Thảm kịch nhân đạo là không thể tránh được

Con rể của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Jared Kushner cùng đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Jason Greenblatt và giới chức thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ngày 13/3 (theo giờ Mỹ), sẽ công bố những đề xuất nhằm cải thiện tình hình nhân đạo tại Dải Gaza.

Đặc phái viên Trung Đông Jason Greenblatt (trái) trao đổi cùng con rể ông Trump, cố vấn cấp cao Jared Kushner (phải). Ảnh: AFP/Getty Images

Những đề xuất sẽ được đưa ra tại phiên thảo luận tại Nhà Trắng, cùng với sự tham gia của nhiều đại diện đến từ các tổ chức quốc tế, Israel và một số nước Arab. Trong khi đó, Palestine đã cắt đứt liên lạc với Nhà Trắng kể từ sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Cuộc thảo luận được tổ chức theo sáng kiến của ông Jared Kushner và đặc phái viên Jason Greenblatt, song phía Palestine đã thẳng thừng từ chối lời mời tham gia.

Nguồn tin từ giới chức Nhà Trắng cho biết, cuộc thảo luận này là một phần trong nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm ngăn chặn thảm kịch nhân đạo tại Dải Gaza, đồng thời cải thiện điều kiện sống của người dân Palestine tại đây.

Dải Gaza đang đối mặt với thảm kịch nhân đạo chưa từng thấy. Các chuyên gia kinh tế, những nhà nghiên cứu Palestine cảnh báo, kể cả khi cộng đồng quốc tế có ngay lập tức hỗ trợ vùng đất bị phong tỏa này thì thảm kịch nhân đạo vẫn là điều không thể tránh khỏi.

Đến nay đã là 11 năm Dải Gaza bị phong tỏa chặt chẽ bởi Israel, trong khi các cửa khẩu nối với Ai Cập cũng thường xuyên bị đóng chặt. Hai triệu người Palestine tại Dải Gaza phải sống chật vật qua ngày, với nguồn cung cấp điện và nhiên liệu nhỏ giọt từ Israel, và hàng viện trợ thì không phải lúc nào cũng đến được tay họ.

Đặc phái viên về Trung Đông của Tổng thống Trump, ông Jason Greenblatt khẳng định, Chính phủ Mỹ đánh giá tình hình nhân đạo tại Dải Gaza là vấn đề cần quan tâm khẩn cấp.

“Giải quyết tình hình Dải Gaza là điều sống còn vì những lý do nhân đạo. Đây cũng là điều quan trọng vì an ninh của Ai Cập và Israel, cũng như là bước tiến cần thiết để thúc đẩy việc đạt được một thỏa thuận hòa bình toàn diện giữa người Israel và người Palestine, trong đó có người Palestine tại Dải Gaza và Bờ Tây”, cố vấn Jason Greenblatt nhấn mạnh.

Trước cuộc thảo luận tại Nhà Trắng, Ngoại trưởng một số nước đã có cuộc gặp vào ngày 31/1 vừa qua tại Brussels (Bỉ) để tìm cách giải quyết cuộc khủng hoảng tại vùng đất bị phong tỏa-Gaza. Tuần trước, giới chức cấp cao của Na Uy, Liên minh châu Âu (EU), Liên Hợp Quốc, Ai Cập, Israel và chính quyền Palestine cũng có cuộc gặp ở Cairo (Ai Cập). Và dự kiến cuối tháng 3 này, một cuộc gặp cấp Bộ trưởng khác cũng sẽ diễn ra tại Brussels vào cuối tháng này nhằm giải quyết vấn đề nhân đạo cấp bách với người dân Dải Gaza.

Mỹ úp mở kế hoạch hòa bình Trung Đông

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu trước nội các đầu tuần này nói rằng, hiện Tổng thống Mỹ Donald Trump không có kế hoạch cụ thể nào cho vấn đề hòa bình Trung Đông.

Thông báo vắn tắt với các Bộ trưởng trong nội các Israel về chuyến thăm Mỹ và có cuộc gặp Tổng thống Trump tuần trước, Thủ tướng Netanyahu nói: “Hiện Mỹ không có kế hoạch cụ thể nào. Tôi không nói rằng Mỹ sẽ không có kế hoạch cho hòa bình Trung Đông trong tương lai, nhưng hiện tại thì họ không có”.

Trước đó, phát biểu với báo giới tại Washington ngay sau cuộc gặp Tổng thống Mỹ, Thủ tướng Netanyahu cũng cho biết ông Trump không tiết lộ cho ông biết về bản kế hoạch dự thảo cho vấn đề hòa bình Israel-Palestine, cũng như thời điểm Mỹ sẽ công bố kế hoạch này.

“Đội ngũ thiết kế hòa bình Trung Đông” của Tổng thống Trump do con rể cũng là cố vấn cấp cao Jared Kushner và đặc phái viên Trung Đông Jason Greenblatt đứng đầu, đã làm việc trong nhiều tháng qua để lên kế hoạch nối lại đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine.

Song tiến trình hòa bình Trung Đông tiếp tục bị nhấn chìm trong bế tắc sau tuyên bố ngày 6/12 năm ngoái của Tổng thống Trump, công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và Mỹ sẽ chuyển Đại sứ quán từ Tel Aviv tới vùng đất linh thiêng mà người Palestin cũng muốn đặt thủ đô cho một nhà nước trong tương lai.

Từ sau tuyên bố này, phía Palestine đã cắt đứt mọi liên hệ với các cố vấn và đặc phái viên của ông Trump về vấn đề Trung Đông. Tổng thống Palestine Mahmud Abbas cũng đã bác bỏ vai trò trung gian hòa giải của Mỹ trong các cuộc hòa đàm ở Trung Đông.

Việc Tổng thống Trump tuyên bố chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel cũng làm dấy lên sự chỉ trích của thế giới Arab và Hồi giáo.

Tuy nhiên, lập trường của chính quyền Trump đến nay vẫn không thay đổi bất chấp những phản đối và cả thực tế rằng tiến trình hòa đàm Trung Đông đang bị đe dọa. Tờ Bưu điện Washington (The Washington Post) tuần trước dẫn lời đặc phái viên Jason Greenblatt khẳng định: “Tổng thống Trump đã nói rõ ràng rằng ông muốn sự công bằng và thỏa thuận lâu dài giữa người Israel và người Palestine. Theo đó, đảm bảo an ninh của Israel cũng như để cho người dân Palestine có mọi cơ hội có một tương lai thịnh vượng. Mỹ sẵn sàng làm việc với bất cứ bên nào thực sự quan tâm tới hòa bình và muốn đạt được mục tiêu này”./.