Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ngày 9/10 đã tiến hành tấn công quân sự đối với các lực lượng người Kurd ở Đông Bắc Syria. Cuộc tấn công diễn ra sau khi Tổng thống Trump quyết định rút quân đội Mỹ khỏi khu vực này và động thái này của ông Trump đã bị chính các thành viên của đảng Cộng hòa chỉ trích vì cho rằng ông Trump đã bỏ rơi nhóm người Kurd ở Syria, những đồng minh trung thành của Washington.

Tống thống Trump. Ảnh: USA Today.

Cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ đối với người Kurd, lực lượng đồng minh chính của Mỹ ở thực địa Syria, có thể được coi là một trong những bước ngoặt lớn nhất của cuộc chiến ở Syria trong nhiều năm và đã thu hút được sự chú ý trong khu vực và toàn cầu. Người Kurd từng đóng vai trò hàng đầu trong việc giành lại vùng lãnh thổ từng bị tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng chiếm đóng. Chính vì vậy, việc Mỹ rút quân và mở đường cho cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ đã bị người Kurd ở Đông Bắc Syria lên án như một hành động đâm sau lưng. 

Tổng thống Trump cho rằng quyết định của ông nhằm rút quân đội Mỹ khỏi các cuộc chiến tranh vô nghĩa và không có hồi kết mặc dù trước đó các quan chức của cả bộ Quốc phòng và bộ Ngoại giao Mỹ đều khuyên ông Trump nên tiếp tục duy trì hiện diện quân sự Mỹ nhằm chống lại IS và làm đối trọng với Iran và Nga ở Syria.

Lindsey Graham, một trong những Thượng nghị sỹ Cộng hòa thân cận nhất của ông Trump cho rằng việc từ bỏ hỗ trợ người Kurd là sai lầm lớn nhất trong nhiệm kỳ của ông Trump. Trong khi đó, Hạ nghị sỹ Cộng hòa Liz Cheney, người theo đường lối diều hâu cho rằng nước Mỹ đang bỏ rơi đồng minh của mình, những người Kurd từng chiến đấu chống lại Tổ chức Nhà nước Hồi giáo trên thực địa và giúp nước Mỹ bảo vệ lãnh thổ của mình.

Theo bà Liz Cheney, quyết định của ông Trump đã giúp các đối thủ của Mỹ là Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời tạo điều kiện cho IS hồi sinh. Trong khi đó, Thượng nghị sỹ Cộng hòa Lindsey Graham và Thượng nghị sỹ Dân Chủ Chris Van Hollen đã đề xuất trừng phạt ngay lập tức các quan chức cấp cao trong chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, cấm toàn bộ các giao dịch quân sự của Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ cho tới khi nước này chấm dứt các hoạt động chống lại người Kurd.  

Các nhà lập pháp và phân tích ở Mỹ cho rằng việc bỏ rơi đồng minh người Kurd sẽ hạ thấp lòng tin với Mỹ và sẽ khiến Mỹ gặp khó khăn trong việc xây dựng các liên minh trong tương lai cũng như trong cuộc chiến chống IS và khi đó Mỹ sẽ phải sử dụng lực lượng quân sự của mình thay vì được sự ủng hộ của các đồng minh và đối tác.

Quyết định của ông Trump không những bị chỉ trích trong nước mà cũng không nhận được sự ủng hộ của các đồng minh châu Âu. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 10/10 sẽ họp kín về tình hình ở Syria sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phát động tấn công quân sự. Cuộc họp được đề xuất bởi 5 thành viên châu Âu của Hội đồng Bảo an bao gồm Anh, Pháp, Đức, Bỉ và Ba Lan. Các nước Pháp, Anh và Đức dự kiến sẽ đưa ra một tuyên bố chung lên án mạnh mẽ chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Đông Bắc Syria.

Tổng thống Trump luôn đề cao tư tưởng nước Mỹ trên hết và không muốn Mỹ tiếp tục can dự vào các cuộc chiến kéo dài ở Trung Đông vì lợi ích của Mỹ. Tuy nhiên, việc đang phải đối mặt với cuộc điều tra luận tội và đang bị chỉ trích bởi quyết định bỏ rơi đồng minh người Kurd ở Syria sẽ khiến ông Trump gặp nhiều bất lợi trong khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 đang tới gần./.