Thỏa thuận bán vũ khí lớn nhất từ trước đến nay của Hàn Quốc sẽ đưa nước này trở thành nhà cung cấp vũ khí chính cho châu Âu kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Cụ thể, Hàn Quốc sẽ bán cho Ba Lan – quốc gia thành viên NATO hơn 1.600 xe tăng, hệ thống pháo và gần 50 máy bay chiến đấu.
Các quan chức Hàn Quốc và Ba Lan đã ký một thỏa thuận khung hôm 27/7 tại Warsaw. Thỏa thuận này được phía Ba Lan mô tả là một phần quan trọng trong nỗ lực tái vũ trang của họ khi phải đối mặt với những nguy cơ tiềm tàng từ cuộc chiến ở Ukraine, nơi họ đã gửi ít nhất 1,7 tỷ USD viện trợ quân sự.
Quy mô cũng như tốc độ của thương vụ trị giá hàng tỷ USD này khiến một số nhà phân tích bất ngờ, bởi Ba Lan cũng đang mua thêm xe tăng Abrams từ Mỹ và đang có những tranh cãi với Đức về yêu cầu mua thêm xe tăng Leopard.
Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak đánh giá Hàn Quốc là nước duy nhất có thể cung cấp vũ khí mới đủ nhanh. “Điều cực kỳ quan trọng là việc bàn giao những chiếc xe tăng và hệ thống pháo đầu tiên sẽ diễn ra trong năm nay”, ông Blaszczak nói tại buổi lễ ký kết.
Oskar Pietrewicz, một nhà phân tích của Viện Các vấn đề Quốc tế Ba Lan (PISM) cho rằng đối với các quốc gia ở sườn phía đông của NATO, triển vọng hợp tác với Hàn Quốc là đặc biệt thú vị.
“Cuộc chiến ở Ukraine là một yếu tố kích thích ngành công nghiệp vũ khí của Hàn Quốc. Sự quan tâm đến lời đề nghị của Hàn Quốc có thể còn lớn hơn nếu tính đến sự thất vọng to lớn của các quốc gia sườn Đông của NATO với thái độ của Đức”, ông Pietrewicz nói.
Ông Ramon Pacheco Pardo tại Trường Quản trị công Brussels (Bỉ) cho rằng, việc có một số quốc gia không thực sự sẵn sàng cung cấp vũ khí đã mở ra cơ hội cho Hàn Quốc.
“Ai đó phải trang bị vũ khí cho Ukraine và Hàn Quốc đang nắm bắt lấy cơ hội này”, ông Pacheco Pardo nói.
Hàn Quốc không thừa nhận thương vụ với Ba Lan liên quan Ukraine
Tuy nhiên, Hàn Quốc cho đến nay vẫn chưa lên tiếng thừa nhận việc mua bán có liên quan đến Ukraine.
Dù là đồng minh của Mỹ, Hàn Quốc vẫn theo đuổi chính sách không cung cấp viện trợ vũ khí gây sát thương cho Ukraine và luôn tìm cách tránh gây thù hận với Nga – cả vì lý do kinh tế và ảnh hưởng Nga có thể gây ra với Triều Tiên.
Khi được hỏi liệu thỏa thuận này có báo hiệu sự can dự nhiều hơn vào cuộc xung đột hiện nay ở Ukraine hay không, Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin nhấn mạnh rằng đây là thỏa thuận song phương với Ba Lan.
Ba Lan đã cung cấp cho Ukraine một số pháo tự hành AHS Krab, được sản xuất với linh kiện từ Hàn Quốc. Một nguồn tin an ninh cho biết việc chuyển giao những loại vũ khí như vậy có thể cần sự chấp thuận từ phía Seoul.
Phát ngôn viên Cơ quan Quản lý Chương trình Mua sắm Quốc phòng của Hàn Quốc cho biết các thỏa thuận mới nhất với Warsaw không liên quan đến việc giúp Ukraine, mà là nhằm hỗ trợ các lực lượng vũ trang của Ba Lan.
“Tôi nghĩ rằng đó một phần là cơ hội kinh doanh nhưng cũng là một cử chỉ chính trị. Mối quan hệ của Hàn Quốc với Nga sẽ bị ảnh hưởng bởi thỏa thuận bán vũ khí cho Ba Lan, vì vậy có sự lựa chọn chính trị trong tình huống này”, ông Pacheco Pardo nói.
Kế hoạch dài hạn
Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc cho biết kim ngạch xuất khẩu vũ khí của quốc gia này đạt mức cao kỷ lục hơn 7 tỷ USD vào năm ngoái, nhưng thỏa thuận vừa ký với Ba Lan có thể sẽ xô đổ kỷ lục đó.
Theo nhà sản xuất Korea Aerospace Industries (KAI), các quan chức chưa xác nhận giá trị của thương vụ bán vũ khí cho Ba Lan, nhưng chỉ riêng các máy bay chiến đấu đã trị giá khoảng 3 tỷ USD. Cả KAI và phía Ba Lan đều cho biết đây là một trong những đơn đặt hàng quốc phòng quan trọng nhất và lớn nhất của họ trong những năm gần đây.
Công ty Phân tích Quốc phòng Forecast International có trụ sở tại Mỹ nhận định, thỏa thuận này có thể lớn hơn toàn bộ phân bổ quốc phòng trong năm hiện tại của Ba Lan (ước tính 14,1 tỷ USD).
Eom Hyo-sik, cựu Giám đốc Điều hành tại Hanwha và là một sĩ quan quân đội đã nghỉ hưu, cho biết: “Hợp đồng này có thể được mô tả giống như tất cả các công ty của chúng tôi, lớn và nhỏ, đã cùng nhau thực hiện một dự án trong cả năm, vì vậy nó rất lớn”.
Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Blaszczak nói rằng, thỏa thuận mua sắm này không chỉ đơn thuần là để “lấp đầy những khoảng trống trong lực lượng vũ trang của chúng tôi hiện nay”, nó thể hiện một “cách tiếp cận chiến lược”, bao gồm chuyển giao công nghệ giúp Ba Lan chế tạo các vũ khí của Hàn Quốc và hợp tác lâu dài với Seoul trong tương lai.
Các vũ khí trong thỏa thuận bao gồm cả các biến thể của xe tăng K2 Black Panther do Hyundai Rotem sản xuất và K9 Thunder, một loại lựu pháo tự hành do Hanwha Defense chế tạo.
Hanwha Defense cho biết họ có kế hoạch thành lập một chi nhánh ở Ba Lan để xúc tiến cho việc mở rộng xuất khẩu quốc phòng sang châu Âu, bao gồm pháo K9, xe bọc thép Redback và tên lửa dẫn đường.
Theo tiết lộ của ông Blaszczak, giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận sẽ bao gồm 180 xe tăng và 48 pháo tự hành, với những lô hàng đầu tiên được giao trong năm nay. Giai đoạn thứ hai sẽ bao gồm hơn 800 xe tăng và 600 pháo, và đến năm 2026, cả xe tăng và pháo tự hành sẽ được sản xuất tại Ba Lan, Blaszczak cho biết.
Ông Blaszczak cho biết thêm, các máy bay phản lực FA-50 đầu tiên, có thể được sử dụng để huấn luyện cũng như chiến đấu, sẽ được bàn giao vào giữa năm sau. Đại diện của KAI cho biết sẽ giúp Chính phủ Ba Lan và các công ty thiết lập các cơ sở bảo dưỡng, đào tạo và sản xuất với hy vọng có thể giúp họ bán được 1.000 chiếc FA-50 trên toàn cầu, cũng như tạo ra sự quan tâm đến máy bay phản lực KF-21 thế hệ tiếp theo của hãng./.