Trong cuộc hội đàm ngày 12/11 tại thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đạt được thỏa thuận về kế hoạch giảm khí thải từ sau năm 2025.
Thỏa thuận này nhận được sự ủng hộ của Liên Hợp Quốc cũng như các nhà hoạt động bảo vệ môi trường, nhưng lại vấp phải sự chỉ trích tại Mỹ, đặc biệt là đảng Cộng hòa, vừa giành được quyền kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua.
Theo thỏa thuận được ký kết giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Trung Quốc sẽ cắt giảm khoảng 20% lượng khí thải sau khi lên tới mức cao nhất vào năm 2030 và Mỹ tới năm 2025 cũng sẽ cắt giảm khoảng 26-28% so với mức của năm 2005.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc, nước gây ô nhiễm lớn nhất thế giới, đưa ra một thời hạn cụ thể cho việc giảm khí thải. Tổng thống Obama gọi đây là một thỏa thuận lịch sử và cột mốc lớn trong mối quan hệ Mỹ-Trung. Thỏa thuận này nhận được những phản ứng tích cực từ Liên hợp quốc và một số nhà hoạt động bảo vệ môi trường.
Phó phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, ông Farhan Haq cho biết: “Tổng thư ký Liên hợp quốc hoan nghênh cam kết của Trung Quốc và Mỹ về hành động chống biến đổi khí hậu sau năm 2020. Đây là sự đóng góp quan trọng cho thỏa thuận biến đổi khí hậu mới sẽ đạt được vào năm tới tại Paris”.
Tại Washington, Giám đốc trung tâm Sáng kiến thuộc Viện các nguồn lực thế giới của Mỹ Kevin Kennedy cho biết, thỏa thuận này là bước đi tích cực đầu tiên hướng tới thỏa thuận về giảm khí thải toàn cầu sẽ được thảo luận tại Paris vào năm sau. Theo ông, đây là một thỏa thuận quan trọng bởi nếu không có cam kết của 2 nhà phát thải lớn nhất thế giới, thì sẽ rất khó đạt kế hoạch hành động toàn cầu mang tính ràng buộc tại Paris.
Tuy nhiên, trái với những phản ứng tích cực vừa nêu, tại Mỹ, phe Cộng hòa lại chỉ trích thỏa thuận về cắt giảm khí thải mà Tổng thống Obama vừa ký với Trung Quốc. Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner đã cảnh báo rằng, Tổng thống Barack Obama đang phát động "cuộc thập tự chinh" nhằm vào nguồn năng lượng giá rẻ sau khi Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận về giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính trong ngày 12/11.
Lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell cho biết: “Tôi thực sự thất vọng về thỏa thuận đạt được với phía Trung Quốc trong chuyến công du của Tổng thống. Thỏa thuận không yêu cầu Trung Quốc phải làm bất cứ điều gì trong suốt 16 năm tới, trong khi những sai phạm về khí thải carbon này đang tàn phá bang của tôi và các bang khác trên toàn quốc".
Sự chỉ trích của đảng Cộng hòa sẽ khiến chính sách về chống biến đổi khí hậu, đặc biệt là thỏa thuận vừa ký với phía Trung Quốc của Tổng thống Obama vấp phải nhiều khó khăn tại Quốc hội, nơi các nghị sĩ Cộng hòa sẽ kiểm soát cả lưỡng viện từ ngày 3/1/2015 sau khi Đảng Dân chủ của Tổng thống Obama hứng chịu thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hồi tuần trước./.