Trong một tuyên bố đưa ra ngày 1/8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tin rằng, Iran chịu trách nhiệu về vụ tấn công tàu chở dầu Mercer Street. Theo ông Blinken, không có lời biện minh nào cho cuộc tấn công này, sau hàng lọat các vụ tấn công và hành vi hiếu chiến khác của Iran gần đây. Mỹ đang làm việc với các đối tác để có phản ứng thích hợp trong thời gian tới.
Ngoại trưởng Anh Dominic Raab trước đó cũng cho biết, các đánh giá của Anh kết luận rằng rất có thể Iran đã sử dụng một hoặc nhiều máy bay không người lái để thực hiện vụ tấn công "bất hợp pháp". Anh tin rằng cuộc tấn công này là có chủ ý, có mục tiêu và vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế của Iran. Anh đang làm việc với các đối tác quốc tế về một "phản ứng phối hợp".
Trong một động thái cứng rắn nhằm vào Iran khi Thủ tướng Israel Naftali Bennett tuyên bố giữ bí mật về "bằng chứng" chứng minh Iran đứng sau vụ tấn công và nước này có thể sẽ hành động theo cách riêng của mình.
“Iran đang cố gắng trốn tránh trách nhiệm của mình và họ đang phủ nhận điều đó. Vì vậy, tôi xác định rõ ràng: Iran là bên thực hiện vụ tấn công tàu. Hành vi của Iran rất nguy hiểm không chỉ đối với Israel mà còn gây tổn hại đến lợi ích toàn cầu, Tự do Hàng hải và thương mại quốc tế. Trong bất cứ trường hợp nào Israel cũng có câu trả lời của riêng mình gửi tới Iran”, ông Bennett nói.
Tàu chở dầu Mercer Street do tỷ phú người Israel Eyal Ofer quản lý, đã bị tấn công hôm 29/7 khi đang trong vùng biển phía Bắc Ấn Độ Dương làm 2 người thiệt mạng, trong đó có 1 người Anh và 1 người Romania. Iran hiện vẫn phủ nhận liên quan đến vụ tấn công, cho rằng đây là những cáo buộc vô căn cứ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh nhấn mạnh: “Những cáo buộc nhằm vào Iran không có gì mới, thỉnh thoảng chúng ta lại thấy, đặc biệt là khi những điều tốt đẹp đang diễn ra trong khu vực. Israel luôn mang theo bất an, bạo lực, khủng bố và chiến tranh ở bất cứ nơi nào đi qua”.
Hiện chưa rõ mức độ hành động phối hợp của Mỹ và Anh hay quyết định phản ứng “theo cách riêng mình” của Israel thế nào, nhưng rõ ràng các biện pháp phản ứng sẽ phụ thuộc nhiều vào bằng chứng các quốc gia đưa ra, trong đó chỉ rõ có yếu tố liên quan đến Iran.
Hiện cả Mỹ và Anh chưa đưa ra một bằng chứng cụ thể nào và dường như hai nước cũng không mong muốn áp dụng các biện pháp có thể kích hoạt một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng mới với Iran. Tiến hành không kích nhằm vào cơ sở hạ tầng mà các lực lượng Iran sử dụng để điều khiển máy bay không người lái sẽ là một thông điệp mạnh mẽ gửi tới Iran, nhưng được coi là một bước leo thang căng thẳng với Iran, có khả năng gây ra các đòn trả đũa mới. Giải pháp trừng phạt kinh tế được cho là không có nhiều tác dụng đối với quốc gia Hồi giáo này.
Tuy vậy, rõ ràng vụ tấn công mới nhất đánh dấu mức độ sự leo thang đáng kể trong quan hệ giữa Israel và Iran cũng như phản ứng của cộng đồng quốc tế. Ngôn từ mạnh mẽ trong tuyên bố của Anh và Mỹ cho thấy cả hai nước đều tin rằng Iran đã vượt qua ranh giới khi nhắm mục tiêu vào một tàu dân sự, gây ra thương vong. Vì vậy trong những bước đầu tiên sẽ có nhiều khả năng có thêm phản ứng của quốc tế, đồng minh cùng với Anh và Mỹ, Israel lên án Iran liên quan đến vụ việc. Sau đó có thể là “phản ứng phối hợp quốc tế”, kéo theo các hành động đáp trả của Israel sau khi đã được Anh và Mỹ “bật đèn xanh”./.