Ông Obama cũng là vị Tổng thống đầu tiên của Mỹ đến thăm Cuba trong gần 90 năm qua và trực tiếp phát biểu trước nhân dân Cuba về triển vọng tương lai hai nước.
“Một chuyến thăm lịch sử và một cơ hội lịch sử” là tuyên bố đầu tiên của Tổng thống Mỹ Obama khi đặt chân trên lãnh thổ Cuba.
Phát biểu trước các nhân viên của Đại sứ quán Mỹ tại La Habana, Tổng thống Obama khẳng định: “Sau gần 90 năm mới có một Tổng thống Mỹ đặt chân lên lãnh thổ Cuba. Thật tuyệt vời khi tôi có mặt trên quốc đảo này.
Đây là một chuyến thăm lịch sử và cơ hội lịch sử để kết nối trực tiếp với người dân Cuba, thúc đẩy các thỏa thuận thương mại mới, xây dựng mối quan hệ giữa người dân hai nước. Đối với bản thân tôi, đây cũng là cơ hội để đưa ra tầm nhìn về một tương lai sáng hơn so với khá khứ giữa hai nước”.
Theo chương trình, Chủ tịch Cuba Raul Castro hôm nay chủ trì lễ đón chính thức Tổng thống Obama, sau đó hai nguyên thủ sẽ hội đàm và ra tuyên bố chung.
Ông Obama sẽ có bài diễn thuyết tại Nhà hát Alicia Alonso trước đông đảo người dân Cuba và dự khán trận bóng chày giao hữu giữa đội tuyển quốc gia Cuba và đội bóng chày Tampa Bay Rays của Mỹ.
Diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Cuba đang nỗ lực hàn gắn và xây dựng lòng tin, chuyến thăm của Tổng thống Obama được dư luận đánh giá là lịch sử, bởi vì trong vòng gần 90 năm qua mới có Tổng thống Mỹ đầu tiên đặt chân trên lãnh thổ Cuba mà không có chiến hạm đi cùng.
Chuyến thăm này cũng là “cơ hội lịch sử” bởi vì nó diễn ra vào thời điểm quan trọng, không chỉ giúp thúc đẩy mối quan hệ hợp tác thương mại kinh tế song phương mà còn củng cố chính sách đối ngoại của Tổng thống Obama khi ông còn chưa đầy một năm nữa là hết nhiệm kì.
Nhiều người dân Cuba bày tỏ hi vọng, những nỗ lực thúc đẩy mối quan hệ với Cuba của ông Obama sẽ mang lại lợi ích chung cho người dân hai nước.
Một người dân Cuba bày tỏ: “Tôi nghĩ đây là một chuyến thăm rất quan trọng. Gần 90 năm qua kể từ khi một Tổng thống Mỹ đến Cuba. Tôi nghĩ sẽ có nhiều thay đổi tích cực và nhiều cải thiện cho người dân Cuba sau chuyến thăm như ngành du lịch, hoạt động đi lại giữa người dân hai nước”.
Hình ảnh nhóm người dân Cuba đội mưa hô vang các khẩu hiệu "Viva Obama, Viva Fidel” khi Tổng thống Obama đến thăm khu phố cổ tại thủ đô La Habana cho thấy một chương mới đã mở ra trong mối quan hệ giữa hai nước.
Mặc dù vậy, quá trình bình thường hóa quan hệ hiện vẫn còn nhiều thách thức, với các điều kiện tiên quyết mà Cuba đưa ra là xóa bỏ lệnh cấm vận mà Mỹ áp đặt lên đảo quốc này hơn nửa thế kỷ qua.
Bộ trưởng Thương mại và đầu tư nước ngoài Cuba Rodrigo Malmierca khẳng định: Lệnh cấm vận kinh tế áp đặt lên Cuba là rào cản lớn nhất đối với sự phát triển kinh tế của Cuba và gây thiệt hại khoảng 121 tỉ USD cho Cuba. Nhiều công ty Cuba hiện không được phép xuất khẩu sản phẩm hay dịch vụ tới Mỹ và thương mại giữa hai nước chỉ là đơn phương".
Trước chuyến thăm của ông Obama, Chính phủ Cuba cũng bác bỏ khả năng có sự nhượng bộ chính trị đối với Mỹ như là điều kiện để khôi phục mối quan hệ song phương hoàn toàn với Mỹ.
Mối quan hệ đầy sóng gió giữa Mỹ và Cuba chắc chắn sẽ không thể thay đổi sau một chuyến đi. Tuy nhiên giới quan sát nhận định, so với chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Coolidge đến Cuba vào năm 1928 trên chiến hạm USS Texas thì hình ảnh của Tổng thống Obama cùng gia đình bước xuống từ chuyên cơ Air Force One cho thấy một nước Mỹ thân thiện hơn trong lòng người dân Cuba nói riêng và cả khu vực Mỹ Latin nói chung./.