Đèo Lũng Lô nằm trên Quốc lộ 37, ranh giới giữa tỉnh Yên Bái và tỉnh Sơn La, có chiều dài 15 km.
Địa danh huyền thoại này đã trở nên quen thuộc với người dân cả nước qua câu thơ: "Dốc Pha Đin chị gánh, anh thồ. Đèo Lũng Lô, anh hò, chị hát" của nhà thơ Tố Hữu.
 |
Tại đây, thực dân Pháp đã ném xuống gần 12.000 tấn bom, với 16 - 18 chiếc máy bay oanh tạc từ 5 - 6 lần/ngày.
Có những ngày hơn 200 quả bom rơi xuống. Gian lao, vất vả và hiểm nguy là vậy, nhưng với tinh thần tất cả cho tiền tuyến, hàng vạn lượt người vẫn ngày đêm bám trụ.
Địch phá, ta sửa; địch phá đoạn này, ta mở đoạn khác; địch phá ban ngày, ta mở đường ban đêm, đảm bảo thông suốt cho bộ đội và vũ khí đi vào chiến dịch Điện Biên Phủ.
Ngày 27/8/2012, Đèo Lũng Lô đã được Bộ Văn hóa, Thể thao va Du lịch công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch "Đèo Lũng Lô - Con đường lịch sử" diễn ra từ ngày 2/5 đến hết ngày 5/5 tại xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn dưới chân đèo Lũng Lô, với rất nhiều hoạt động có ý nghĩa như: Chương trình văn hóa, nghệ thuật tái hiện lại những năm tháng hào hùng, chương trình chiếu phim lưu động, trưng bày các hiện vật thời chiến, hội chợ thương mại đưa hàng Việt về nông thôn, hội trại thanh thiếu niên; hội chợ ẩm thực và các tour du lịch thăm quan Đèo Lũng Lô... Ngày hội là dịp giáo dục truyền thống cho các thế hệ, đồng thời để huyện Văn Chấn giới thiệu đến bạn bè, du khách về truyền thống lịch sử, tiềm năng, thế mạnh của huyện./.