Tiểu thuyết về Trần Khánh Dư, một nhân vật “lạ” trong sử Việt

Trần Khánh Dư là một nhân vật khá “lạ” trong lịch sử. Đại Việt sử ký toàn thư có viết: “Khánh Dư tính tham lam, thô bỉ, những nơi ông ta trấn nhậm, mọi người đều rất ghét. Nhân Tông chỉ tiếc ông có tài làm tướng, nên không nỡ bỏ mà thôi”. Ông có mối tình đi ngược luân thường đạo lý với công chúa Thiên Thụy là vợ Hưng Vũ Vương Trần Quốc Nghiễn, con trai Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Nhưng Trần Khánh Dư cũng là bậc tướng tài thủy quân từng thắng kẻ thù phương Bắc trong trận hải chiến Vân Đồn. Lựa chọn Trần Khánh Dư làm đối tượng chính trong sáng tác mới của mình- tiểu thuyết "Trần Khánh Dư", nhà văn Lưu Sơn Minh đã cho thấy một cái nhìn khác về nhân vật lịch sử này.

Tiểu thuyết lịch sử Trần Khánh Dư

Trong gần 300 trang sách, Trần Khánh Dư hiện lên đầy đủ với các góc cạnh: khi là một Phó đô tướng thủy quân uy dũng, nghiêm minh nhưng cũng ngông cuồng, ngạo mạn không kém; khi lại là một con người cô độc đến tột cùng bởi không ai hiểu ông và chính ông cũng không cần ai hiểu mình…Bên cạnh việc tái hiện lại trận hải chiến Vân Đồn lịch sử, cuốn sách cũng đem đến cách nhìn khác về mối tình giữa Trần Khánh Dư và công chúa Thiên Thụy. Trong mối quan hệ này họ được sống thật với bản thân mình cho dù biết rằng đã “yêu lạc người”.

8 năm thai nghén tiểu thuyết này là một khoảng thời gian dài mà Lưu Sơn Minh được "sống" cùng nhân vật. Anh đã thực sự "dìm" mình, đặt bản thân vào nhân vật để hành xử, để suy nghĩ, để tính toán và thực sự đồng cảm cũng như thấu hiểu số phận của nhân vật.

Là người sống ở thế kỷ 13 nhưng Trần Khánh Dư lại có suy nghĩ và cách hành xử như người sống ở thế kỷ 20, 21. Chính vì thế mà văn phong của Lưu Sơn Minh trong Trần Khánh Dư  tung tẩy hơn, thoáng hơn, không gò mình và cứng nhắc như văn phong thường thấy trong các tiểu thuyết lịch sử khác.

Không phải ngẫu nhiên khi nhà Trần dù không ưa Trần Khánh Dư nhưng vẫn trọng dụng ông bởi ông là một người có tài thực sự. Cuộc đời Trần Khánh Dư gắn với chữ "tài" mà cũng đi kèm với chữ "tai"... và chính con người đa diện như thế lại có nhiều điều đáng nói. 

Mối tình giữa Trần Khánh Dư và công chúa Thiên Thụy được mô tả trong cuốn tiểu thuyết, là một cuộc tình đầy éo le, uẩn khúc bởi xuất thân và cá tính rất đặc biệt của cả hai người. Trần Khánh Dư, một con người ngông cuồng, kiêu bạc, nhưng lại rất đời, rất gần gũi. Mối tình Trần Khánh Dư - Thiên Thụy không đơn thuần là tình yêu trai gái, xác thịt thuần túy... Cực kỳ tài hoa nhưng lại là người cô đơn đến cùng cực, ngay cả công chúa Thiên Thụy– người năm xưa hiểu được góc riêng cô quẩn trong lòng ông, cuối cùng cũng xa rời ông: “Ta đã đành lòng quên người ấy mất rồi”./.