Động thái này diễn ra sau vụ việc máy bay của Không quân Mỹ đưa một phái đoàn Thượng nghị sĩ đến thăm Đài Loan hôm 6/6.
Theo thông tin từ phía Trung Quốc, cuộc điện đàm giữa ông Dương Khiết Trì, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken được thực hiện theo đề nghị của phía Mỹ. Vấn đề Đài Loan và nguồn gốc Covid-19 đã được đề cập đến trong cuộc trao đổi qua điện thoại giữa hai bên.
Đây là cuộc điện đàm đầu tiên giữa ông Dương Khiết Trì và ông Blinken kể từ cuộc gặp mặt trực tiếp hồi tháng 3 tại Alaska (Mỹ) và tiếp sau 3 cuộc điện đàm giữa các lãnh đạo kinh tế thương mại hai nước từ cuối tháng 5. Cuộc trao đổi giữa hai nhà ngoại giao Trung Quốc và Mỹ diễn ra ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh G7 tổ chức tại Anh.
Ông Dương Khiết Trì kêu gọi Mỹ “thúc đẩy quan hệ Trung-Mỹ quay trở lại quỹ đạo phát triển đúng đắn, theo tinh thần cuộc điện đàm giữa nguyên thủ hai nước vào thời khắc Giao thừa” năm 2021.
Trong vấn đề Đài Loan, nhà ngoại giao Trung Quốc đã tái khẳng định đây là vấn đề liên quan đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, cũng như các lợi ích cốt lõi của nước này, do vậy ông kêu gọi Mỹ “xử lý thận trọng thỏa đáng các vấn đề liên quan đến Đài Loan”. Ông nhấn mạnh, Trung Quốc không tìm cách đối đầu hay xung đột với Mỹ nhưng sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của mình.
Tuyên bố của ông Dương Khiết Trì được đưa ra sau vụ việc máy bay C-17 của Không quân Mỹ đưa một phái đoàn Thượng nghị sĩ nước này đến thăm Đài Loan hôm 6/6, động thái được cho là thách thức “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc ngay sau đó đã gọi đây là hành động “khiêu khích chính trị vô cùng tồi tệ”.
Liên quan đến đại dịch Covid-19, ông Dương Khiết Trì kêu gọi Mỹ "tôn trọng sự thật và khoa học", không chính trị hóa nguồn gốc virus, mà thay vào đó tập trung vào hợp tác quốc tế trong cuộc chiến chống dịch bệnh.
Ông kiên quyết phản đối các hành động lợi dụng dịch bệnh để vu khống bôi nhọ và đổ trách nhiệm cho Trung Quốc, đồng thời thể hiện sự “quan ngại sâu sắc” trước việc một số người Mỹ bịa đặt và lan truyền về câu chuyện “SARS-CoV-2 rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán”.
Phía Trung Quốc cho biết, về phần mình, ông Blinken nói rằng các cuộc trao đổi song phương gần đây là hữu ích và Mỹ mong muốn tăng cường tiếp xúc và giao lưu ở tất cả các cấp với Trung Quốc. Ông cho biết, Mỹ theo đuổi chính sách “một nước Trung Quốc” và hy vọng sẽ duy trì liên lạc phối hợp với Trung Quốc trong các vấn đề toàn cầu và khu vực quan trọng./.