Trong 2 ngày 25, 26/10, hàng triệu cử tri Cộng hòa Czech sẽ đi bỏ phiếu bầu 200 đại biểu mới của Hạ viện nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài nhiều tháng qua ở nước này. Chỉ có 24 trong tổng số 800 chính đảng và phong trào xã hội đăng ký hoạt động tại Cộng hòa Czech, được quyền tham gia cuộc bầu cử lần này.

sobotka-ng.jpg
Ông Bohuslav Sobotka (phải) tham dự một cuộc vận động tranh cử trước ngày bỏ phiếu (Ảnh: Reuters)

Theo các cuộc điều tra dư luận trước bầu cử, lợi thế đang nghiêng về đảng Dân chủ Xã hội đối lập của cựu Bộ trưởng Tài chính Bohuslav Sobotka, dự báo có thể giành được nhiều phiếu nhất trong số các đảng tham gia tranh cử, với 26% số phiếu bầu. Đảng Cộng sản Cộng hòa Czech và Moravia đứng thứ hai, vị trí thứ ba sẽ thuộc về đảng “Truyền thống, trách nhiệm và phồn vinh 09” và phong trào xã hội cánh tả “ANO”. Sự ủng hộ của cử tri dành cho đảng Dân chủ Công dân cầm quyền đang có xu hướng giảm mạnh. Nhiều khả năng, đảng này sẽ chỉ về vị trí thứ 4 hoặc thấp hơn, với dưới 10% số phiếu bầu.

Mặc dù có khả năng giành phần thắng, song khó có thể hội đủ số phiếu quá bán nên đảng Dân chủ Xã hội sẽ phải liên minh với các đảng nhỏ khác để có thể giành đa số phiếu trong quốc hội. Điều này đã được cựu Bộ trưởng Tài chính Bohuslav Sobotka khẳng định trong cuộc vận động tranh cử sự ủng hộ của cử tri ngày cuối cùng diễn ra hôm 24/10 trước khi Cộng hòa Czech chính thức vào cuộc bầu cử.

Ông Sobotka nói: “Tôi không muốn đảng Dân chủ Xã hội phải đứng một mình trong cuộc đối đầu với các đảng khác. Chúng tôi muốn thay đổi tình hình của đất nước chúng ta và chúng ta có thể làm được điều đó khi và chỉ khi  chúng ta là một bộ phận của chính phủ. Vì vậy điều cần thiết hiện nay là chúng ta phải được cử tri trao quyền thành lập Chính phủ. Chúng tôi mong muốn xây dựng một liên minh với các đảng khác song chúng tôi sẽ không hợp tác với đảng Dân chủ Công dân cầm quyền (ODS), những người phải chịu trách nhiệm về tình trạng suy thoái và những sai lầm trên chính trường Czech những năm qua. Chúng tôi sẽ tìm đối tác trong các nhóm chính trị cánh tả hoặc có lập trường trung lập”.

Nhiều dự đoán cho rằng, đảng Dân chủ Xã hội sẽ hợp tác với đảng Cộng sản Cộng hòa Czech và Moravia trong liên minh cầm quyền mới, đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của đảng Cộng sản trên chính trường Czech lần đầu tiên sau cuộc “cách mạng nhung” năm 1989.

Nếu kết quả thăm dò dư luận được xác nhận sau khi có kết quả bầu cử thì các lực lượng cánh tả sẽ thắng thế ở cuộc bầu cử này, chấm dứt hơn 3 năm “thống trị” của cánh hữu tại Hạ viện Cộng hòa Czech.

Cuộc bầu cử Hạ viện Czech diễn ra trong bối cảnh nước này vừa thoát khỏi tình trạng suy thoái kinh tế kéo dài suốt 18 tháng ở nước này. Tuy nhiên, điều mà nhiều cử tri Cộng hòa Czech mong đợi lúc này chính là nước này phải có nền kinh tế phục hồi bền vững hơn, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn như hiện nay.

Sau những vụ bê bối của cựu Thủ tướng Petr Necas khiến ông này phải từ chức hồi tháng 6 vừa qua, cộng với cương lĩnh tranh cử “đầy thuyết phục” của đảng Dân chủ Xã hội, trong đó, ưu tiên giữ thâm hụt ngân sách dưới ngưỡng 3% GDP theo quy định của liên minh châu Âu, nhằm giữ cho thị trường ổn định theo lộ trình gia nhập khối các nước dùng đồng tiền chung châu Âu vào năm 2020, nhiều cử tri Czech đang dành nhiều ủng hộ cho đảng này.

Cuộc bầu cử Quốc hội sắp tới được xem là tia hy vọng cho đất nước sau 3 tháng khủng hoảng chính trị kéo dài vừa qua. Điều mà Người dân Czech cần là một Chính phủ ổn định và làm việc hiệu quả để triển khai những chính sách ưu tiên, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo thêm công ăn việc làm, cải thiện đời sống, an sinh xã hội cho người dân.

Một số cử tri Czech nói: “Tôi bầu cho đảng Dân chủ Xã hội vì tôi nghĩ rằng chỉ có họ mới mang lại cho chúng tôi một cảm giác về một xã hội theo đúng nghĩa. Tôi thấy không hài lòng vì trước đây họ đã không có cơ hội để thành lập Chính phủ. Tôi ủng hộ cho họ”.

“Tôi muốn thấy tình hình thay đổi theo chiều hướng tốt hơn. Tôi hy vọng đảng dân chủ Xã hội sẽ thực hiện những cam kết của mình. Điều quan trọng hiện nay là chúng tôi chờ xem họ sẽ hợp tác với đảng nào”.

Trước đó, cuộc bầu cử Hạ viện tại Cộng hòa Czech được lên kế hoạch tổ chức vào tháng 5/2014. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng Chính phủ bùng phát hồi tháng 6 vừa qua đã buộc nội các của Thủ tướng Petr Necas từ chức. Tổng thống Milos Zeman sau đó đã bổ nhiệm chính phủ lâm thời do ông Jirri Rusnok đứng đầu, song quyết định thành lập chính phủ kỹ trị của Tổng thống Zeman đã vấp phải sự giận dữ từ liên minh trung hữu cầm quyền chiếm đa số tại Quốc hội, trước đó đã đưa ra ứng cử viên của mình cho vị trí người đứng đầu nội các mới.

Hồi tháng 8 vừa qua, chính phủ lâm thời đã không vượt qua được cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, buộc Tổng thống Zeman phải giải tán Hạ viện và ấn định cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn vào ngày 25 và 26/10.

Theo kế hoạch, kết quả sơ bộ bầu cử Hạ viện Czech sẽ được công bố vào chiều mai 26/10 sau khi kết thúc bỏ phiếu vào 14h giờ địa phương./.