Ngay khi nhận điện thoại của phóng viên VOV thường trú tại Pháp, không cần đợi câu hỏi, nhà sử học thân thiết với Việt Nam, ông Alain Rouscio đã biết tin và bày tỏ nỗi buồn của ông trước sự ra đi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nhà sử học Alain Rouscio đã từng nhiều lần được gặp và trò chuyện với Đại tướng từ khi là phóng viên thường trú báo Nhân đạo (L’Humanité) tại Việt Nam từ năm 1989 và sau này là nhà sử học. Và những câu chuyện trong những lần gặp gỡ quý báu ấy ông đã tập hợp trong cuốn sách "Đại tướng Võ Nguyên Giáp - một cuộc đời" xuất bản mùa hè năm 2011.   

alain%20rouscio%20va%20dai%20tuong%20vo%20nguyen%20giap-%20khi%20con%20tre.jpg
Ông Alain Rouscio gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi còn trẻ (Ảnh: talkvietnam)

PV: Thưa ông, là người từng nhiều lần được gặp trực tiếp Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông có cảm xúc như thế nào khi biết tin Đại tướng từ trần?

ÔngAlain Rouscio: Lập tức tôi nghĩ rằng Chủ tịch Hồ Chí Minh có hai người con tinh thần là Phạm Văn Đồng và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, thật buồn là cả hai con người vĩ đại ấy đã ra đi. Đại tướng như một tượng đài trong lịch sử đất nước các bạn. Và riêng với cá nhân tôi, sự ra đi của Đại tướng là nỗi đau vô cùng lớn.

PV: Ông có thể kể lại những kỷ niệm khi được gặp Đại tướng ?

ÔngAlain Rouscio:Lần đầu tiên tôi được gặp Đại tướng là vào năm 1979, đúng dịp kỷ niệm 24 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Khi đó, tôi là phóng viên thường trú báo Nhân đạo của Pháp tại Việt Nam và tôi muốn được nghe Đại tướng kể lại về trận đánh đó.

Từ sau lần đầu tiên đó, chúng tôi nhiều lần trò chuyện và tôi thường xuyên được đón tiếp trong gia đình ông, trò chuyện với vợ ông - bà Bích Hà và gặp các con cháu của ông. Tôi được đón tiếp trong không khí ấm nồng và cảm nhận mình như một thành viên trong gia đình Đại tướng.

PV:Tháng 8/2011, ông có xuất bản một cuốn sách về Đại tướng có tựa đề "Võ Nguyên Giáp - Một cuộc đời". Ông có thể chia sẻ những nội dung của cuốn sách?

ÔngAlain Rouscio:Tôi có may mắn được nghe Đại tướng kể lại cuộc đời ông, những trận chiến của ông, tinh thần dân tộc nảy sinh trong ông từ khi còn trẻ và ông đã thành chiến sỹ cộng sản ra sao. Rồi những sự kiện lịch sử như sự ra đời của Việt Minh, Cách mạng tháng Tám… Và tất cả đã khắc họa hình ảnh của Đại tướng Giáp - Con người vĩ đại của thế kỷ 20. Và cuốn sách đã khiến rất nhiều người Pháp biết thêm về con người Đại tướng, người đã thực sự dành cả cuộc đời vì dân tộc Việt Nam.  

PV: Trong cuộc phỏng vấn với phóng viên VOV 3 năm trước, ông đã nói rằng những câu chuyện của ông với Đại tướng Võ Nguyên Giáp và gia đình là những câu chuyện của lòng tin?

ÔngAlain Rouscio:Đúng vậy! Chúng tôi đã có những câu chuyện dựa trên lòng tin cậy lớn. Là một người chiến sỹ cộng sản trẻ tuổi, tôi đã có may mắn được cùng ông chia sẻ chung lý tưởng về giải phóng nhân loại, lòng nhân đạo, đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã không chỉ đấu tranh vì dân tộc Việt Nam mà vì cả nhân loại. 

Ông Alain Rouscio gặp lại Tướng Giáp và vợ ông (Ảnh: talkvietnam)

PV: Ấn tượng của ông về con người Đại tướng Võ Nguyên Giáp như thế nào qua các cuộc trò chuyện?

ÔngAlain Rouscio:Dù tầm vóc con người ông rất vĩ đại, dù những chiến công rực rỡ mà ông làm được, nhưng ông lại là người rất dễ gần, thoải mái. Đơn giản ông tạo cảm giác cho người đối diện là đang trò chuyện với một người con của nhân dân Việt Nam. Ông là người con của dân tộc Việt Nam, mang trong người lòng yêu dân tộc rõ rệt và sự gắn bó chặt chẽ với lý tưởng cộng sản.

Tôi rất thích cách ông nói về dân tộc Việt Nam, về những người dân, bộ đội Việt Nam. Ông trò chuyện rất hào hứng, rất tình người và đặc biệt ông nói tiếng Pháp rất giỏi, tôi có thể nói chuyện trực tiếp với Đại tướng mà không có rào cản ngôn ngữ nào.

PV:Cuốn sách cùng những nghiên cứu lịch sử của ông về Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tạo phản ứng ra sao trong công chúng Pháp, đặc biệt trong những người vẫn bị ám ảnh bởi thất bại của thực dân Pháp tại Việt Nam?

ÔngAlain Rouscio:Đại tướng Võ Nguyên Giáp đương nhiên có những kẻ thù trong chế độ thực dân Pháp nhưng tôi cảm nhận rằng ông được tôn trọng bởi chính những đối thủ của mình. Vì họ nhận thức rằng họ đã thua trước một con người vĩ đại đã lãnh đạo các trận đánh thành công chống lại những thế lực lớn trên thế giới, là thực dân Pháp, rồi sau này là đế quốc Mỹ. Dĩ nhiên, chiến thắng giành được độc lập là chiến thắng chung của toàn thể người dân Việt Nam nhưng có sự đóng góp quyết định của những nhân tài lãnh đạo, nhà chiến lược tài ba như Đại tướng. Trong quá trình nghiên cứu lịch sử, tôi thường xuyên gặp những người thuộc chế độ cũ nhưng họ rất tôn trọng Tướng Giáp vì với họ ông thực sự là con người có tầm vóc phi thường trong lịch sử.

PV:Cuốn sách của ông về Đại tướng Giáp khác với nhiều cuốn sách khác là khắc họa phần «con người» trong đời thường, một người đàn ông mẫu mực, giản dị, một người cha, người ông trong gia đình. Đây cũng là điểm gây ấn tượng chung của Đại tướng với nhiều người từng được gặp ông. Vậy tại sao ông lại nhấn mạnh đến khía cạnh  này của con người Đại tướng Võ Nguyên Giáp?

ÔngAlain Rouscio:Vâng, đó chính là lý do vì sao tôi nhấn mạnh rằng Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Chủ tịch Phạm Văn Đồng là người con của Chủ tịch  Hồ Chí Minh. Tôi đã có may mắn được gặp hai con người vĩ đại này của dân tộc Việt Nam và thấy điểm chung giữa họ. Ở họ không có sự xa cách, họ là những người con của nhân dân, với những lý tưởng và trọng trách với đất nước, những người quyết đi đến chiến thắng cuối cùng. Và tôi thấy được họ là những con người thực sự thân ái, nhiệt thành chứ hoàn toàn không xa cách với nhân dân.

Tôi xin được nhấn mạnh thêm rằng chiến thắng vẻ vang là của toàn dân tộc Việt Nam vì cả dân tộc Việt Nam đã cố gắng và hy sinh trong đấu tranh, chiến thắng những thế lực mạnh nhất thế giới. Nhưng theo tôi, thời điểm mang ý nghĩa lịch sử là khi một dân tộc tìm được những con người vĩ đại phản ánh nỗi khao khát độc lập, lý tưởng của họ. Và Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong những nhân vật vĩ đại ấy, đại diện ước nguyện của cả dân tộc Việt Nam./.

Xin cảm ơn ông!