Trang Express.co.uk của Anh dẫn nguồn tin thân cận với nhà báo Mỹ gốc Saudi Arabia Jamla Khashoggi tối 28/10 cho biết, trước khi bị giết trong lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ông đã định tiết lộ chi tiết việc Riyadh sử dụng vũ khí hóa học ở Yemen. Thông tin đưa ra trong bối cảnh nhiều nguồn tin tình báo khác nhau cũng tiết lộ rằng Anh đã biết về âm mưu bắt cóc ông Khashoggi 3 tuần trước khi ông bị sát hại.

Nhà báo Khashoggi bước vào Lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul ngày 2/10 và biến mất vĩnh viễn. (Ảnh: Express.co.uk)

Theo thông tin mà Tổ chức an ninh và tình báo Anh có tên Government Communications Headquarters (GCHQ) có được từ Cơ quan tình báo chung (GID) của Saudi Arabia đã tiết lộ về mệnh lệnh của “một thành viên trong hoàng cung” nhằm bắt cóc nhà báo lưu vong Khashoggi đưa ông về nước.

Nguồn tin tình báo này cho biết, Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman (MbS) không phải là người trực tiếp ra mệnh lệnh này nhưng không rõ liệu ông có biết về mệnh lệnh đó hay không.

Theo nguồn tin, dù yêu cầu đưa Khashoggi về Riyadh, mệnh lệnh trên cũng “để ngỏ” cho các hành động khác nếu nhà báo này gây rắc rối.

Tuần trước, Tổng Chưởng lý Saudi Arabia khẳng định rằng vụ giết hại ông Khashoggi đã được lên kế hoạch từ trước dù lời giải thích trước đó từ Riyadh là Khashoggi bị giết trong một vụ ẩu đả do “thẩm vấn quá tay”.

Nghi phạm giết hại ông Khashoggi nằm trong số 15 người được cử đến Thổ Nhĩ Kỳ để “thẩm vấn” nhà báo này, trong đó có cả thành viên của GID.

MI6 của Anh biết trước âm mưu

Express.co.uk cũng dẫn nguồn tin cao cấp cho biết, Cơ quan tình báo Anh MI6 đã nghe ngóng đươc kế hoạch trên và cảnh báo Saudi Arabia nên hủy âm mưu này nhưng dường như yêu cầu đó đã bị phớt lờ.

“Ngày 1/10, chúng tôi biết một nhóm đã có động thái, trong đó có thành viên của GID, di chuyển đến Istanbul và khá rõ là họ nhằm vào ai” – nguồn tin của Express.co.uk cho biết. “Qua các kênh, chúng tôi đã cảnh báo rằng đây không phải là một ý tưởng hay. Sự việc diễn ra sau đó cho thấy lời cảnh báo của chúng tôi đã bị phớt lờ.”

Khi được hỏi vì sao MI6 không báo động các đối tác tình báo khác trong nhóm Five Eye (cụ thể là Mỹ vì ông Khashoggi sống lưu vong ở đây từ năm 2017), nguồn tin của Express.co.uk cho biết: “Một quyết định đã được đưa ra và chúng tôi đã làm những gì có thể”.

Vũ khí hóa học

Tối 28/10, một người bạn thân của ông Khashoggi tiết lộ rằng nhà báo này sắp có được tài liệu bằng chứng chứng minh lời cáo buộc rằng Saudi Arabia đã dùng vũ khí hóa học khi tham chiến ở Yemen.

“Tôi gặp ông ấy 1 tuần trước khi ông ấy chết” - Express.co.uk dẫn lời người bạn giấu tên cho biết. “Ông ấy không vui và tỏ ra lo lắng. Khi tôi hỏi tại sao, ông ấy thực sự không muốn trả lời nhưng cuối cùng cũng nói với tôi rằng ông ấy có bằng chứng việc Saudi Arabia dùng vũ khí hóa học. Ông ấy mong rằng ông ấy sẽ có tài liệu chứng minh điều đó”.

Hiện Iran đang tố cáo Saudi Arabia cung cấp nguyên liệu sản xuất chất độc thần kinh Sarin ở Yemen nhưng chưa có bằng chứng nào. Nhưng chất mà ông Khashoggi định tiết lộ có lẽ là phốt pho trắng.

Tháng trước, Saudi Arabia bị cáo buộc đã dùng đạn chứa phốt pho trắng do Mỹ cung cấp để tấn công Yemen, kể cả mục tiêu dân sự. Nếu được dùng ở mức độ bình thường, chất hóa học này có thể làm tường khói ngụy trang, nhưng nếu được sử dụng ở nồng độ bất hợp pháp để tấn công con người, nó có thể gây bỏng đến tận xương tủy./.