Với 167 phiếu ủng hộ, 22 phiếu chống và 5 phiếu trắng, Quốc hội Tunisia hôm qua (26/8) thông qua danh sách thành phần chính phủ đoàn kết dân tộc mới do Thủ tướng Youssef Chahed đứng đầu. Vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm của Quốc hội nhưng chính phủ mới của ông Chahed sẽ còn muôn vàn thách thức ở phía trước, trong đó nổi cộm là những khó khăn về kinh tế.
Ông Chahed được Tổng thống Tunisia Beji Caid Essebsi chỉ định làm Thủ tướng hôm 3/8, sau khi người tiền nhiệm Habib Essid đã không thể vượt qua được cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội hôm 30/7. Sau khi được Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm hôm qua, ông Youssef Chahed, 41 tuổi, chính thức trở thành vị Thủ tướng trẻ nhất của Tunisia kể từ khi quốc gia Bắc Phi này giành được độc lập năm 1956 đến nay.
Ngay từ khi lên nắm quyền, ông Chahed đã ý thức rõ những khó khăn về mặt kinh tế mà chính phủ mới sẽ phải đối mặt. Nguồn thu từ du lịch, một trong những ngành mũi nhọn của Tunisia đã giảm sút nghiêm trọng sau 2 vụ tấn công của phiến quân Hồi giáo nhằm vào du khách nước ngoài hồi năm ngoái.
Tân Thủ tướng Chahed nhận định: “Trong 5 năm qua, năng suất lao động của Tunisia đã giảm, người lao động không làm đủ còn doanh nhân thì không đầu tư đủ. Trong khi đó, tình trạng tham nhũng, hối lộ lại lan rộng. Trong 5 năm qua, chúng ta đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng về giá trị và đạo đức”.
Ông cảnh báo, tăng trưởng kinh tế Tunisia trong năm nay sẽ không vượt mức 1,5%, tức là dưới mục tiêu chính thức đề ra là 2,5%. Kinh tế giảm sút nhưng chi trả lương cho cán bộ công chức nhà nước của Tunisia lại tăng hơn 2 lần, từ hơn 2,7 tỷ euro năm 2010 lên gần 5,5 tỷ euro trong năm nay.
Tunisia là một trong những nước trả lương cho lĩnh vực công nhiều nhất thế giới với số tiền tương đương 13,5% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Hệ quả là thâm hụt ngân sách của Tunisia cuối năm nay có thể lên lên đến 2,65 tỷ euro. Chính phủ Tunisia phải chật vật mới có đủ 450 triệu USD mỗi tháng để trả cho nhân viên trong khi nước này phải đối mặt với khoản nợ công 3 tỷ USD đáo hạn vào năm sau.
Phát biểu trước Quốc hội sau khi vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm hôm qua, Thủ tướng Chahed nhấn mạnh, chính phủ mới sẽ tập trung vào một loạt nhiệm vụ ưu tiên như chống khủng bố và tham nhũng, thúc đẩy đầu tư và phát triển, giải quyết các vấn đề về thâm hụt ngân sách, nợ công và cán cân thanh toán, cũng như bảo vệ môi trường.
Ông Chahed cam kết, chính phủ mới sẽ có các biện pháp quyết liệt để giúp kinh tế tăng trưởng và tạo việc làm trong bối cảnh các chủ nợ quốc tế như Ngân hàng thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMI) cũng đang hối thúc nước này có những cải cách sâu rộng và cắt giảm chi tiêu công.
“Trong năm 2017, nếu không thay đổi cách làm thì tình hình sẽ khó khăn hơn rất nhiều và chúng tôi sẽ buộc phải đưa ra biện pháp thắt lưng buộc bụng. Điều này có nghĩa rằng chúng ta sẽ phải cắt giảm chi tiêu cho y tế, phải sa thải hàng nghìn công nhân viên chức nhà nước và phải tăng thuế”.
Chính phủ mới của ông Chahed gồm 26 Bộ trưởng và 14 quốc vụ khanh. Một số vị trí chủ chốt trong nội các vẫn được duy trì, trong đó có Bộ trưởng Nội vụ, Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Quốc phòng.
Đáng chú ý, nội các mới có tới tám thành viên nữ và 14 gương mặt trẻ. Đây được xem là một đại liên minh giữa các đảng Hồi giáo, đảng cánh tả, đảng thế tục và những chính trị gia độc lập, đại diện các nghiệp đoàn. Thủ tướng Chahed tin tưởng rằng, đây chính là nền tảng để ông có thể thúc đẩy cải cách kinh tế mạnh mẽ trong thời gian tới./.