Ngày 23/10, tại thủ đô Riyahd, Saudi Arabia khai mạc Diễn đàn kinh tế mang tên “Sáng kiến đầu tư tương lai”. Đây là một phần trong kế hoạch kinh tế 15 năm đầy tham vọng của Saudi Arabia nhằm đưa đất nước trở thành một điểm đến thương mại hấp dẫn. Tuy nhiên, chính phủ một loạt nước và lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu thế giới đã thông báo hủy kế hoạch tham dự do những lo ngại liên quan vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại.

Vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại được cho là sẽ phủ bóng Diễn đàn kinh tế khai mạc ngày 23/10 tại  Saudi Arabia. Ảnh: Independent.

Diễn ra từ ngày 23-25/10, Diễn đàn kinh tế “Sáng kiến đầu tư tương lai” được xem như một triển lãm về những cải cách kinh tế của Saudi Arabia.  Kể từ khi trở thành người thừa kế chính thức ngai vàng của quốc gia giàu có Saudi Arabia, Thái tử Mohammed bin Salman tham vọng thực hiện kế hoạch cải cách 15 năm nhằm chuyển đổi một nền kinh tế gần như phụ thuộc hoàn toàn vào dầu  mỏ thành một nền kinh tế mở và đa dạng. Tuy nhiên, liên tiếp những ngày qua, chính phủ của một loạt các đối tác kinh tế hàng đầu và lãnh đạo nhiều tập đoàn lớn đã quyết định tẩy chay sự kiện giữa lúc vụ mất tích của nhà báo Jamal Khashoggi vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Trước đó cuối tuần qua, chính quyền Saudi Arabia lần đầu tiên thừa nhận, nhà báo mang quốc tịch Saudi Arabia và sống tại Mỹ này đã bị chết trong lãnh sự quán Saudi Arabia tại Istanbul (Thổ Nhĩ  Kỳ). Dù phủ nhận mọi liên can của chính quyền, song vụ việc đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới hình ảnh, cũng như các mối quan hệ của Saudi Arabia. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin, Bộ trưởng kinh tế Pháp Bruno Le Maire và Bộ trưởng thương mại quốc tế Anh Liam Fox, 3 trong số các nền kinh tế phương Tây hàng đầu đã thông báo sẽ không tham gia sự kiện. Chính phủ một số nước cũng đang xem xét lại các kế hoạch hợp tác với Saudi Arabia.

Theo Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt, cần phải tìm ra sự thật về những gì đã xảy ra: “Sau vụ mất tích của nhà báo Khashoggi, Chính phủ Anh đã nói rõ ràng rằng, Saudi Arabia cần phải hợp tác với Thổ Nhĩ  Kỳ và thực hiện một cuộc điều tra toàn diện và đáng tin cậy. Thủ phạm cần phải bị đưa ra xét xử và phải chịu trách nhiệm về các hành vi của mình”.

Theo chân các tập đoàn Deutsche Bank, Uber Technologies and ABB, hôm qua, đến lượt lãnh đạo các tập đoàn EDF của Pháp và Siemens của Đức thông báo hủy kế hoạch tới Riyahd. Trong khi đó, Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Christine Lagarde cũng quyết định hoãn chuyến công du Trung Đông, trong đó Saudi Arabia là một chặng dừng chân. Trong một dấu hiệu rõ nét nhất cho thấy vụ mất tích của nhà báo Khashoggi đang phủ bóng Diễn đàn kinh tế “Sáng kiến đầu tư tương lai”, từ nhiều ngày  nay, trang web chính thức của sự kiện này  không còn cập nhật danh sách đại biểu.

Tuy nhiên, bất chấp những sức ép từ nhiều phía, Chính phủ Saudi Arabia vẫn quyết tâm tổ chức thành công sự kiện còn được giới chuyên gia gọi với cái tên “Davos trên sa mạc” này. Sự vắng mặt của những lãnh đao kinh tế hàng đầu sẽ không đặt dấu chấm hết cho các cuộc thảo luận về cơ hội kinh doanh trong tương lai, mà bằng chứng là một số công ty vẫn sẽ điều giám đốc điều hành cấp cao hay nhân viên cấp cao tới tham dự như JP Morgan, HSBC, Airbus hay Total./.