Mặc dù không lâu trước đó, dư luận quốc tế và ngay chính lãnh đạo Nga và Mỹ đều thừa nhận thực tế không nhiều kỳ vọng về những kết quả đột phá mà cuộc gặp thượng đỉnh này sẽ mang lại. Tuy nhiên, dường như hai bên vừa có màn khởi đầu tốt đẹp vượt ngoài mong đợi. Cả hai đã bàn về các bất đồng lâu nay giữa hai nước và mọi việc có vẻ như tiến triển rất tốt.

Trong khi Tổng thống Nga Putin đánh giá cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ vừa diễn ra là “thẳng thắn và hữu ích”, thì Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng nhấn mạnh mối quan hệ thăng trầm giữa hai bên có cơ hội được cải thiện sau cuộc đối thoại trực tiếp, cởi mở, hiệu quả.

Tổng thống Putin và Tổng thống Trump tại cuộc họp thượng đỉnh ngày 16/7.

"Mối quan hệ của chúng tôi chưa bao giờ tệ hơn thời điểm này. Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi khoảng 4 giờ trước. Tôi thực sự tin vào điều đó. Đối thoại mang tính xây dựng giữa Mỹ và Nga đang tạo cơ hội mở ra những con đường mới hướng tới hòa bình và ổn định trong thế giới của chúng tôi"- ông Trump cho biết.

Tuy nhiên, trước những đánh giá lạc quan từ chính hai nhà lãnh đạo Nga- Mỹ, giới quan sát đến nay vẫn tỏ ra khá thận trọng khi đặt kỳ vọng vào những bước chuyển biến trong ngắn hạn mà cuộc gặp thượng đỉnh Nga- Mỹ vừa mang lại. Và có lẽ chỉ một cuộc gặp thượng đỉnh tại Helsiki lần này là chưa đủ để hai nhà lãnh đạo Nga- Mỹ có thể hàn gắn mối quan hệ sứt mẻ vốn trải qua không ít những sóng gió, thử thách thời gian qua. Chưa kể phải nhìn nhận một thực tế là "những bất đồng cơ bản", những mâu thuẫn “thâm căn cố đế” đang tồn tại giữa hai bên cũng không phải dễ gì có thể hóa giải chỉ trong “một sớm, một chiều.”

Dư luận, thậm chí là ngay trong nội bộ nước Mỹ, đang dấy lên nhiều tranh cãi về cuộc gặp thượng đỉnh Nga- Mỹ lần này. Hàng loạt nghị sỹ cả Dân chủ lẫn cộng hòa cùng nhiều chính trị gia vừa tỏ rõ quan điểm không ủng hộ cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Putin. Trong khi đó cũng không ít ý kiến cho thấy sự bất bình khi người đứng đầu nước Mỹ vừa lên tiếng bênh vực Nga trước các cáo buộc can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016.

Trái lại, không ít người có quan điểm ủng hộ hội nghị thượng đỉnh Nga- Mỹ lại coi đây là bước khởi đầu cho một sự đột phá trong quan hệ hai bên trong thời gian tới. Thượng nghị sĩ Frants Klintsevich, một thành viên của Ủy ban Quốc phòng thuộc Thượng viện Mỹ, nhấn mạnh, hai bên vừa thảo luận về hầu hết các vấn đề còn nổi cộm trên thế giới, cho thấy không có những bất đồng không thể khắc phục giữa Mỹ và Nga. Cũng theo vị quan chức này, hai bên có thể tìm thấy tiếng nói chung trong một loạt các vấn đề cùng quan tâm.

Về phía Nga,  nhiều nhà lập pháp nước này cũng vừa có những đánh giá tích cực về cuộc gặp hiếm hoi giữa Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Mỹ Trump.

Đánh giá cao việc hai bên vừa thiết lập được bầu không khí tin cậy, Chủ tịch Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga Valentina Matvienko cũng nhấn mạnh rằng, thượng đỉnh Nga- Mỹ không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập đối thoại chính trị, mà còn có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự ổn định trên thế giới. Còn Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề quốc tế Duma quốc gia (Hạ viện) Leonid Slutski lại cho rằng cuộc gặp thượng đỉnh này là sự kiện lịch sử và hiệu quả ở mức cao nhất có thể.

Hiện vẫn còn quá sớm để đưa ra dự đoán về một kết quả dài hơi hay đánh giá lợi ích mà Nga- Mỹ đạt được từ cuộc gặp thượng đỉnh kể trên. Nhưng trước mắt, ít nhiều việc Tổng thống Mỹ Trump gặp người đồng cấp Nga Putin cũng là một dấu hiệu đáng mừng mở đường cho các chương trình ngoại giao có mục tiêu chiến lược rõ ràng hơn. Và cũng bởi lẽ đối thoại luôn là chìa khóa cơ hội để giúp các bên hàn gắn, nên hội nghị thượng đỉnh lần này đang rất được kỳ vọng sẽ giúp đặt nền tảng để hai bên hướng tới khôi phục lại sự tin tưởng lẫn nhau, ngăn chặn tình trạng đối đầu, không để mối quan hệ tiếp tục tuột dốc, cùng với đó là tăng cường hợp tác theo đuổi các giá trị chung./.