Phát biểu tại cuộc họp báo chiều 28/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân một lần nữa “kiên quyết phản đối” mọi hình thức trao đổi chính thức và quan hệ quân sự giữa Mỹ và Đài Loan, cũng như việc Mỹ can thiệp vào công việc nội bộ của nước này và các hành động “khiêu khích gây rối”.
Ông cũng lên án gay gắt hành vi “đòi Đài Loan độc lập”, gọi đây là “ngược dòng lịch sử và đi vào đường cùng”, cảnh báo hành động này “chỉ có đường chết” và việc ủng hộ “Đài Loan độc lập” cũng là con đường không có lối về.
Ông tái khẳng định “nguyên tắc một nước Trung Quốc là nền tảng chính trị của quan hệ Trung - Mỹ”, rằng “không quốc gia nào và không ai được đánh giá thấp quyết tâm kiên cường, ý chí kiên định và khả năng mạnh mẽ trong bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhân dân Trung Quốc”.
Cùng thời điểm, người phát ngôn Bộ Quốc phòng nước này khi đề cập đến quan hệ quân sự giữa Washington và Đài Loan cũng tuyên bố, nếu Mỹ tiếp tục ngoan cố ảo tưởng “dùng Đài Loan để kiềm chế Trung Quốc” và mưu đồ tăng cường quan hệ quân sự thực chất giữa Mỹ và Đài Loan theo phương thức “cắt lát salami”, “Trung Quốc sẽ kiên quyết phản công và đáp trả”.
Tiết lộ lần đầu về sự hiện diện của một nhóm nhỏ binh sĩ Mỹ trên đảo Đài Loan của bà Thái Anh Văn, lãnh đạo vùng lãnh thổ này với truyền thông Mỹ, đã ngay lập tức gây chấn động dư luận Trung Quốc. Họ cho rằng vì bất cứ mục đích gì, việc quân đội Mỹ đóng quân tại Đài Loan đã vượt qua “lằn ranh đỏ” trong quan hệ song phương và là một trong những yếu tố nguy hiểm có thể gây ra chiến tranh ở eo biển Đài Loan.
Các chuyên gia Trung Quốc nhận định, động thái của bà Thái Anh Văn “sẽ phải đối mặt với những hậu quả đến từ Trung Quốc đại lục, bao gồm nhiều hoạt động quân sự hơn”. Hồi đầu tháng, trong 4 ngày đầu của kỳ nghỉ dịp Quốc khánh, quân đội Trung Quốc đã điều khoảng 150 chiếc máy bay áp sát Đài Loan, với kỷ lục 56 chiếc trong ngày 4/10.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời, nếu cần sẽ phải thu hồi bằng vũ lực. Trong bài phát biểu hôm 09/10 nhân kỷ niệm 110 năm Cách mạng Tân Hợi, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gọi thống nhất Đài Loan là “sứ mệnh lịch sử nhất định phải hoàn thành”.
Hiện nay, quan hệ giữa Trung Quốc đại lục và Đài Loan đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Trung Quốc đã ngừng các kênh liên lạc chính thức với Đài Loan kể từ khi bà Thái lên nắm quyền năm 2016.
Mỹ và Trung Quốc cũng đang tranh cãi về việc để Đài Loan tham gia các tổ chức của Liên Hợp Quốc. Mỹ ủng hộ sự tham gia “có ý nghĩa” của Đài Loan, trong khi Trung Quốc tuyên bố hòn đảo này không có quyền gia nhập tổ chức quốc tế với thành viên là các quốc gia có chủ quyền./.