Tổng thống Mỹ Obama công bố bản dự thảo cải cách luật di trú lúc 20h tối qua (20/11) theo giờ địa phương, (tức sáng nay theo giờ Hà Nội) và sử dụng sắc lệnh hành chính của Tổng thống để thực thi.
“Tôi vẫn tin tưởng rằng biện pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề là sự hợp tác với Quốc hội để thông qua dự luật cải cách này. Nhưng cho đến khi điều đó xảy ra, tôi sẽ sử dụng sắc lệnh hành chính của Tổng thống, đã từng được các Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa thực hiện trước đây, để cải cách hệ thống di trú của chúng ta một cách công bằng hơn”
Tổng thống Mỹ nhấn mạnh hành động trước tiên của ông sẽ là xây dựng và củng cố an ninh biên giới, bằng việc tăng cường nguồn nhân lực cho lực lượng thực thi pháp luật tại vùng biên giới để kiểm soát chặt chẽ dòng người nhập cư vào Mỹ. Thứ 2 là việc tạo thuận lợi cho những người nhập cư có trình độ cao ở lại Mỹ và đóng góp cho nền kinh tế Mỹ.
Một trong những biện pháp trong kế hoạch cải cách tổng thể của Tổng thống Obama là mở rộng sắc lệnh hành chính năm 2012, theo đó khoảng 4,7 triệu trẻ em các nước nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ từ 5 năm trở lên có cha mẹ là công dân hoặc cư dân thường trú hợp pháp ở Mỹ, nếu không phải là tội phạm, sẽ được phép ở lại Mỹ mà không bị đe dọa bị trục xuất.
Đây được coi là biện pháp cải tổ sâu rộng nhất trong nhiều thập kỷ qua trong hệ thống nhập cư của Mỹ. Bên cạnh đó, khoảng 270 nghìn người được cha mẹ đưa vào Mỹ khi còn nhỏ, cũng sẽ không bị trục xuất. Hành động lần này của Tổng thống Obama được ví như một “cuộc đại ân xá” cho khoảng 11 triệu người nhập cư không đủ giấy tờ đang có mặt trên lãnh thổ Mỹ. Người đứng đầu Nhà Trắng cũng một lần nữa hối thúc Quốc hội sớm thông qua một dự luật cải cách toàn diện hệ thống nhập cư, nhập tịch của Mỹ.
Đảng Cộng hòa ngay lập tức lên tiếng chỉ trích việc này, cho rằng Tổng thống Obama đã vượt qua quyền hiến định. Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa John Boehner cho rằng đây không phải là cách làm việc dân chủ: “Thay vì hợp tác với Quốc hội để sửa đổi luật nhập cư đã lỗi thời, Tổng thống đã chọn việc tự hành động. Điều này diễn ra trong bối cảnh người dân Mỹ đang mong chờ sự hợp tác giữa chính phủ và Quốc hội hơn bất kỳ điều gì”
Các nghị sĩ Cộng hòa đang nắm quyền tại lưỡng viện Mỹ đã cảnh báo nếu Tổng thống qua mặt Quốc hội thì Quốc hội cũng sẽ hành động. Theo Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa Ted Cruz, Thượng viện sắp tới do phe Cộng hòa kiểm soát sẽ trả đũa bằng việc trước mắt không phê chuẩn bất cứ sự đề cử nội các nào.
Một cuộc thăm dò chung của Wall Street Journal và kênh truyền hình NBC cho thấy có 48% người Mỹ được hỏi ý kiến không tán thành việc giải quyết vấn đề nhập cư bằng các sắc lệnh hành chính.
Vấn đề người nhập cư bất hợp pháp chưa bao giờ gây nhiều tranh cãi như dưới thời chính quyền của Tổng thống Obama. Cải cách này tất nhiên giành được ủng hộ mạnh mẽ từ những người nhập cư. Bên cạnh đó cũng có những lo ngại về tranh cãi sắp tới giữa Tổng thống Obama và đảng Cộng hòa./.