Ngày 20/3, Tổng thống Mỹ Barack Obama bắt đầu thăm chính thức Cuba – đây là chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Mỹ đương nhiệm tới đảo quốc Caribe này trong 88 năm qua.
Theo Reuters, chuyến thăm được cho là “không tưởng” của nhà lãnh đạo Mỹ đến Cuba sau khi hai nước tuyên bố tái thiết lập quan hệ ngoại giao hồi tháng 12/2014 là bước tiếp theo hướng tới việc chấm dứt hơn nửa thế kỷ quan hệ lạnh nhạt và đối địch giữa hai bên.
Trong thời gian ở thăm La Habana từ ngày 20-22/3, Tổng thống Obama sẽ hội đàm và ra tuyên bố chung với Chủ tịch Cuba Raul Castro, thăm khu phố cổ ở thủ đô La Habana, gặp gỡ giới doanh nghiệp và xã hội dân sự của Cuba.Tuy nhiên, hai bên sẽ không đề cập đến vấn đề cải cách chính trị và kinh tế của Cuba.
Sự kiện quan trọng này đang được người dân Cuba háo hức chờ đợi
“Ông Obama đã hành động dũng cảm khi đồng ý nối lại quan hệ với Cuba”, giáo viên trung học Elena Gonzalez, 43 tuổi cho biết.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, khác biệt chính giữa hai nước vẫn đang tồn tại, đặc biệt là lệnh cấm vận kinh tế mà Mỹ áp đặt với Cuba trong suốt 54 năm qua, hiện vẫn đang tồn tại. Dù ông Obama đã yêu cầu Quốc hội Mỹ dỡ bỏ cấm vận nhưng động thái này đã bị các nghị sỹ đảng Cộng hòa ngăn chặn.
Tổng thống Mỹ mới chỉ có thể sử dụng quyền của mình để nới lỏng hạn chế thương mại và du lịch với Cuba.
Khác biệt giữa hai nước vẫn tồn tại trong vấn đề vịnh Guantanamo – chủ đề mà ông Obama đã nói là “không phải thứ để mang ra thảo luận” hay như việc Mỹ tiếp tục hỗ trợ cho những nhà hoạt động bất đồng chính kiến, tài trợ cho các chương trình phát thanh, truyền hình chống phá Nhà nước Cuba.
Theo AFP, ngay trước thềm chuyến thăm của Tổng thống Mỹ, giới chức Cuba đã cảnh báo, những cáo buộc phi lý về nhân quyền của Mỹ đối với Cuba sẽ “hoàn toàn không phải chuyện để bàn”.
Trong một tuyên bố được đưa ra ngày 17/3, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez đã nhấn mạnh rằng, chuyến thăm Cuba của Tổng thống Mỹ là “cơ hội hòa giải” nhưng La Habana sẽ không chấp nhận những đòi hỏi về vấn đề dân chủ và mở cửa kinh tế theo yêu cầu của Mỹ bởi Cuba có những nguyên tắc riêng của mình. Tổng thống Mỹ thăm Cuba: Sẽ không thảo luận về cải cách chính trị
Mặc dù vậy, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes cho biết ông Obama sẽ đề cập đến vấn đề nhân quyền, nhưng khẳng định Mỹ không có ý định thay đổi chế độ tại Cuba.Theo ông Rhodes, Tổng thống Obama muốn thúc đẩy hợp tác trên lĩnh vực thương mại thông qua chuyến đi này để tiến trình bình thường hoá quan hệ giữa hai nước không thể đảo ngược, ngay cả sau khi ông hết nhiệm kỳ và lệnh bãi bỏ hoàn toàn cấm vận Cuba không được Quốc hội Mỹ thông qua.
Dự kiến, Tổng thống Mỹ sẽ có bài diễn văn tại Nhà hát lớn Alicia Alonso ở trung tâm thủ đô La Habana về tương lai quan hệ hai nước./.