Ngăn Trump ra tái tranh cử
Một giám đốc luận tội tại Hạ viện đã thừa nhận hôm 17/1 rằng việc luận tội Tổng thống Trump với cáo buộc kích động bạo loạn sẽ ngăn cản ông Trump cố gắng trở thành tổng thống một lần nữa.
"Một trong những mục đích của việc luận tội trong trường hợp này là nhằm đảm bảo rằng Tổng thống Trump không thể tranh cử vào các cơ quan liên bang nữa, và điều đó tức là ông ấy không thể tìm kiếm một nhiệm kỳ tổng thống nữa", Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ bang Texas Joaquin Castro nhận định trong cuộc trả lời phỏng vấn với chương trình "This Week" của ABC.
"Lý do cho việc này là khi ai đó kích động bạo loạn hoặc nỗ lực đảo chính nhằm vào chính phủ Mỹ sẽ không thể trở thành tổng thống nữa. Vì thế, điều này không chỉ đảm bảo rằng các hành động của ông Trump không thể gây ra hậu quả, mà còn đảm bảo rằng sau khi Tổng thống rời nhiệm sở, ông ấy không thể tranh cử tổng thống nữa".
Ông Castro là 1 trong 9 giám đốc luận tội mà Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thông báo hồi tuần trước, không lâu trước khi đảng Dân chủ và 10 thành viên đảng Cộng hòa bỏ phiếu luận tội Tổng thống Trump với cáo buộc đã kích động bạo loạn ở Tòa nhà Quốc hội ngày 6/1. Được dẫn đầu bởi hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Jamie Raskin, các nghị sĩ này có vai trò như các công tố viên trong phiên tòa luận tội tổng thống sắp tới tại Thượng viện, hiện vẫn chưa thể bắt đầu cho tới sau khi ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 tới.
Tuy nhiên, các cuộc phỏng vấn trên những chương trình bàn luận về chính trị đã cho thấy, phiên tòa luận tội tổng thống có thể là một cuộc trưng cầu dân ý về việc liệu ông Trump có thể tiếp tục tìm kiếm các vị trí trong các cơ quan liên bang nữa hay không - một quyết định có thể ảnh hưởng đến sự ảnh hưởng của ông Trump và định hình lại tương lai của đảng Cộng hòa.
Ông Raskin đã miêu tả các hành động của Tổng thống Trump, từ những cáo buộc cuộc bầu cử bị đánh cắp khỏi nhà lãnh đạo này cho tới những nỗ lực gây sức ép đảo chiều kết quả và mới đây là khuyến khích biểu tình, là "tội nghiêm trọng nhất của một tổng thống" trong lịch sử nước Mỹ.
Hạ nghị sĩ này cho rằng Quốc hội sẽ không cho phép việc một tổng thống đương nhiệm kích động bạo loạn nhằm tiếp tục nắm quyền trở thành một tiền lệ xấu trong chính phủ.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Nam Carolina Lindsey Graham, một đồng minh hàng đầu của ông Trump đã đề nghị ông Biden kêu gọi đảng Dân chủ dừng theo đuổi việc kết tội ông Trump. Ông Graham cũng cảnh báo rằng, những nỗ lực trên có thể khiến đất nước chia rẽ sâu sắc hơn và cho thấy ông Biden là "một nhân vật yếu đuối".
"Gửi tới tất cả các đồng nghiệp đảng Cộng hòa của tôi trong Thượng viện, nếu chúng ta chấp nhận việc luận tội Tổng thống Trump - một hành động vi hiến sau khi ông ấy rời nhiệm sở, điều này sẽ hủy hoại đảng của chúng ta", ông Graham nhận định với Fox News.
Đảng Dân chủ cho biết hiện vẫn chưa rõ khi nào bà Pelosi sẽ gửi điều khoản luận tội tới Thượng viện và các giám đốc các ủy ban trong tiến trình luận tội vẫn chưa tiết lộ liệu họ có kế hoạch triệu tập các nhân chứng hay không.
Bà Pelosi vẫn đang trao đổi với Thượng viện nhưng ông Castro cho biết: "Chúng tôi sẽ sẵn sàng khi tiến trình này bắt đầu".
Khi được hỏi về việc triệu tập các nhân chứng, ông Castro cho biết: "Chúng tôi sẽ làm bất kỳ điều gì có thể để giải quyết vụ việc này". Tuy nhiên, ông Raskin nhận định tất cả các thành viên trong Quốc hội đều có thể đóng vai trò là "các nhân chứng", đồng thời là "các nạn nhân".
Chia rẽ trong lưỡng đảng Mỹ
Việc kết tội ông Trump tại Thượng viện sẽ cần 2/3 số phiếu tán thành. Khi 3 thành viên đảng Dân chủ gồm 2 thượng nghị sĩ bang Georgia Raphael Warnock và Jon Ossoff, cùng với thượng nghị sĩ Alex Padilla của bang California tuyên thệ nhậm chức, Thượng viện sẽ ở thế 50 - 50, song đảng Dân chủ chiếm đa số với lá phiếu phá thế hòa của Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris. Điều đó tức là, sẽ cần có 17 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa và tất cả thành viên đảng Dân chủ tán thành kết tội ông Trump thì việc này mới được thông qua.
Phó Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Dick Durbin cho biết ông không rõ quan điểm của các thành viên về việc luận tội hoặc miễn tội ông Trump.
Trong khi đó, Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện McConnell đã nhận định với các đồng nghiệp đảng Cộng hòa của ông trong một thông báo tuần trước rằng ông vẫn chưa đưa ra quyết định sẽ bỏ phiếu như thế nào.
"Tôi muốn nghe các tranh luận pháp lý diễn ra ở Thượng viện", ông McConnell cho hay.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Arkansas Tom Cotton, một đồng minh khác của ông Trump cho biết ông sẽ không bỏ phiếu kết tội ông Trump bởi theo quan điểm của ông, việc kết tội một cựu tổng thống là vi hiến.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bang New Jersey Cory Booker thì có quan điểm ngược lại khi bình luận trên "Meet the Press" của NBC rằng: "Tôi nghĩ có nhiều người thể hiện quan điểm về vấn đề này với sự nhất trí cao. Chúng ta có các chính sách và thủ tục, cũng như toàn bộ nhánh hành pháp của chính phủ là trọng tài trong những vấn đề này. Tôi tin là việc không thúc đẩy luận tội sẽ là một điều nguy hiểm với Hiến pháp".
"Kế hoạch của chúng tôi sẽ diễn ra sau cuộc bỏ phiếu. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng mỗi thượng nghị sĩ đều đang đấu tranh cho đất nước này và mỗi người đều đang cân nhắc đến những bằng chứng chống lại ông Trump cũng như thực tế rằng ông ấy đã kích động một cuộc bạo loạn nguy hiểm. Vì thế, chúng tôi lạc quan cho rằng khi chúng tôi trình bày về vụ việc này, chúng tôi có thể thuyết phục mọi người rằng Tổng thống Trump phải chịu trách nhiệm về việc kích động nổi dậy và Thượng viện sẽ kết tội ông ta", ông Cory Booker đánh giá./.