Ngày 23/9, Iran bắt đầu tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Bushehr ở miền Nam nước này do Nga xây dựng. Tham dự buổi lễ tiếp quản có Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi, Bộ trưởng Năng lượng Iran Hamid Chit-Chian và các quan chức Nga.
 |
| Lò phản ứng tại Nhà máy điện hạt nhân Bushehr (Ảnh: Press TV) |
Bushehr là nhà máy điện hạt nhân duy nhất của Iran, toạ lạc trên vùng Vịnh thuộc phía Nam nước Cộng hoà Hồi giáo này. Nhà máy này ban đầu được một công ty của Đức xây dựng vào năm 1975. Tuy nhiên, do cuộc cách mạng năm 1979 tại Iran và cuộc chiến Iran - Iraq nổ ra ngay sau đó, mọi công việc phải dừng lại, rồi hợp đồng bị huỷ. Đến năm 1995, Nga đã thông qua thỏa thuận tiếp tục hỗ trợ Iran hoàn tất xây dựng nhà máy điện hạt nhân Bushehr. Tới tháng 9/2011, nhà máy điện hạt nhân này đã chính thức được vận hành, đưa vào sử dụng.
Từ nhiều năm nay, chương trình hạt nhân Iran là nguyên nhân gây căng thẳng giữa Iran và các cường quốc. Những nước này nghi ngờ Iran đang tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân, đặc biệt thông qua hoạt động làm giàu urani bất chấp việc Iran nhiều lần bác bỏ.
Việc xây dựng nhà máy hạt nhân Bushehr đã khiến các nước láng giềng Iran lo ngại, đặc biệt là các quốc gia Arab. Những nước này lo ngại về tính đáng tin cậy của những cơ sở hạt nhân tại Iran, cũng như khả năng chống chọi với động đất khi mà Iran nằm tại khu vực thường xuyên xảy ra động đất. Chính vì thế, sau lễ tiếp quản, một số lượng lớn các chuyên gia Nga vẫn ở lại Iran nhằm cung cấp những hỗ trợ cần thiết, đặc biệt là về mặt kỹ thuật.
Phía Nga từng cam kết sẽ cung cấp nhiên liệu cho Nhà máy hạt nhân Bushehr trong tháng 10 tới và đổi lại sẽ thu về nhiên liệu đã qua sử dụng. Theo các nhà quan sát quốc tế, đối với Iran việc tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Bushehr là rất quản trọng, bởi nó cho thấy khả năng của Iran đáp ứng được sự phát triển của công nghệ hạt nhân dân sự, cũng như giảm phụ thuộc vào nước ngoài.
Theo một số nguồn tin, Iran có thể mở rộng hoạt động hạt nhân dân sự, với việc xây dựng thêm tại Bushehr một nhà máy điện hạt nhân thứ 2 với công suất 1.000 nghìn MW, cũng với sự hỗ trợ của Nga.
Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Salehi cho biết, các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục và đang có tiến triển./.