Số liệu thống kê ban đầu về phiếu bầu tại các bang Pennsylvania, Michigan và Wisconsin cho thấy đương kim Tổng thống Donald Trump đang có lợi thế vượt trội so với ứng cử viên đảng Dân Joe Biden. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là con số cuối cùng và các số liệu đã thay đổi sau một đêm sau khi những phiếu bầu gửi qua thư từ các khu vực ủng hộ đảng Dân chủ ở những bang này được kiểm đếm.
Lý giải về tình trạng chậm trễ công bố kết quả kiểm phiếu tại những bang dao động này, CNN cho biết, đó là do sự khác biệt về luật lệ của mỗi bang. Luật pháp tại một số bang không cho phép các quan chức bầu cử xử lý và kiểm đếm trước số lượng các phiếu bầu được gửi qua thư cho đến Ngày bầu cử.
Pennsylvania
Chẳng hạn tại Pennsylvania, cơ quan lập pháp do đảng Cộng hòa kiểm soát từ chối thay đổi luật lệ của bang này để cho phép các quan chức phụ trách bầu cử tại mỗi hạt có thể tiến hành xử lý phiếu bầu gửi qua thư sớm. Theo quy định, các nhân viên chỉ được phép bắt đầu xử lý phiếu từ 7h sáng ngày 3/11. Điều đó đã khiến họ phải xử lý hàng núi phiếu bầu vắng mặt song song với việc kiểm đếm các lá phiếu bỏ trực tiếp trong Ngày bầu cử.
Theo website chính thức của Pennsylvania, nhìn chung, bang này đã tiếp nhận gần 2,6 triệu phiếu bầu qua thư. Các quan chức cho biết, số lượng phiếu bầu vắng mặt họ tiếp nhận năm nay cao gâp 10 lần so với các cuộc bầu cử thông thường. Tại thành phố Philadelphia – thành trì của đảng Dân chủ, các quan chức đã tiếp nhận hơn 350.000 phiếu bầu vắng mặt và họ không thể bắt đầu xử lý số lượng lá phiếu này cho đến khi các điểm bỏ phiếu mở cửa trong ngày 3/11. Theo CNN, có tới 9 hạt tại Pennsylvania quyết định chờ đến sáng hôm sau mới bắt đầu quá trình xử lý và kiểm phiếu. Việc dồn đọng phiếu bầu đã gây quá tải cho các nhân viên và làm chậm tiến trình công bố kết quả.
Thư ký bang Pennsylvania, bà Kathy Boockvar ngày 4/11 đã hối thúc các hạt đẩy nhanh tốc độ kiểm phiếu. “Chúng tôi vẫn đang theo dõi sát sao các hạt để đảm bảo nhận được các số liệu kiểm phiếu từ họ”, bà Kathy Boockvar cho biết.
Trong khi ban vận động tranh cử của ông Biden khuyến khích các cử tri dân chủ đi bỏ phiếu sớm qua thư thì ban vận động của ông Trump lại khuyến khích các cử tri đi bầu trực tiếp. Vì thế sẽ không ngạc nhiên khi số phiếu bầu dành cho ông Biden tăng vọt sau khi các nhân viên kiểm đếm những phiếu bầu gửi qua thư.
Sự thay đổi về tỷ lệ phiếu bầu đã khiến Tổng thống Trump tức giận. “Họ đang tìm thấy phiếu bầu của ông Biden ở khắp mọi nơi, ở Pennsylvania, Wisconsin và Michigan. Đây là điều tồi tệ cho đất nước của chúng ta!”, ông Trump đăng tải trên Twitter.
Tuy nhiên, Richard Hasen – chuyên gia về luật bầu cử tại Trường Luật thuộc Đại học California cho rằng “không hề có chuyện gian lận trong quá trình kiểm phiếu”. “Tại 3 bang đó, các quan chức phụ trách bầu cử đã xin thêm thời gian để xử lý các phiếu bầu, nhưng phần lớn họ không được các nhà lập pháp của những bang này chấp thuận”.
“Các phiếu bầu không được xử lý một cách ngẫu nhiên vì thế bạn sẽ thấy có sự dao động về kết quả”, một khi các quan chức bầu cử kiểm đếm những lá phiếu gửi qua thư, ông Hasen nói.
Michigan
Bang Michigan, nơi tiếp nhận hơn 3,1 triệu phiếu bầu vắng mặt, cũng đối mặt với những hạn chế tương tự về thời gian xử lý và kiểm đếm phiếu bầu. Một luật mới của bang cho phép các thành phố có ít nhất 25.000 người dân, có thêm khoảng 10 tiếng đồng hồ trong ngày 2/11 – một ngày trước bầu cử, để xử lý, nhưng không kiểm đếm, những phiếu bầu gửi qua thư. Theo quy định của bang này, việc kiểm phiếu chỉ được thực hiện từ 7h sáng ngày 3/11.
Trái ngược lại với quy định của các bang Pennsylvania và Michigan, ở Florida, các quan chức phụ trách bầu cử được phép xử lý phiếu bầu khoảng vài tuần trước ngày bầu cử, điều này giúp họ nhanh chóng công bố kết quả. Đây cũng là một trong những lý do Tổng thống Trump nhanh chóng được công bố chiến thắng tại bang này.
Wisconsin
Còn ở Wisconsin, các nhân viên bầu cử phải chờ đến 7h sáng ngày 3/11 mới được phép bắt đầu xử lý gần 2 triệu phiếu bầu vắng mặt và phiếu bầu được bỏ sớm.
Việc ông Joe Biden nhận được số phiếu bầu tăng vọt tại Winconsin chỉ qua một đêm đã khiến phe bảo thủ tức giận. Nhưng điều này cũng cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của các cử tri tại Milwaukee – thành trì của đảng Dân chủ đối với ứng cử viên này.
Một cuộc chiến riêng biệt giữa hai đảng phái được dự đoán có thể diễn ra trong một vài tuần tới liên quan đến những phiếu bầu gửi qua thư đến sau Ngày bầu cử. Ông Trump đã phản đối quyết định của Tòa án Tối cao cho phép bang Pennsylvania kiểm đếm những phiếu bầu đến muộn 3 ngày sau cuộc bầu cử.
Phát biểu với báo chí sáng ngày 4/11 (giờ địa phương), Thống đốc bang Pennsylvania Tom Wolf, một thành viên của đảng Dân chủ cho biết, hệ thống bầu cử vẫn hoạt động bình thường, ngay cả khi kết quả cuối cùng chưa được công bố vào cuối ngày.
“Chúng tôi vẫn kiên nhẫn và tin tưởng rằng những lá phiếu đó sẽ được kiểm một cách chính xác và đầy đủ. Việc trì hoãn công bố kết quả là một dấu hiệu cho thấy hệ thống vẫn đang hoạt động”./.