Sau nhiều tháng tranh cãi, ngày 27/6, Thượng viện Mỹ do đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát đã thông qua dự luật, theo đó sẽ cải cách sâu rộng chế độ nhập cư, nhưng cũng sẽ tăng cường siết chặt an ninh các tuyến biên giới. Tuy nhiên, dự luật này ngay lập tức đã vấp phải sự phản đối kịch liệt của đảng Cộng hòa và dự báo sẽ gặp nhiều trở ngại tại diễn đàn Hạ viện, nơi đảng Cộng hòa chiếm đa số.
Với 68 phiếu thuận và 32 phiếu chống, dự luật 1.200 trang vừa được Thượng viện Mỹ thông qua quy định rõ trình tự thủ tục, theo đó hàng triệu người nước ngoài hiện đang sống không đủ giấy tờ ở Mỹ có thể được phép ở lại hợp pháp, thậm chí có thể trở thành công dân. Nội dung chính của dự luật yêu cầu người nhập cư không đủ giấy tờ phải đăng ký với chính quyền, qua khâu kiểm tra lý lịch, truy nộp thuế, các khoản lệ phí và tiền phạt để được sống và làm việc hợp pháp, sau vài năm thử thách có thể nộp đơn xin nhập quốc tịch. Dự luật cũng yêu cầu siết chặt an ninh các tuyến biên giới, nhất là tuyến biên giới với Mexico nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp mới.
Nội dung dự luật này phù hợp với chủ trương lâu nay của chính quyền của Tổng thống Barack Obama. Toàn bộ 52 Thượng nghị sỹ của đảng Dân chủ, 2 Thượng nghị sỹ độc lập và 14 trong 46 Thượng nghị sỹ của đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật.
Dự luật này, nếu được cả Hạ viện thông qua, sẽ trở thành cuộc cải cách đầu tiên trong luật nhập cư của Mỹ kể từ năm 1986. Tuy nhiên, ngay sau kết quả bỏ phiếu tại Thượng viện, Chủ tịch Hạ viện, Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa John Boehner đã lên tiếng chỉ trích và tuyên bố dự luật của đảng Dân chủ vừa được Thượng viện thông qua “sẽ không qua được cửa Hạ viện”.
Một số nghị sỹ của đảng Cộng hòa phản đối việc cho phép hơn 11 triệu người nhập cư bất hợp pháp cuối cùng có thể trở thành công dân Mỹ. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John McCain nói: “Có những người muốn đến Mỹ không phải vì họ muốn làm việc mà chỉ là để được thấy giấc mơ về một nước Mỹ và họ muốn có được nó. Và để làm được điều đó, họ sẵn sàng mạo hiểm tính mạng, sẵn sàng nộp phạt để vượt biên bất hợp pháp. Tuy nhiên, chúng ta không thể cho họ cơ hội như đã từng làm với những thế hệ người nhập cư đến Mỹ trước đây”.
Còn Thượng Nghị sĩ Lindsey Graham nói: “Đối với các công nhân Mỹ, mối đe dọa nhất đối với họ là tình trạng nhập cư bất hợp pháp. Luật mới này sẽ khiến cho các công nhân Mỹ phải cạnh tranh khốc liệt với những người nhập cư sẵn sàng nhận khoản tiền lương ít hơn. Cần phải dừng luật này lại”.
Trong khi đó, một số nghị sỹ lại cho rằng, Dự luật của Thượng viện và chủ trương của Nhà Trắng giống như “một cuộc đại ân xá” chủ yếu nhằm thu hút lá phiếu của những nhóm cử tri không phải da trắng, nhất là các cử tri nói tiếng Tây Ban Nha./.
