Ngày 7/11, Uỷ viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì có cuộc gặp với Người đứng đầu Cơ quan An ninh Quốc gia Nhật Bản Shotaro Yachi đang ở thăm Trung Quốc. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tại cuộc hội đàm, hai bên đã đạt nhất trí 4 điểm nhằm xử lý và cải thiện quan hệ song phương, trong đó có liên quan đến căng thẳng ở quần đảo Điếu Ngư/Senkaku.

china_regional_tension_bej801_40520181_bwhu.jpgMáy bay Nhật Bản bay qua quần đảo Điếu Ngư/Senkaku mà Trung Quốc và Nhật Bản đang tranh chấp (Ảnh AP)

Thứ nhất, hai bên xác nhận tôn trọng tinh thần và các nguyên tắc trong 4 văn kiện chính trị đạt được giữa hai nước trước đây. Bốn văn kiện nêu trên bao gồm Thông báo chung về việc bình thường hoá quan hệ hai nước ký năm 1972, Điều ước hoà bình và hữu nghị Trung – Nhật ký năm 1978, Tuyên bố chung về việc quan hệ đối tác hợp tác hữu nghị vì hoà bình và phát triển ký năm 1998 và Tuyên bố chung về việc thúc đẩy quan hệ chiến lược cùng có lợi giữa hai nước ký năm 2008.

Thứ hai, trên tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, hướng tới tương hai, hai bên đạt được một số nhận thức chung về việc khắc phục những trở ngại chính trị có thể ảnh hưởng đến quan hệ song phương.

Thứ ba, hai bên xác nhận tồn tại bất đồng về chủ trương liên quan căng thẳng ở quần đảo Điếu Ngư/Senkaku và vùng biển lân cận ở Biển Hoa Đông; nhất trí thông qua đối thoại để ngăn chặn căng thẳng leo thang, thiết lập các cơ chế quản lý bất đồng, không để xảy ra sự cố ngoài ý muối.

Thứ tư, hai bên nhất trí thông qua các kênh khác nhau để dần khôi phục đối thoại về chính trị, ngoại giao và an ninh, nỗ lực xây dựng lòng tin chính trị.

Tuy nhiên, thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc không cho biết liệu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc gặp thượng đỉnh với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bên lề Hội nghị cấp cao APEC hay không.

Quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản diễn biến căng thẳng kể từ hồi tháng 9 năm 2013 sau khi phía Nhật Bản quyết định quốc hữu hoá một số đảo thuộc quần đảo tranh chấp Điếu Ngư/Senkaku. Từ đó đến nay, lãnh đạo nguyên thủ hai nước chưa tiến hành bất cứ cuộc gặp cấp cao chính thức nào./.