Ngày 22/3, Thủ tướng Anh Theresa May đã nhất trí với kế hoạch của EU về việc lùi thời điểm Brexit tới ngày 22/5. Điều này thể hiện nỗ lực của chính phủ Anh để có được sự hậu thuẫn của Quốc hội trong cuộc bỏ phiếu lần thứ ba về thỏa thuận Brexit. 

Thủ tướng Anh Theresa May. Ảnh: Reuters

Theo quyết định mới nhất của EU, nếu thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Anh Theresa May vượt qua được cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện thì Brexit sẽ diễn ra vào ngày 22/5. Trong trường hợp ngược lại, hạn chót nước Anh rời EU sẽ được rút ngắn về ngày 12/4.

Trong phát biểu mới nhất, Thủ tướng Anh Theresa May tuyên bố sẽ "nỗ lực hết sức" để đảm bảo tiến trình Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), còn gọi là Brexit, diễn ra cùng với một thỏa thuận đạt được giữa hai bên. Bà Theresa May cũng phát đi tín hiệu sẵn sàng chấp nhận kịch bản Anh rời khỏi EU mà không có thỏa thuận nếu Quốc hội Anh tiếp tục bác bỏ thỏa thuận Brexitcủa bà với EU.

"Điều mà tôi muốn nhấn mạnh ngày hôm nay là tầm quan trọng của việc Hạ viện thông qua thỏa thuận Brexit vào tuần tới để chúng ta có thể chấm dứt sự không chắc chắn và ra khỏi EU một cách suôn sẻ và trật tự. Tôi hy vọng rằng, tất cả chúng ta đều đồng ý rằng, chúng ta đang ở thời điểm quyết định. Tôi sẽ nỗ lực để đảm bảo rằng chúng ta có thể rời khỏi khối với một thỏa thuận và đưa nước Anh tiến lên phía trước”, bà May nói.

Trước đó vào hôm qua (21/3), Chủ tịch Hội đồng Châu Âu, Donald Tusk cho biết, lãnh đạo 27 nước còn lại của EU sẽ mở rộng Điều 50 của Hiệp ước Lisbon về quá trình rút khỏi liên minh đến ngày 22/5 với điều kiện Hạ viện Anh tuần tới phải thông qua thỏa thuận mà Thủ tướng Theresa May đã đạt được với EU. Nếu kịch bản này xảy ra, nước Anh sẽ rời EU trong trật tự vào ngày 22/5, một ngày trước cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu.

Tuy nhiên, trong trường hợp Hạ viện Anh bác bỏ thỏa thuận hoặc không bỏ phiếu, thì nước Anh sẽ có thời gian tới ngày 12/4 để trình bày kế hoạch của mình, quyết định tổ chức hay không tổ chức cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu (EP). Theo kịch bản này, ngày định mệnh Brexit 29/3 được chuyển sang 12/4.

Ông Tusk nói: “Chính phủ Anh vẫn sẽ có lựa chọn thỏa thuận, không thỏa thuận, gia hạn hoặc hủy bỏ Điều 50 của Hiệp ước Lisbon. 12/4 là một ngày quan trọng trong việc Anh quyết định có tham gia cuộc bầu cử tại Nghị viện châu Âu hay không. Nếu Vương quốc Anh không đưa ra quyết định trước ngày 12/4 về việc tham gia cuộc bầu cử, thì lựa chọn đẩy lùi hạn chót sẽ tự động trở nên không thể thực hiện".

Như vậy, giờ đây EU đã đá “quả bóng” về phía “chân” nước Anh. Hiện Anh chỉ có thể lựa chọn một trong những khả năng sau: Đó là tiếp tục tìm kiếm sự chấp thuận của Hạ viện Anh trong cuộc bỏ phiếu cho "thỏa thuận ly dị", nước Anh ra đi không thỏa thuận, khả năng trì hoãn dài hạn Brexit hay có thể là Anh từ bỏ Brexit.

Theo kế hoạch, vụ "ly hôn" lịch sử giữa Anh với EU sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 29/3. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, Quốc hội Anh vẫn chưa chấp nhận bất cứ một phiên bản nào của thỏa thuận Brexit mà bà Theresa May đạt được với EU. Quốc hội Anh cũng không chấp nhận việc nước này rời EU mà không có thỏa thuận nào, bởi điều đó sẽ đồng nghĩa với một thảm họa kinh tế.

Tình thế này đặt ra khả năng Anh sẽ phải hoãn Brexit lại, nhưng hoãn trong bao lâu lại là một câu hỏi lớn được đặt ra. Hãng tin Bloomberg cho rằng, cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay tại Anh  có thể sẽ đẩy "trò chơi cuối" đầy kịch tính của Brexit đi đến tận phút chót của thời hạn 29/3.

Nguồn tin từ quan chức EU cho biết, dù đưa ra nhiều cảnh báo cứng rắn với Anh, khối này vẫn ưu tiên làm thế nào để không xảy ra Brexit không thỏa thuận, bởi một vụ "ly dị" hỗn loạn giữa khối với Anh cũng sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến EU./.