Xung đột và bạo lực giữa các phe phái ở Yemen tiếp tục leo thang và giao tranh ác liệt hơn sau khi cựu Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh bị sát hại ngày 4/12.

Theo các nguồn tin khu vực, các cuộc giao tranh và không kích diễn ra rất dữ dội ở Thủ đô Sanaa giữa lực lượng dân quân Houthi và Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc trung thành với cựu Tổng thống Saleh khiến số thương vong tiếp tục tăng, trong khi dân thường ở thủ đô đang sống trong hoang mang và sợ hãi.

Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc (GPC) của cựu Tổng thống Saleh ngày 4/12 xác nhận rằng, ông này đã chết do bị phiến quân Houthi sát hại tại phía Nam Thủ đô Sanaa. Lãnh đạo đảng Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc, ông Faiqa al-Sayyid đã lên án tội ác giết người của phiến quân Houthi.

yemen_xfzn.jpg
Các tay súng phiến quân Houthi ở Yemen. (Nguồn: Reuters)
Đáng chú ý, vụ sát hại này diễn ra 1 ngày sau khi ông Saleh tuyên bố chấm dứt liên minh với phiến quân Houthi sau 3 năm gắn bó và quay lại ủng hộ chính quyền của Tổng thống Mansour Hadi, đồng kêu gọi các nước láng giềng, Liên minh Arab chống Houthi, coi lực lượng này là hiếu chiến, khủng bố sát hại dân thường.

Phát biểu trên truyền hình sau vụ ông Saleh bị sát hại, Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi nói rằng, nước này đang trải qua một thời điểm rất quan trọng đòi hỏi tất cả mọi người đoàn kết cùng đối đầu với lực lượng Houthi.

Ông Mansour Hadi nhấn mạnh: “Tôi bày tỏ lời chia buồn tới tất những người đã hy sinh ngày hôm nay và 2 ngày qua trong cuộc nổi dậy Sanaa do cựu Tổng thống lãnh đạo chống lực lượng Houthi. Tôi kêu gọi tất cả người dân Yemen ở tất cả các tỉnh đứng lên chống lại nhóm dân quân khủng bố này. Các binh sĩ của chính phủ đóng quân xung quanh Sanaa sẽ sự giúp đỡ và bảo vệ họ”.

Sau vụ ám sát ông Saleh, Thủ đô Sanaa trở nên căng thẳng hơn, giao tranh ác liệt hơn giữa các lực lượng Houthi thân Iran và Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc. Liên minh Arab do Saudi Arabia dẫn đầu đã tiến hành không kích các vị trí của phiến quân Houthi tại Thủ đô Saana trong ngày thứ 2 liên tiếp.

Trong khi đó, Chính phủ Yemen ra lệnh tăng cường lực lượng nhằm giành lại các vị trí trọng yếu ở Sanaa từ tay lực lượng Houthi. Tại Thủ đô Sanaa, hầu hết người dân đều ở trong nhà trong trạng thái sợ hãi khi lực lượng Houthis khẳng định sự kiểm soát hoàn toàn.

Theo các nguồn khu vực, lực lượng Houthi đã tập hợp lực lượng trước dinh tổng thống, để khởi động một cuộc tấn công mới vào khu vực chính trị và nhà thờ Hồi giáo. Lực lượng này cũng đã bắt giữ khoảng 200 người thuộc Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc.

Các cuộc đụng độ trong 2 ngày qua, đã làm chết 125 thường dân và làm bị thương ít nhất 238 người. Đây là con số thương vong nhiều nhất trong 5 ngày bùng phát giao tranh giữa các đồng minh cũ ở thủ đô từ hôm 29/11.

Tới đêm 4/12 (theo giờ địa phương), chỉ có Ai Cập và Liên Hợp quốc đưa ra phản ứng về vụ việc này. Bộ Ngoại giao Ai Cập bày tỏ quan ngại về tình trạng leo thang bạo lực tại  Yemen.

Phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp quốc - Stephane Dujarric cho biết, Liên Hợp quốc quan ngại về một thảm họa nhân đạo tại Yemen sau vụ sát hại ông Saleh. Ông Dujarric cho biết, nhiệm vụ cấp bách hiện nay là bảo vệ những người dân và các bên xung đột cần tạo điều kiện cho các đoàn cứu trợ nhân đạo tiếp cận người dân trước thực trạng các đoàn cứu trợ nhân đạo gặp nhiều khó khăn.

Liên Hợp Quốc yêu cầu các bên tham chiến chấm dứt ngay giao tranh ở Sanaa và tuyên bố, sẵn sàng ủng hộ một giải pháp đàm phán chính trị bền vững và công bằng cho các bên tham chiến. Liên Hợp quốc lo ngại vụ sát hại cựu Tổng thống Yemen đang đổ thêm dầu vào lửa đối với tình hình chính trị vốn đang hết sức phức tạp như hiện nay.

Ông Saleh từng nắm quyền Tổng thống trong 34 năm và phải rời khỏi quyền lực vào năm 2012 sau làn sóng biểu tình của "Mùa Xuân Ả Rập". Tuy nhiên sau đó, ông Saleh đã liên minh với lực lượng dân quân Houthi chống lại chính quyền Yemen được cộng đồng quốc tế công nhận.

Đáng chú ý trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của mình, ông Saleh đã từng chiến đấu sáu lần với lực lượng Houthi thân Iran. Liên minh này đã giành lấy quyền kiểm soát phần lớn lãnh thổ bao gồm cả Sanaa từ tháng 9/2014 sau khi đánh bật lực lượng của Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi.

Tuy nhiên, mối thù của họ bùng phát vào ngày 29/11. Đỉnh điểm là tuyên bố của ông Saleh ủng hộ chính phủ và kêu gọi các nước láng giềng, Liên minh Ả rập chống lại lực lượng Houthi khi coi lực lượng này là hiếu chiến, khủng bố./.