Trang tin Sputnikcủa Nga hôm qua (25/6) cho biết, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng có ý định loại bỏ các tay súng của lực lượng Taliban ở bất cứ đâu, trong đó có Afghanistan. Lời tuyên chiến của IS với Taliban, có thể làm trầm trọng thêm tình hình an ninh tại quốc gia Nam Á đang đối mặt với nhiều thách thức này.
Theo một chỉ huy IS, quyết định tuyên chiến với Taliban được đưa ra trên cơ sở IS cho rằng, các thành viên Taliban đang phản bội thế giới Hồi giáo. IS đang ngày càng mở rộng các vùng lãnh thổ mới tại khu vực vùng núi biên giới của Afghanistan với Pakistan. Khu vực xa xôi tại tỉnh Nangarhar -vốn là căn cứ địa của Al-Qaeda, sau đó là Taliban.
Tuy nhiên, các quan chức Afghanistan cho biết, IS cuối tuần qua đã chiếm được địa điểm chiến lược này sau các cuộc giao tranh quyết liệt với Taliban. Người phát ngôn Taliban tại Afghanistan trước đó cũng tuyên bố sẵn sàng tấn công nhằm vào các thành viên IS.
Afghanistan từ lâu đã phải đối mặt với bất ổn do giao tranh giữa lực lượng chính phủ và phiến quân Taliban, nhóm chiếm nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn ở các khu vực nông thôn nước này. Bên cạnh đó, sự bất ổn ở Afghanistan cũng làm xuất hiện ngày càng nhiều chi nhánh địa phương của những tổ chức khủng bố khác.
Theo ước tính của Mỹ, Chính phủ Afghanistan hiện mới chỉ kiểm soát được khoảng 60% diện tích cả nước, phần còn lại rơi vào tay các lực lượng nổi dậy hoặc phiến quân Taliban.
Phát biểu tại buổi lễ đánh dấu kết thúc tháng lễ Ramadan hôm qua, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani kêu gọi các nhóm vũ trang hợp tác để mang lại hòa bình cho người dân quốc gia này: “Tôi kêu gọi các nhóm vũ trang cần phải đưa ra quyết định và dang rộng cánh tay đón nhận hòa bình. Tôi kêu gọi Taliban và IS dừng cuộc chiến và xung đột tại Afghanistan, hợp tác cùng nhau để mang lại hòa bình cho đất nước”.
Taliban và IS đều đang thực hiện một cuộc chiến để lật đổ chính phủ Afghanistan do Mỹ bảo trợ và áp đặt chế độ cai trị Hồi giáo hà khắc. Nhánh của IS tại Afghanistan chủ yếu được thành lập từ các cựu tay súng Taliban. Tuy nhiên, do bất đồng về đội ngũ lãnh đạo và chiến thuật nên IS đang ngày càng đối đầu quyết liệt với Taliban. Tin tặc ủng hộ IS tấn công hàng loạt website chính phủ Mỹ
Sự nổi lên của IS tại Afghanistan đang đặt ra một thách thức nghiêm trọng đối với các vùng lãnh thổ do Taliban kiểm soát. Chính vì vậy, các cuộc giao tranh trả đũa lẫn nhau giữa IS và Taliban sẽ gây ra tình trạng bất ổn nghiêm trọng hơn tại quốc gia Nam Á này thời gian tới.
Trong một cái nhìn lạc quan hơn, giới quan sát cho rằng, sự nổi lên của IS, về một khía cạnh nào đó, có thể tạo cơ hội hòa bình cho Afghanistan.
Taliban vẫn là mối lo ngại chính gây ra tình trạng bất ổn tại Afghanistan. Chính phủ và nhiều nước trong khu vực đã nhiều lần kêu gọi Taliban ngồi vào bàn đàm phán, giúp mang lại hòa bình cho Afghanistan. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán thất bại do Taliban luôn đặt ra các điều kiện tiên quyết.
Vì vậy, với sự nổi lên của IS buộc Taliban phải có các nhượng bộ, ngồi vào bàn tham gia đối thoại với chính phủ. Lãnh đạo Taliban cũng đã từng để ngỏ các cuộc đối thoại với những nước khu vực, với đảm bảo không để IS mở rộng kiểm soát tại Afghanistan và làm suy yếu sự ổn định của tổ chức này.
Trong khi đó, IS chỉ có khoảng 700 đến 1.000 tay súng tại Afghanistan. IS cũng mới chỉ thực hiện một số vụ tấn công nhỏ trong khu vực, không nhận được sự ủng hộ của hầu hết các nhóm vũ trang địa phương và đội ngũ lãnh đạo yếu kém. Vì vậy, giới quan sát cho rằng, sẽ không quá khó khăn để quân đội Afghanistan với sự hậu thuẫn của Mỹ kiểm soát tầm ảnh hưởng của tổ chức khủng bố này./.