Với vị trí chiến lược của mình, Mariupol là có tầm quan trọng chiến lược với hành lang trên đất liền từ Nga tới Bán đảo Crimea. Thành phố với hơn 400.000 người sinh sống này nằm giữa khu vực do lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine kiểm soát và Bán đảo Crimea, chỉ cách đất liền Nga và các biên giới trên biển vài chục km.
Năm 2021, cảng biển Mariupol đã tiếp nhận 13 triệu tấn hàng hóa. Đây cũng là cảng biển lớn thứ năm của Ukraine về vận chuyển hàng hóa vào năm 2014 và cho tới nay đã trở thành trung tâm hàng hải thương mại nhộn nhịp nhất ở Biển Azov.
Mariupol cũng là một trung tâm công nghiệp quan trọng, nơi tập trung các nhà máy luyện kim chủ chốt. Các sản phẩm sắt thép tại các doanh nghiệp như Illich Iron & Steel Works và Azovstal có tầm quan trọng chiến lược với Ukraine.
Moscow hiểu rõ, việc chiếm được thành phố này và kiểm soát cảng biển quan trọng trên cũng như các ngành công nghiệp quan trọng sẽ gia tăng sức ép kinh tế lên chính phủ Ukraine.
Mariupol có tầm quan trọng lớn với các chiến dịch quân sự của Ukraine dọc nơi từng là đường liên lạc - cũng đồng thời là tiền tuyến giữa quân chính phủ Ukraine và lực lượng ly khai trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự. Nếu thành phố này nằm dưới sự kiểm soát của Nga, các lực lượng Ukraine đóng quân tại đây sẽ đối mặt với sự cô lập về mặt hậu cần. Tuy nhiên, đối với Nga, điều đó đồng nghĩa với việc có thể hợp nhất lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine với quân đội nước này ở Crimea.
Bằng việc kiểm soát Mariupol, Tổng thống Putin có thể thiết lập một hành lang giữa Nga, khu vực Donbass và Crimea, cũng như kiểm soát hoàn toàn Biển Azov.
Việc kết nối Crimea với đất liền Nga qua khu vực do lực lượng ly khai ở Ukraine kiểm soát sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Moscow để vận chuyển hàng hóa và di chuyển con người đi lại từ và đến Crimea.
Hiện nay, Bán đảo Crimea kết nối với Nga chỉ qua một cây cầu duy nhất được xây dựng sau khi Nga sáp nhập khu vực này.
Hồi tháng 5/2014, trong cuộc chiến ở Donbass, các lực lượng ly khai và Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng đã tấn công Mariupol, buộc các lực lượng Ukraine phải rút lui. Tuy nhiên, vào tháng sau đó, quân chính phủ Ukraine đã giành lại thành phố này. Cuộc xung đột đã tạm dừng khi thỏa thuận ngừng bắn Minsk II được ký kết vào năm 2015.
Các lực lượng của Nga hiện đã vào vị trí để kiểm soát thành phố cảng Mariupol. Nga dường như đang chiến đấu theo 3 mũi tiến công để bao vây Kiev, bao vây lực lượng Ukraine ở phía Đông và hướng tới cảng biển Odessa ở phía Tây, Michael Kofman chuyên gia về quân sự Nga tại CNA nhận định với AP. Dù vậy, ông Kofman cho rằng nhiều thông tin của cuộc chiến đang đến từ phía Ukraine, hoặc từ phía Mỹ và đồng minh nên điều đó khiến cho ông khó có thể vạch ra một bức tranh toàn cảnh về cuộc chiến này./.