Hôm nay 2/9 (tức ngày 17 tháng 7 âm lịch), chính thức khai hội đền Bảo Hà tại xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai. Đây là một trong những hoạt động thường niên nằm trong chương trình “Du lịch về cội nguồn” của ba tỉnh: Lào Cai – Yên Bái và Phú Thọ.
Lễ hội đền Bảo Hà năm nay diễn ra đúng vào dịp nghỉ Tết độc lập nên thu hút hàng vạn người dân địa phương và du khách thập phương về dự. Phần lễ được tổ chức trang trọng với các tiết mục văn nghệ không chuyên của nhân dân các thôn, bản của xã Bảo Hà. Phần hội với nhiều hoạt động như văn nghệ, thi đấu một số môn thể thao dân tộc truyền thống như: kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ. Tâm điểm của phần hội thu hút sự quan tâm của du khách là hội chọi trâu lần đầu tiên được tổ chức tại đây. Đền Bảo Hà được xây dựng vào cuối đời Lê Cảnh Hưng, thờ danh tướng Hoàng Bảy họ Nguyễn, người có công bảo vệ và xây dựng Tổ quốc ở cửa ải Lào Cai. Vào cuối triều Lê (1740 - 1786), các châu: Thuỷ Vĩ, Văn Bàn và nhiều nơi khác thuộc phủ Quy Hoá luôn bị giặc tràn sang cướp phá. Trước tình hình đó, triều đình cử danh tướng họ Nguyễn đưa đội quân tiến dọc sông Thao đánh đuổi bọn giặc, giải phóng Khau Bàn và xây dựng Bảo Hà thành căn cứ lớn. Tại đây, danh tướng Hoàng Bảy đã tổ chức các thổ ty, tù trưởng luyện tập binh sỹ, sau đó thống lĩnh quân thủy và quân bộ tiến đánh giặc ở Lào Cai, giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hoá (Yên Bái, Lào Cai ngày nay). Trong một trận đánh không cân sức với quân giặc, danh tướng Hoàng Bảy đã anh dũng hy sinh. Giặc bỏ xác ông xuống sông Hồng. Xác ông trôi đến Bảo Hà, nhân dân trong vùng vớt xác ông lên chôn cất và lập đền thờ. Để ghi nhớ công lao của ông, các vua Minh Mạng, Thiệu Trị (triều Nguyễn) đã tặng ông danh hiệu "Trấn an hiển liệt" và đền thờ ông được các vua triều Nguyễn cấp sắc phong là "Thần vệ quốc". Còn đồng bào các dân tộc địa phương thì tôn thờ ông là vị nhân thần. Ông đi vào cõi tâm linh các dân tộc vùng Tây Bắc, ngày giỗ chính là 17/7 âm lịch và hiện thân trong các lễ hội xuống đồng vào ngày Thìn tháng Giêng hằng năm của đồng bào các dân tộc nơi đây. Năm 1997, đền Bảo Hà được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia. Đền Bảo Hà nằm trong quần thể di tích thần vệ quốc Hoàng Bảy, là địa chỉ du lịch tâm linh của du khách mỗi năm trong hành trình du lịch "Về cội nguồn"./.
