Tâm chấn của siêu biến thể Omicron
Sau khi một số sinh viên có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2, TUT đã hoãn một số bài kiểm tra. Trong khi đó, các quan chức ở khu vực Tshwane, bao gồm cả thủ đô Pretoria, đang nỗ lực tăng tỷ lệ tiêm chủng, đặc biệt ở những người trẻ tuổi.
Tại TUT, rất ít sinh viên muốn nhắc đến biến thể mới. Chỉ 22% trong số những người từ 18-34 tuổi ở Nam Phi đã tiêm chủng. Nhiều người dường như đang thay đổi suy nghĩ về việc đi tiêm vaccine dù trung tâm tiêm chủng của trường đã đóng cửa vào cuối tuần.
Manqoba Zitha, một sinh viên đã tiêm vaccine Covid-19, cho biết sẽ vận động bạn bè cùng lớp đi tiêm chủng.
“Tôi đang cố gắng khuyến khích các bạn đi tiêm chủng để tránh lây nhiễm SARS-CoV-2. Loại virus này vẫn tồn tại ở đây và nó đã cướp đi sinh mạng của nhiều người”, Zitha nói.
Thế giới đang chạy đua để ngăn chặn biến thể mới Omicron lần đầu tiên được phát hiện ở miền Nam châu Phi và hiện đã lan sang một số quốc gia khác. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã bày tỏ sự thất vọng sâu sắc trước việc nhiều quốc gia áp dụng lệnh cấm nhập cảnh đối với Nam Phi sau khi nghe tin về biến thể mới.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đặt tên cho biến thể SARS-CoV-2 mới là Omicron và phân loại là biến thể đáng lo ngại. WHO cho biết, các bằng chứng ban đầu cho thấy biến thể mới làm tăng nguy cơ tái nhiễm ở những bệnh nhân Covid-19. Sẽ mất vài tuần để biết liệu các loại vaccine hiện tại có giảm hiệu quả trước biến thể Omicron hay không.
Tuy nhiên, một số chuyên gia hy vọng rằng vaccine vẫn sẽ hiệu quả trong việc ngăn ngừa tình trạng bệnh nặng và tử vong. Họ cũng khuyến khích mọi người nên đi tiêm chủng.
Tỉnh Gauteng, nơi có thủ đô Pretoria, và thành phố Johannesburg, đang là tâm điểm của làn sóng Covid-19 mới ở Nam Phi. Mặc dù vậy, các bác sĩ cho biết, cho đến nay các ca mắc bệnh có triệu chứng nhẹ và số người nhập viện không tăng đột biến.
Các chuyên gia cảnh báo rằng tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu làn sóng lây nhiễm mới ảnh hưởng đến những người cao tuổi ở Nam Phi, đặc biệt là người chưa tiêm chủng.
Ít nhất 3 trường đại học ở Nam Phi là Đại học Cape Town, Đại học Witwatersrand, Johannesburg và Đại học Free State ở Bloemfontein thông báo sinh viên sẽ bắt buộc phải tiêm chủng từ năm tới. Một số chuyên gia cho rằng, cần có thêm nhiều biện pháp để ngăn chặn sự lây lan của biến thể Omicron.
“Tôi nghĩ rằng quyết định mà Nam Phi sẽ phải đưa ra là bắt buộc tiêm chủng”, Mosa Moshabela, giáo sư sức khỏe cộng đồng tại Đại học KwaZulu-Natal ở Durban, cho biết.
Việc triển khai tiêm chủng ở Nam Phi diễn ra khá chậm chạp đến nỗi gần đây chính phủ đã yêu cầu các nhà sản xuất giao vaccine chậm lại để có thời gian sử dụng hết 19 triệu liều vaccine Pfizer-BioNTech và Johnson & Johnson dự trữ.
Trong một bài phát biểu hôm 28/11, Tổng thống Ramaphosa đã khẩn thiết kêu gọi người dân nhanh chóng đi tiêm chủng.
“Tôi kêu gọi những ai chưa tiêm vaccine hãy tới địa điểm tiêm chủng gần nhất. Nếu có ai đó trong gia đình hay bạn bè của bạn chưa tiêm vaccine, hãy khuyến khích họ đi tiêm chủng”, ông Ramaphosa nói.
Ca Covid-19 tăng vọt trong thời gian ngắn
Giới khoa học từ lâu đã dự đoán về sự xuất hiện của các biến thể mới, nhưng sự lây lan nhanh chóng của Omicron đã khiến các chuyên gia y tế của Nam Phi bị sốc.
Dù số ca nhiễm biến thể Omicron vẫn tương đối thấp, nhưng chúng đã tăng lên với tốc độ cao. Số ca mắc bệnh đã tăng vọt từ vài trăm ca bệnh mỗi ngày lên hàng nghìn ca. Theo Viện Các bệnh Truyền nhiễm quốc gia, Nam Phi đã ghi nhận 3.220 ca mắc Covid-19 mới hôm 27/11, trong đó 82% số ca nhiễm virus là ở tỉnh Gauteng. Mặc dù vậy, con số này được đánh giá là vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh điểm của làn sóng lây nhiễm trước, với hơn 25.000 ca mắc bệnh mới mỗi ngày.
Tulio de Oliveira, giám đốc Trung tâm Cải tiến nghiên cứu và Giải trình tự gen KwaZulu-Natal, cho biết, có tới 90% số ca mắc Covid-19 mới ở tỉnh Gauteng do biến thể Omicron gây ra.
“Chúng tôi từng dự đoán rằng một biến thể mới sẽ xuất hiện trong làn sóng dịch bệnh thứ tư. Tuy nhiên, tôi không mong đợi sẽ có một biến thể mới mang nhiều đột biến như vậy. Biến thể này có khả năng lây truyền cao và né hệ thống miễn dịch. Đây thực sự là cú sốc đối với chúng tôi”, Moshabela, chuyên gia tại Đại học KwaZulu-Natal, cho biết.
Mặc dù các ca mắc bệnh hiện nay phần lớn ở Pretoria và Johannesburg, các xét nghiệm SARS-CoV-2 cho thấy biến thể Omicron đã xuất hiện trên cả 9 tỉnh của Nam Phi.
Trở lại TUT, Nhlanhla Africa Maphosa, một sinh viên 25 tuổi, vẫn đang cố gắng tìm hiểu thông tin và tác động của biến thể Omicron đối với việc học tập của mình.
“Tuần trước giới chức đã kiểm tra số liệu và nhận thấy có quá nhiều sinh viên TUT mắc Covid-19. Chúng tôi không nắm được con số cụ thể, chỉ biết rằng tỷ lệ sinh viên nhiễm virus là rất cao”, Maphosa nói./.