Phát biểu trước các phóng viên tại Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 26/8 (giờ địa phương), Ngoại trưởng John Kerry cho rằng, những bằng chứng về việc vũ khí hóa học được sử dụng để sát hại dân thường trên quy mô lớn ở Syria là “không thể chối cãi”, ông Kerry cũng khẳng định “việc vi phạm các quy định của luật pháp quốc tế sẽ phải gánh chịu hậu quả”.
Tuyên bố cứng rắn của Ngoại trưởng Mỹ là biểu hiện rõ ràng nhất cho khả năng can thiệp quân sự của Mỹ vào Syria. Theo đó, nếu Tổng thống Barrack Obama phê duyệt tiến hành các hành động can thiệp quân sự, rất có thể Mỹ sẽ phát động các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình vào các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Syria.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (Ảnh: AP) |
Cho đến nay ông Kerry là quan chức cấp cao nhất của chính quyền Tổng thống Obama xác nhận vũ khí hóa học đã được sử dụng tại Syria. Trong bài phát biểu của mình, Ngoại trưởng Kerry đã chỉ trích gay gắt việc sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc chiến tại Syria, ông cho rằng việc làm đó là “không thể chối cãi” và “không thể chấp nhận được”.
Các quan chức Nhà Trắng cho biết, đến thời điểm này Tổng thống Obama vẫn chưa quyết định đưa ra biện pháp đối phó cụ thể nào với các cáo buộc về việc sử dụng loại vũ khí giết người hàng loạt trong cuộc chiến tại Syria.
Năm ngoái, Tổng thống Obama đã lên tiếng cảnh báo Syria về việc nếu sử dụng vũ khí hóa học sẽ vượt qua “ranh giới đỏ”, và thời điểm hiện tại là thời điểm mà Mỹ và các đồng minh châu Âu có những phản ứng cứng rắn nhất kể từ khi cuộc nội chiến ở Syria bắt đầu diễn ra cách đây hơn 2 năm.
Chính quyền Tổng thống Obama vẫn đang tiến hành những biện pháp điều tra độc lập ngay cả khi các chuyên gia về vũ khí hóa học của LHQ đã có mặt ở Syria để thu thập các bằng chứng liên quan đến các cuộc tấn công tuần trước.
Mỹ cho rằng sự chậm trễ của Syria trong việc cho phép các thanh sát viên tiếp cận khu vực bị cáo buộc có sử dụng vũ khí hóa học khiến công việc điều tra trở thành vô nghĩa và Mỹ sẽ có thông tin tình báo riêng của họ để xác nhận về việc này.
Các quan chức chính phủ Mỹ cho biết, họ có thông tin tình báo chứng minh việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria và sẽ công khai những thông tin trên trong những ngày tới. Đánh giá của chính quyền Mỹ được dựa trên số lượng nạn nhân của vụ tấn công, các triệu chứng của những người chết hoặc bị thương và lời khai của nhân chứng.
Mặc dù vậy, Mỹ không chỉ đích danh Chính phủ Syria đứng đằng sau các cuộc tấn công nói trên mà chỉ cho rằng họ “rất nghi ngờ” chính quyền của ông Assad là tác giả của hành động sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường bởi vì lực lượng nổi dậy Syria dường như không có khả năng tiếp cận kho vũ khí hóa học của nước này.
Về phần mình, ông Assad bác bỏ việc thực hiện các cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học. Ngày 26/8, xe của đội thanh sát Liên Hợp Quốc đã bị trúng đạn của lính bắn tỉa khi đang tới hiện trường vụ tấn công hôm 21/8.
Hiện chưa rõ chính quyền của ông Obama có đợi Liên Hợp Quốc hay quốc hội Mỹ phê chuẩn hay không trước khi can thiệp quân sự. Trước đó ông Obama thường bày tỏ quan điểm sẽ chỉ sử dụng hành động quân sự với sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên rất có thể Nga và Trung Quốc sẽ ngăn chặn các nỗ lực của Mỹ trong việc phê chuẩn hành động của nước này tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Trong một diễn biến có liên quan, tuần trước, Hải quân Mỹ đã điều thêm tàu chiến đến vùng biển phía đông Địa Trung Hải, gần Syria nâng số tàu khu trục trang bị tên lửa hành trình tại đây lên 4 chiến hạm.
Tổng thống Obama đã từng lên tiếng bác bỏ khả năng quân đội Mỹ sẽ sử dụng đến lực lượng bộ binh ở Syria, trong khi đó các quan chức quân sự Mỹ cho rằng họ sẽ không xem xét việc đơn phương thiết lập một vùng cấm bay. Theo các chuyên gia quân sự, lựa chọn phù hợp nhất hiện nay của Mỹ là thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình từ ngoài biển./.