Ngày 25/6, Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman đã chỉ định cố vấn kinh tế Jiri Rusnok giữ chức Thủ tướng, thay thế người tiền nhiệm P.Necas đã từ chức cuối tuần trước do liên quan tới một vụ bê bối tham nhũng và gián điệp. Ông nói: “Chính phủ mới như một lữ đoàn các tình nguyện viên cứu hỏa để dập tắt các đám cháy do người khác gây ra. Tôi hy vọng rằng, chính phủ mới gồm các nhà chính trị trung lập sẽ đảm bảo điều tra các vụ bê bối về chính trị và kinh tế”.
 |
| Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman (phải) và ông Jiri Rusnok, Thủ tướng mới được chỉ định. (ảnh: AP) |
Ông Rusnok, 52 tuổi, từng giữ chức Bộ trưởng Tài chính Czech năm 2001-2002 dưới thời ông Zeman và Bộ trưởng Công nghiệp và thương mại. Hiện ông là Chủ tịch Hội đồng quản trị của một quỹ lương hưu. Tuy nhiên, Thủ tướng được chỉ định Rusnok và nội các sẽ phải vượt qua một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội để điều hành đất nước cho tới cuộc tổng tuyển cử tới, dự kiến vào tháng 5/2014.
Về phần mình, ông cho biết, mình sẽ phải mất hai tuần để thành lập một chính phủ kỹ trị gồm các chuyên gia: “Chúng tôi sẽ chuẩn bị ngân sách nhà nước. Đây là nhiệm vụ cơ bản của chính phủ. Các thành viên của quốc hội sẽ phải quyết định, hoặc là họ sẽ có những ý kiến vô nghĩa hoặc là làm theo cách mà cử tri đã trao quyền cho họ”.
Theo giới phân tích, quyết định bổ nhiệm thủ tướng trên của Tổng thống Zeman đã châm ngòi mâu thuẫn với các đảng trong liên minh trung hữu cầm quyền khi liên minh này trước đó đã đưa ra ứng cử viên của riêng mình cho vị trí người đứng đầu nội các mới. Trong một phản ứng đầu tiên, Phó Chủ tịch Đảng TOP09 trong liên minh cầm quyền sắp mãn nhiệm Miroslav Kalousek tuyên bố, nội các của ông Rusnok sẽ không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm ở Quốc hội. Và nếu điều này trở thành sự thực, Czech sẽ tiếp tục chìm trong bất ổn chính trị.
Trước đó, ngày 19/6, Đảng Dân chủ Công dân trung hữu (ODS) cầm quyền đã đề cử Chủ tịch Hạ viện, bà Miroslava Nemcova, vào vị trí thủ tướng nước này. Bà là chính trị gia nổi tiếng thứ tư ở Czech và nhận được sự ủng hộ của 33% số người dân nước này.
Cộng hòa Czech rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị khi Thủ tướng nước này Necas ngày 17/6 vừa qua đệ đơn từ chức trong bối cảnh một loạt trợ lý gần gũi và đồng minh chính trị của ông vừa bị bắt giữ vì cáo buộc dính líu tới vụ bê bối tham nhũng và gián điệp. Điều này đồng nghĩa với việc Chính phủ Czech do ông Necas đứng đầu cũng phải từ chức./.