Cả Nga và Ukraine đã có sự thay đổi về chiến thuật trong cuộc chiến, phần lớn do sự xuất hiện của các loại vũ khí mới. Ban đầu khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine vào ngày 24/2, các lực lượng Ukraineđã áp dụng chiến lược phòng thủ, sử dụng tên lửa chống tăng NLAW do Anh sản xuất để công phá thiết giáp nhằm ngăn quân đội Nga tiến vào Kiev.
Sau đó tình thế thay đổi khi các lực lượng vũ trang Nga chuyển sang sử dụng pháo hạng nặng để tấn công các mục tiêu của Ukraine. Quyết định tập trung vào khu vực Donbass của Nga một phần là nhằm phát huy lợi thế về pháo binh vì các lực lượng vũ trang của Nga đã được triển khai ở đây kể từ năm 2014 để hỗ trợ phe ly khai và họ nắm rất rõ địa thế.
Cố vấn Tổng thống Ukraine, ông Oleksiy Arestovych cho biết, quân đội Nga đang tiến hành “một cuộc tái triển khai quy mô lớn” tới các khu vực miền Nam sau khi chiếm được nhà máy điện Vuhlehirsk ở miền Đông. Ông Arestovych cho rằng, Nga đang chuyển từ hoạt động tấn công sang phòng thủ để ngăn cản nỗ lực của Ukraine giành lại những vùng lãnh thổ ở phía Đông và Đông Nam do Moscow kiểm soát kể từ ngày 24/2. “Mục đích của họ là khiến chúng tôi không thể giải phóng toàn bộ lãnh thổ của mình và phải kêu gọi đàm phán”, ông Oleksiy Arestovych lưu ý.
Còn Oleksiy Danilov – một quan chức an ninh Ukraine trước đó cho biết, Nga đang “tập trung quân số tối đa” ở Kherson. Theo một số báo cáo gần đây, Moscow cũng đang điều động số lượng lớn binh sỹ tới các khu vực miền nam Melitopol và Zaporizhzhia.
Về phần mình, các lực lượng Ukraine tin rằng, họ đang có nhiều đòn bẩy để buộc Nga rút khỏi phía Nam và trận chiến giành Kherson có thể đóng vai trò mấu chốt trong chiến lực mới này. Nếu giành được thành phố, Ukraine sẽ có cơ hội giành lại những vùng lãnh thổ đã để mất vào tay Nga, thậm chí là những vùng lãnh khổ mà phe ly khai đang nắm giữ.
Chiến lược của Ukraine
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy Ukraine đang khởi động cuộc phản công lớn là thực hiện loạt cuộc tấn công nhằm vào 3 cây cầu mà quân đội Nga sử dụng để tiếp tế cho các đơn vị của họ đang chiến đấu ở phía Tây và Tây Bắc thành phố Kherson.
Thành phố Kherson được bao quanh bởi các con sông Dnepr và Inhulets – nơi quân tiếp viện của Nga phải vượt qua trên đường tới mặt trận. Tiến sĩ Jack Watling thuộc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết: “Chiến lược của Ukraine là đánh sập các cây cầu bắc qua sông Dnipro, nhằm hạn chế sự hỗ trợ về hậu cần của đối phương. Những gì chúng ta đang chứng kiến về mặt chiến thuật là các cuộc tiến công nhỏ dọc theo nhiều trục để đẩy phía Nga vào tình thế khó khăn và giúp Ukraine đạt mục tiêu giành lại thành phố ở một thời điểm nào đó”.
Các cây cầu ở Kherson là chìa khóa quan trọng đối với cuộc chiến. Trong số này, Antonovsky là cây cầu lớn nhất và quan trọng nhất mà Nga kiểm soát tại Dnipro. Ukraine đã liên tiếp tấn công cầu Antonovsky trong những ngày qua. Nhưng phía Nga cho biết cây cầu vẫn đứng vững và đang được sửa chữa, dù giao thông vẫn bị phong tỏa.
Bước tiếp theo của Ukraine là vô hiệu hóa phòng không của Nga trong khu vực để cho phép máy bay không người lái và máy bay chiến đấu tiếp tục hoạt động. Cuối cùng Kiev sẽ cắt đứt tuyến đường cao tốc P-47/E-58 giữa Kherson và Nova Khakhova, khiến các đơn vị của đối phương đồn trú ở Kherson bị cô lập. Khi đó, các chỉ huy Nga sẽ phải đối mặt với 2 lựa chọn khó khăn: Hoặc ở lại và tiếp tục chiến đấu, hoặc rút lui để tránh bị bao vây. Tất nhiên, đây mới chỉ là một trong số các kịch bản có thể xảy ra. Để xác định liệu Ukraine có thành công hay không còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố.
Thách thức đối với pháo binh và bộ binh của Ukraine
Các bước tiến của Ukraine đến nay mới chỉ là những bước tiến nhỏ. Vẫn chưa rõ liệu Kiev có thể vượt qua ưu thế của Nga về bộ binh, thiết giáp và pháo binh pháo binh hay không. Chuyên gia Watling cảnh báo, nếu các chỉ huy Nga lựa chọn giữ vững tuyến phòng thủ ở Kherson và đưa quân tiếp viện qua sông vào thành phố, thì đây có thể là một trận chiến đẫm máu.
Chưa kể, để thực hiện cuộc phản công lớn, Ukraine sẽ cần thêm rất nhiều loại vũ khí, đặc biệt là máy bay không người lái để tiến hành các cuộc tấn công cũng như trinh sát và thăm dò đối phương.
Mặc dù Kherson không nhận được sự ưu tiên trong việc phân bổ nhân lực và thiết bị của Nga như chiến trường Donbass, nhưng Ukraine chắc chắn sẽ vấp phải nhiều thách thức khi công phá các tuyến phòng thủ củ Nga
Những loại vũ khí mà phương Tây cung cấp cho Kiev chẳng hạn như hệ thống pháo phản lực phóng loạt HIMARS đã cho phép các lực lượng Ukraine ngăn bước tiến của Nga và tạo điều kiện thuận lợi cho một cuộc tiến công vào Kherson, nhưng nhiều người cho rằng Ukraine sẽ khó tiến sâu hơn vào lãnh thổ do Nga kiểm soát ở phía Đông Nam.
Chưa kể, Nga có thể tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ, đe dọa các tuyến tiếp tế của Ukraine tới Donbas và thậm chí là thành phố Zaporizhia, buộc Ukraine phải chuyển hướng các lực lượng mà nước này triển khai để thực chiện cuộc phản công ở Kherson./.