Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Kelly Ayotte thông báo lãnh đạo phe Dân chủ và Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ ngày 16/10 (theo giờ Mỹ) đã đạt được thỏa thuận chấm dứt bế tắc tài chính chỉ vài giờ trước giới hạn chót để trần nợ công.
Ông Ayotte nói: “Kế hoạch vừa được thông qua tại Thượng viện sẽ nâng trần nợ công tới ngày 7/2/2014 và cấp ngân sách cho Chính phủ liên bang hoạt động đến ngày 15/1/2014”.
 |
| Tổng thống Obama sẽ còn phải đối mặt với muôn vàn khó khăn trong nhiệm kỳ 2 (Ảnh: Getty Images) |
Ngay sau khi thỏa thuận được thông báo, Tổng thống Barack Obama đã hối thúc Hạ viện, nơi phe Cộng hòa chiếm đa số, nhanh chóng thông qua thỏa thuận do Thượng viện thông qua để đảm bảo "chính phủ được mở lại và nguy cơ vỡ nợ được xóa bỏ", xây dựng lại lòng tin của người dân Mỹ.
Trong một tuyên bố tại Nhà Trắng, ông Obama tuyên bố ngắn gọn: “Có rất nhiều công việc trước mắt phải làm”. Theo ông Obama, các nhà lập pháp có thể bắt đầu “bằng việc giải quyết các vấn đề thực tế” mà người dân Mỹ quan tâm.
Dù trên lý thuyết thỏa thuận đạt được vẫn phải chờ Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua, theo một trợ lý cấp cao của Chủ tịch Hạ viện John Boehner, Hạ viện sẽ có đủ số phiếu thuận để thông qua kế hoạch trên.
Tổng thống Obama tuyên bố: “Chúng tôi sẽ bắt đầu mở cửa trở lại Chính phủ ngay lập tức. Và chúng tôi cần bắt tay ngay vào việc lấy lại niềm tin từ các doanh nghiệp và người dân Mỹ”.
Ông Obama cũng không quên gửi lời cám ơn đến những nhà lãnh đạo của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa khi họ đã cùng nhau làm việc trên “tinh thần hợp tác và xây dựng”, tránh cho nước Mỹ rơi vào một cuộc khủng hoảng nợ.
Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích lại cho rằng chiến thắng của ông Obama chưa thực sự trọn vẹn vì sẽ không kéo dài, bất chấp việc đảng Cộng hòa đã phải có những nhượng bộ nhất định với chương trình Obamacare. Ngân sách hoạt động dành cho Chính phủ liên bang chỉ có đủ đến ngày 15/1/2014 và trần nợ công cũng chỉ được gia hạn đến ngày 7/2/2014. Lưỡng viện Mỹ sẽ còn phải họp bàn để có thể đưa ra một kế hoạch dài hạn, hạn chế thâm hụt ngân sách có thời hạn đến 13/12/2014.
Giáo sư Larry Sabato, chuyên gia phân tích chính trị thuộc Đại học Virginia ở Charlottesville nói: “Đó là một chiến thắng mang tính biểu tượng nhưng cũng là một chiến thắng đánh đổi bằng nhiều mất mát. Ông Obama và đảng Dân chủ đã thắng, kẻ bại trận là đảng Cộng hòa, đó là điều rõ ràng”.
Ông Sabato nói thêm: “Nhưng ông ấy đã chiến thắng những gì? Chỉ là một phần của vấn đề, chúng ta sẽ còn phải chứng kiến những cuộc chiến tương tự và thậm chí còn hơn thế nữa”.
Trong khi đó, ông Steven Schier, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Carleton College tại Northfield, Minnesota nói: “Bạn phải xây dựng lòng tin thông qua thương lượng và mối quan hệ tốt đẹp được gìn giữ theo thời gian”.
Ông Schier nói thêm: “Mối quan hệ giữa Tổng thống và phe Cộng hòa gần như không tồn tại. Tôi cũng không thấy cuộc khủng hoảng này giúp ông ấy xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn với phe Cộng hòa”.
Khi cuộc khủng hoảng trần nợ còn chưa hoàn toàn khép lại, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết, ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự sắp tới của ông sau khi cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ được giải quyết sẽ là Dự luật cải cách chế độ nhập cư.
Cho đến nay, nhiều chương trình nghị sự của ông Obama trong nhiệm kỳ Tổng thống lần 2 vẫn đang bị ách tắc vì nhiều lý do khác nhau. Theo các nhà phân tích, mối quan hệ “cơm chẳng lành canh chẳng ngọt” giữa 2 phe trong Quốc hội Mỹ sẽ khiến cho việc thực hiện những chương trình của Tổng thống không hề đơn giản./.