Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các hội nghị liên quan (AMM-50), ngày 4/8, tại Manila diễn ra một loạt các cuộc gặp giữa quan chức cấp cao ASEAN và các đối tác, bao gồm Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN+3 (SOM ASEAN+3) và Hội nghị Quan chức cấp cao Đông Á (SOM EAS) và các hội nghị liên quan.

Các đại biểu tham dự SOM ASEAN+3 chụp ảnh lưu niệm.

Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN với các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc (SOM ASEAN+3) và Hội nghị Quan chức cấp cao Đông Á với 8 bên đối tác (gồm Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Mỹ) diễn ra hôm nay với trọng tâm là kiểm điểm tình hình và bàn định hướng hợp tác chuẩn bị chương trình nghị sự và các văn kiện cho các Hội nghị cấp Bộ trưởng Ngoại giao, cũng như các Hội nghị thượng đỉnh vào tháng 11 tới.  

Theo đó, các quan chức cấp cao ASEAN+3 thảo luận tiến trình xây dựng Kế hoạch công tác giai đoạn mới 2018-2022 thay thế Kế hoạch công tác hiện tại (2013-2017) để trình Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 thông qua. Các đại biểu cũng thảo luận Tuyên bố chung Manila nhân dịp lễ kỉ niệm 20 năm để lãnh đạo các nước thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN+3 vào tháng 11 tới.

Với dấu mốc 50 năm phát triển, ASEAN đang thể hiện vai trò động lực chính trong việc thúc đẩy hợp tác và liên kết khu vực, thể hiện bằng việc khởi xướng và làm nòng cốt tạo dựng khuôn khổ phù hợp để thúc đẩy hợp tác Đông Á, thông qua các cơ chế ASEAN và các đối tác, Cấp cao Đông Á (EAS)…

ASEAN+3 là một trong những cơ chế hợp tác thúc đẩy ổn định tài chính, bảo đảm an ninh lương thực và là lực lượng nòng cốt phát triển kinh tế trong khu vực. Trong khi đó, Cơ chế cấp cao Đông Á là diễn đàn thảo luận các vấn đề chiến lược, liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực và là diễn đàn quan trọng hàng đầu trong cấu trúc khu vực đang định hình.

Với những thành quả hợp tác thời gian qua, các cơ chế hợp tác giữa ASEAN và các đối tác không chỉ giúp ủng hộ tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN,  mà ASEAN cũng đang tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tác quan trọng ngoài khu vực Đông Nam Á tham gia và đóng góp xử lý những thách thức an ninh chung, góp phần củng cố hòa bình và an ninh ở khu vực.

Đối với ASEAN, Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN hôm nay cũng là dịp để tăng cường hơn nữa quan hệ nhiều mặt với các đối tác, tranh thủ sự hỗ trợ đối với tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, cũng như khuyến khích các đối tác tham gia và đóng góp tích cực vào hợp tác khu vực.

Phát biểu tại các buổi họp ngày 4/8, các nước đối tác đều khẳng định sự hiệu quả trong khuôn khổ hợp tác với ASEAN thời gian qua và mong muốn thúc đẩy cơ chế hợp tác này. Đại diện đoàn đại biểu Hàn Quốc tham gia cuộc họp cho biết: “Chúng tôi  hài lòng với việc mình đang là một phần hợp tác  trong việc thúc đẩy xây dựng cộng đồng ASEAN.

Với sự phát triển năng động của ASEAN hiện nay, chúng tôi cũng tự thấy rằng không thể ngủ quên với những thành tựu 20 năm qua trong cơ chế hợp tác ASEAN+3 mà chúng ta cần tiếp tục nỗ lực để thực hiện việc xây dựng tầm nhìn Cộng đồng ASEAN.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN + 3 sắp tới sẽ là cơ hội để một lần nữa khẳng định mong muốn của chúng tôi muốn thúc đẩy sự hợp tác trong khuôn khổ  ASEAN +3”.

Các nước cũng khẳng định sẽ tiếp tục đóng góp vào quá trình  xây dựng Cộng đồng ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN đối với hoà bình, an ninh và hợp tác ở khu vực.

Đại diện đoàn đại biểu Nhật Bản Shigeki Takizaki cho biết: “Với nước chủ tịch ASEAN Lào năm 2016 và Philipin trong năm 2017 chúng ta đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp trong quá trình xây dựng ASEAN nhân dịp kỉ niệm đặc biệt này với hàng loạt các quyết định quan trọng.

Là một nước đối tác trong khuôn khổ ASEAN+3, Nhật Bản sẽ nỗ lực hết sức cùng với các đối tác là Hàn Quốc, Trung Quốc đảm bảo những kết quả tích cực tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN+3 vào tháng 11 tới”.

Ngoài các vấn đề hợp tác trong khuôn khổ hợp tác đối tác, hai hội nghị cũng thảo luận vấn đề hợp tác quốc tế và khu vực mà các bên cùng quan tâm.

Hợp tác để giải quyết những thách thức an ninh chung, đảm bảo ổn định khu vực, trong đó thực hiện đầy đủ Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANFWZ) cũng là một trong những nội dung được đề cập tại Hội nghị Ủy ban Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANFWZ) diễn ra chiều nay.

Ngoại trưởng Philipines Peter Cayetano nhấn mạnh: “Cuộc họp  là cơ hội để trao đổi ý kiến giúp tăng cường hơn nữa sự hợp tác trong việc thực hiện các tiêu chí Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân. Chúng ta cần phải nhớ rằng, sự ổn định và hòa bình sẽ dẫn tới tiến bộ và sự phát triển cho tất cả người dân”.

Chiều nay cũng diễn ra cuộc họp Đối thoại với các đại diện Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR) và loạt hội nghị quan chức cấp cao ASEAN trong khuôn khổ hợp tác Mekong với một số đối tác./.