Phóng viên Rupert Wingfield-Hayes của BBC đã thực hiện chuyến tác nghiệp trên tàu cá Phillipines để tìm hiểu các cáo buộc đối với Trung Quốc về hành vi cải tạo các bãi đá ngầm, xây đảo trái phép tại Biển Đông.
Trong bài phóng sự “Nhà máy tạo đảo của Trung Quốc” đăng trên BBC ngày 9/9, anh Hayes cho biết, khi tàu cá tới khu vực được gọi là bãi đá ngầm Nam Johnson (khu vực đảo Gạc Ma thuộc chủ quyền Việt Nam), anh đã nhìn thấy một hòn đảo lạ tại đây dù thiết bị định vị GPS chỉ ra rằng, đây chỉ là một rạn san hô ngập nước.
Phóng viên Hayes cho biết, Trung Quốc đã có hành vi cải tạo đất quy mô lớn tại khu vực này từ tháng 1/2014. Lực lượng hải quân Phillipines theo dõi hành động này và đã chụp nhiều bức ảnh từ trên cao để chứng minh. Hàng triệu tấn đất cát đã được nạo vét từ đáy biển để đắp lên các rạn san hô, tạo thành một đảo mới.
Dọc theo quần đảo, phóng viên của BBC đã tận mắt nhìn thấy các đội thi công đang xây dựng một bức tường lớn trên biển. Tại đây có nhiều xe tải chở xi măng, cần trục, các ống thép lớn và ánh sáng lóe lên từ máy hàn.
Khi tàu cá Phillipines tiến lại gần khu vực đang xây dựng, phía Trung Quốc bắn một phát pháo sáng lên trời để cảnh báo chiếc tàu.
Phóng viên Hayes cho biết, việc xây dựng các hòn đảo này là một hành động gây thêm căng thẳng tại Biển Đông.
Từ đầu năm nay, Trung Quốc đã tăng cường sự xuất hiện tại quần đảo Hoàng Sa khi xây dựng các đồn trú, lô cốt bê tông trên các phần trên của đảo san hô.
Tới nay, Trung Quốc đang tiến hành xây dựng đảo mới tại 5 rạn san hô khác nhau.
Phóng viên Hayes cho rằng, Trung Quốc dường như đang chuẩn bị xây dựng một căn cứ không quân với một đường băng bê tông đủ dài để máy bay chiến đấu cất cánh và tiếp đất.
Theo thông tin của phóng viên BBC, Trung Quốc tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông khá muộn so với các bên khác như Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Malaysia.
Tuy nhiên, trong khi các quốc gia xác lập chủ quyền tại các đảo thực trong vùng biển theo quy định của Luật Biển 1982, Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền của mình gần như toàn bộ Biển Đông, được đánh dấu bằng “đường chín đoạn”, kéo dài đến tận sát bờ biển của Philippines và Việt Nam.
Cuối bài viết, phóng viên Hayes nhận định, tham vọng của chính quyền Trung Quốc là kiểm soát toàn bộ hải phận ở Biển Đông và biển Hoa Đông và hành động này của họ cần phải được ngăn chặn./.