Mỹ và Afghanistan ngày 24/3 đã nhất trí về thỏa thuận, theo đó chính quyền của Tổng thống Barack Obama chính thức thay đổi lịch trình rút số binh sĩ còn lại của nước này ở Afghanistan.
Sự linh động của Mỹ khi duy trì thêm binh sĩ ở Afghanistan được cho là sẽ giúp đẩy nhanh tiến trình cải cách và giúp huấn luyện các lực lượng của nước này tốt hơn.
Tuyên bố của Nhà Trắng đưa ra ngày 24/3cho biết, Mỹ sẽ duy trì 9.800 binh sĩ tại Afghanistan đến hết năm nay để cùng với khoảng 3.000 binh sĩ của các nước khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) giúp cố vấn và huấn luyện cho các lực lượng Afghanistan.
Quyết định này được đưa ra sau cuộc hội đàm ở Washington giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani. Trong khi, theo kế hoạch trước đó, Mỹ sẽ rút 5.500 binh sỹ vào cuối năm nay trước khi rút hết về nước vào giữa năm tới.
Trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ hôm qua khẳng định, quyết định mới này của Mỹ phản ánh mối quan hệ đối tác “hồi sinh” với Afghanistan, nhấn mạnh Mỹ muốn đảm bảo “làm mọi điều có thể” để hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan và để các binh sĩ của Mỹ sẽ không phải quay trở lại quốc gia này nữa.
Tuy nhiên ông Obama cũng cho biết, Mỹ sẽ vẫn giữ đúng kế hoạch rút toàn bộ binh sĩ trước cuối năm 2016, để hoàn tất cam kết đưa ra trước đó về việc rút quân khỏi Afghanistan trước cuối nhiệm kỳ thứ 2 của mình.
“Thời hạn để chúng tôi rút toàn bộ binh sĩ sẽ không thay đổi. Nhưng đây là sự điều chỉnh của chúng tôi vào thời điểm này, để kéo dài thêm khung thời gian cho chúng tôi giúp lực lượng an ninh Afghanistan thành công và điều này là rất đáng”, ông Obama nói.
Tổng thống Afghanistan Ghani đánh giá cao sự thay đổi này của Mỹ: “Sự linh động này của Mỹ sẽ giúp thúc đẩy những cải cách nhằm đảm bảo rằng lực lượng an ninh quốc gia Afghanistan sẽ được hướng dẫn, trang bị, đào tạo tốt hơn, tập trung vào sứ mệnh quan trọng của mình”.
Trước đó, Tổng thống Mỹ và Tổng thống Afghanistan cũng đã tiến hành thảo luận về tương lai của các căn cứ quân sự của Mỹ tại Jalalabad và Kandahar.
Chủ trương của chính quyền Afghanistan là Mỹ tiếp tục duy trì các căn cứ này lâu nhất có thể. Trong một tuyến bố chung, hai nhà lãnh đạo vừa tái cam kết chấm dứt xung đột với phiến quân Taliban và ngăn chặn không để Afghanistan trở thành “bệ phóng” của chủ nghĩa khủng bố.
Tuy nhiên, trước tình hình an ninh thời gian gần đây, Tổng thống Ghani đã phải lên tiếng cảnh báo, các phiến quân thánh chiến của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đang tìm cách mở rộng tầm ảnh hưởng sang Afghanistan.
Tuyên bố chung của hai nhà lãnh đạo cũng đồng thời phác thảo những bước đi bổ sung mà Afghanistan dự kiến sẽ thực hiện nhằm xây dựng một nhà nước an toàn hơn dưới sự hiện diện lâu dài của quân đội Mỹ, trong đó bao gồm các cải cách trong chính phủ cũng như phát triển kinh tế.
Đây là chuyến công du đầu tiên tới Mỹ của Tổng thống Afghanistan Ghani, với tư cách là nguyên thủ của quốc gia Trung Á này. Cuộc viếng thăm mang tính bước ngoặt này được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội cho hai bên về một khởi đầu mới, tiến tới hàn gắn mối quan hệ vốn bị rạn vỡ nhiều dưới thời người tiền nhiệm Hamid Karzai.
Quan hệ Mỹ - Afghanistan dưới thời ông Ghani trái ngược hẳn với thời của Tổng thống Afghanistan tiền nhiệm Hamid Karzai - người đã phản đối sự hiện diện quân sự kéo dài của Mỹ tại Afghanistan, bằng cách từ chối ký nhiều thỏa thuận song phương với Mỹ và NATO trước khi mãn nhiệm./.