Nhà Trắng ngày 17/7 nói rằng, việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga đã khiến họ bị loại khỏi chương trình máy bay chiến đấu F-35. Lầu Năm Góc sau đó cũng thông báo họ cũng đang làm việc để giảm bớt các mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35.
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ - đồng minh của Mỹ trong NATO, ký thỏa thuận cung cấp S-400 từ cuối năm 2017. Việc bàn giao S-400 đã bắt đầu từ đầu tháng 7/2019. Mỹ và NATO nhiều lần lên tiếng lo ngại về thỏa thuận này. Đặc biệt, Mỹ cho rằng hệ thống này có thể dấy lên mối đe dọa khi được tích hợp với các hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của NATO.
 |
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (trái) và Tổng thư ký NATO Stoltenberg. Ảnh: Reuters |
Trong khi đó, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói rằng, không thành viên nào trong NATO nêu vấn đề khai trừ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi khối liên minh quân sự này vì đã mua S-400 của Nga. Ông cho biết thêm, hệ thống của Nga sẽ không được tích hợp vào hệ thống phòng không của NATO.
“Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên quan trọng của NATO và không đồng minh nào nêu ra vấn đề đó cả, vì chúng tôi đều nhận thấy chúng tôi phụ thuộc lẫn nhau”, ông Stoltenberg nói tại Diễn đàn An ninh Aspen ở thành phố Aspen ngày 17/7, khi được hỏi về việc có thành viên NATO nào muốn Thổ Nhĩ Kỳ phải bị loại khỏi liên minh quân sự này vì đã mua S-400 hay không.
Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích động thái của Mỹ giảm dần sự tham gia của Ankara trong chương trình F-35 vì đã mua S-400 của Nga, cảnh báo bước đi đơn phương như vậy có thể gây tổn hại cho mối quan hệ song phương.
Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi Mỹ “chấm dứt sai lầm có thể gây tổn hại không thể khắc phục đối với mối quan hệ chiến lược giữa 2 nước”. Bộ này cũng nói rằng, những cáo buộc S-400 đe dọa F-35 là vô căn cứ.
“Gợi ý của Thổ Nhĩ Kỳ về việc thành lập một lực lượng đặc nhiệm cùng với NATO về vấn đề này vẫn chưa được trả lời. Đó là dấu hiệu rõ ràng nhất về thành kiến của Mỹ và họ không sẵn sàng giải quyết vấn đề theo cách chân thành”, tuyên bố của Bộ ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nêu rõ.
Theo các thông tin truyền thống, Mỹ đã quyết định sẽ áp đặt trừng phạt nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến thương vụ S-400 và các biện pháp này dự kiến được công bố trong cuối tháng 7./.