Hằng năm, cứ đến hạ tuần tháng 4 âm lịch, vùng Bảy Núi tỉnh An Giang trở nên đông đúc hơn bao giờ hết. Du khách đến đây không chỉ tham quan những danh lam, thắng cảnh nổi tiếng mà còn hành hương để vía bà Chúa Xứ Núi Sam, một lễ hội đã được nâng lên thành lễ hội cấp quốc gia…
Lễ hội vía bà Chúa Xứ núi Sam, thị xã Châu Ðốc, An Giang là một hoạt động tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời, diễn ra hằng năm tại miếu bà Chúa Xứ thuộc xã Vĩnh Tế (nay là phường núi Sam). Ông Trần Văn Huê, du khách từ TPHCM cho biết rất ấn tượng khi đến tham quan nơi đây và thấy ngôi miếu rất đẹp. Đặc biệt, tín ngưỡng dân gian của người dân Nam bộ rất ấn tượng. Nó giúp mọi người có tính cộng đồng, cùng chia sẻ khó khăn. Do đó, cần được gìn giữ, lưu truyền cho các thế hệ sau.
Trong tín ngưỡng của người Việt, bà Chúa Xứ rất được tôn kính. Cũng chẳng ai rõ lai lịch của thần, ngoài đức tin rằng, bà là người trời được sai xuống cứu dân độ thế, canh giữ bờ cõi. Bà là một trong 6 nữ thần bất tử theo tín ngưỡng dân gian (Bà chúa Bầu, bà chúa Liễu, bà chúa Tó, bà chúa Kho, bà chúa Ngọc, bà chúa Xứ). Theo thời gian, lễ hội vía bà Chúa Xứ không còn nằm gọn hẹp trong tín ngưỡng của những người dân vùng Bảy Núi mà đã trở nên phổ biến hơn với người dân của cả nước.
Năm nay, lễ hội vía Chúa Xứ Núi Sam sẽ diễn ra từ ngày 31/5 đến 5/6/2013 (tức ngày 22/4 đến 27/4 âm lịch). Vẫn theo nghi thức truyền thống với hai phần là phần lễ và phần hội. Phần lễ gồm các hoạt động chính như Lễ phục hiện rước tượng Bà; Lễ tắm Bà; Lễ thỉnh sắc Thần Thoại Ngọc Hầu, tức rước sắc và bài vị Thoại Ngọc Hầu cùng hai phu nhân từ lăng Thoại Ngọc Hầu (Sơn lăng) về miếu Bà, sau đó là Lễ Túc yết (tức dâng lễ vật và tiến hành cúng Bà) và lễ “Xây chầu” mở đầu cho việc hát bội tại Võ ca của miếu; Lễ Chánh tế và lễ Hồi sắc.
Ông Thái Công Nô, Phó Ban Quản trị Lăng miếu bà Chúa Xứ Núi Sam cho biết năm nay, ngoài các hoạt động theo truyền thống của lễ hội còn có các hoạt động thể thao dân gian như đua thuyền, đẩy cây, đập nồi, kéo co, hội thao leo núi. Những hủ tục về mê tín dị đoan, đốt vàng mã đã đượcc tuyên truyền để người dân hạn chế, giảm bớt.
Chương trình Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam năm nay được Ban Tổ chức đầu tư công phu nhằm tôn vinh và quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống. Thông qua các hoạt động lễ hội, tạo sức hút không chỉ đối với đối tượng du khách, khách hành hương mà còn là cơ hội lớn cho thị xã Châu Đốc tiếp tục giới thiệu, quảng bá các di tích, thắng cảnh, thế mạnh tiềm năng về dịch vụ, du lịch và thương mại để thu hút đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị.
Ông Huỳnh Văn Đường, Phó chủ tịch UBND thị xã Châu Đốc cho biết thêm: “Chúng tôi tập trung đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm; tập trung các hoạt động trong lễ hội nhằm tôn vinh giá trị truyền thống văn hóa lịch sử dân tộc, nhất là nét đẹp của Châu Đốc”.
Đến với lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam, du khách sẽ được tham quan một nơi đang lưu giữ 2 lỷ lục Việt Nam đó là ngôi miếu lớn nhất Việt Nam và tượng bà bằng đá sa thạch xưa và lớn nhất Việt Nam. Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam đã và đang là một hoạt động du lịch lớn nhất tại khu vực ĐBSCL và thu hút rất nhiều du khách gần xa./.