Trước nhiều nguồn thông tin cho rằng, thỏa thuận về việc thành lập khu phi quân sự tại tỉnh Idlib, Syria giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang gặp nhiều trở ngại do sự phản đối của lực lượng phiến quân tại đây, cả 2 quốc gia này hôm qua (3/10) đều lên tiếng bác bỏ các nguồn thông tin và khẳng định hai bên đều đang nghiêm túc thực hiện các cam kết đưa ra trong thỏa thuận trước đó. Trật tự tại Idlib sẽ vẫn được hai bên đảm bảo và một chiến dịch quân sự quy mô lớn sẽ không xảy ra.

Cờ Syria (trái) và cờ Nga tại khu vực Abu Duhur, tỉnh Idlib ngày 25/9/2018. Ảnh: AFP.

Trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Áo Sebastian Kurz đang ở thăm Nga tại thành phố St Petersburg, Tổng thống Nga Putin hôm qua (3/10)  khẳng định, sẽ không có chiến dịch quân sự quy mô lớn nào tại khu vực Idlib, Syria và có nhiều lý do để khu vực phi quân sự tại đây hoạt động hiệu quả.

“Nga – Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý để tạo ra khu phi quân sự tại Idlib, với độ sâu từ 15 đến 20 km, trong đó sẽ không có các nhóm cực đoan bao gồm cả Mặt trận Al-Nusra và sẽ không có vũ khí hạng nặng, bất kể nó thuộc về bên nào. Tôi muốn thông báo  rằng, chúng tôi đang làm việc với tình đoàn kết với đối tác Thổ Nhĩ Kỳ, chúng tôi thấy rằng họ đối xử với thỏa thuận này với mức độ coi trọng nhất. Họ thực hiện trách nhiệm của mình và họ đang tạo điều kiện mở đường rút lui cho nhiều nhóm cực đoan khác nhau cùng với các loại vũ khí hạng nặng”.

Tổng thống Putin cho biết thêm, các tay súng của nhiều nhóm khủng bố và nổi dậy trên toàn đất nước Syria đã đổ dồn về Idlib sau khi thất thủ trong cuộc chiến kéo dài hơn 7 năm qua. Hiện vẫn còn những cuộc đối đầu đơn lẻ giữa các nhóm khác nhau tại đây. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, sẽ không cần một chiến dịch quân sự lớn nhằm vào khu vực này, bởi những nỗ lực của cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Putin một lần nữa nhấn mạnh, tại khu vực phi quân sự phải có cả lực lượng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tuần tra chung.

Cùng ngày, Thư ký báo chí của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, ông Ibrahim Kalyn tuyên bố thỏa thuận giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về việc thành lập khu phi quân sự tại tỉnh Idlib, Tây Bắc Syria, đang được thực hiện rất thành công. Theo ông Kalyn, công việc tại Idlib đang được tích cực triển khai và diễn ra một cách thuận lợi. Đại diện các cơ quan và tổ chức của Thổ Nhĩ Kỳ đang phối hợp chặt chẽ với các đồng nghiệp Nga. Lịch trình được ấn định trong thỏa thuận vào thời điểm hiện tại đang được tuân thủ, không có bất cứ vấn đề phức tạp nào.

Các tuyên bố của giới chức Nga, Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra trong bối cảnh có nhiều nguồn thông tin trước đó cho rằng, các nhóm phiến quân tại Idlib không chịu rút quân và vũ khí hạng nặng ra khỏi khu vực phi quân sự do Nga với Thổ Nhĩ Kỳ đang thành lập, khi thời hạn chót 10/10 đang cận kề.

Trong khi đó, Hãng tin Reuters dẫn nguồn thông tin từ lực lượng nổi dậy Syria tại Idlib được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuận tiết lộ, lực lượng tình báo Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không để lực lượng Nga tuần tra chung tại khu vực phi quân sự theo như thỏa thuận giữa hai bên. Điều này làm dấy lên lo ngại, thỏa thuận ngừng bắn toàn diện tại Idlib giữa Nga – Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đổ vỡ và một cuộc tấn công quy mô lớn của Syria với sự hậu thuẫn của Nga sẽ lại xảy ra. Tuy nhiên, với tuyên bố mới nhất của hai nước ngày hôm qua (3/10), thế giới vẫn có thể yên tâm về một thảm kịch nhân đạo tại Idlib sẽ không xảy ra trong tương lai gần./.