Mâu thuẫn giữa Nga và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tiếp tục bị đẩy lên cao khi Nga tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đáp trả sự mở rộng của NATO trong khi khối liên minh quân sự này cũng thể hiện sự kiên định với cách tiếp cận hai hướng nhằm vào Moscow.
Trả lời phỏng vấn đài truyền hình Nga, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/11 bày tỏ quan ngại về quá trình ra quyết định của NATO, đồng thời khẳng định Nga sẽ có các biện pháp đáp trả trước sự mở rộng của NATO.
Tuyên bố này được đưa ra sau khi 4.000 binh sĩ thuộc 11 quốc gia thành viên NATO bắt đầu cuộc tập trận đa phương quy mô lớn mang tên “Kiếm sắt 2016” (Iron Sword 2016) tại Litva – quốc gia giáp với vùng lãnh thổ Kaliningrad thuộc Nga.
Cuộc tập trận này bao gồm các hoạt động tấn công và phòng thủ, triển khai nhanh và một số nhiệm vụ khác. Đây là cuộc tập trận thứ ba trong năm nay, được tiến hành trong khuôn khổ chương trình huấn luyện quân sự hàng năm của NATO.
Trước đó một ngày, ông Viktor Ozerov, người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng thuộc Hội đồng Liên bang (tức Thượng viện) Nga cũng tuyên bố, Nga sẽ triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 và tên lửa đạn đạo Iskander tại Kaliningrad.
Phản ứng trước các tuyên bố và động thái quân sự gần đây của Nga, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cam kết sẽ mở rộng năng lực phòng thủ tập thể của khối quân sự này với các đồng minh mới trước những mối đe dọa hiện nay.
Ông Stoltenberg cũng nói rằng, NATO đang cân nhắc thúc đẩy khả năng phòng thủ tập thể của khối này, cùng với duy trì ổn định, tăng cường hợp tác với Liên minh châu Âu (EU) và mở rộng khối bằng lời mời Montenegro gia nhập.
Phát biểu tại phiên họp thường niên lần thứ 62 của Đại hội đồng Nghị viện NATO ở thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ông Stoltenberg nhấn mạnh, tăng cường phòng thủ sẽ đi đôi với đối thoại xây dựng.
“Thông điệp từ NATO là chúng tôi muốn đối thoại với Nga. Nga là láng giềng lớn nhất của chúng tôi. Đặc biệt khi căng thẳng leo thang và khi chúng ta đối mặt với nhiều thách thức về an ninh thì điều quan trọng chính là đối thoại. Đó là thông điệp của NATO và sẽ không có mâu thuẫn nào giữa phòng thủ mạnh mẽ và đối thoại chính trị”, ông Stoltenberg nói.
Bên cạnh việc nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại chính trị, NATO cũng vẫn sẽ chú trọng tới đẩy mạnh phòng thủ thông qua việc triển khai các biện pháp để tăng cường hiện diện ở khu vực Biển Đen và phía Đông của khối này, trong đó gồm có quá trình điều động 4 tiểu đoàn đa quốc gia tới các nước ở vùng Baltic và Ba Lan.
Với một loạt động thái đáp trả lẫn nhau, từ lời nói tới hành động, dễ dàng nhận thấy mối quan hệ chồng chất căng thẳng giữa Nga và NATO không phải một sớm một chiều có thể “xuôi chèo mát mái”.
Tuy nhiên, với việc “NATO không xem Nga là kẻ thù của mình, không muốn chiến tranh lạnh kiểu mới” thì cách tiếp cận “nước đôi” mà NATO đang theo đuổi cũng có thể được coi là tín hiệu tích cực, là bước đệm hướng tới cải thiện quan hệ hai bên trong thời gian tới./.