Giới chức Iraq cho biết, tổ chức gọi là Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông (ISIL), một nhánh của mạng lưới khủng bố al-Qaeda ngày 11/6 đã tấn công và chiếm giữ thành phố Tikrit sau khi kiểm soát hoàn toàn thành phố Mosul thủ phủ tỉnh Nineveh, miền Bắc Iraq. Trước đó các tay súng đã chiếm được toàn bộ tỉnh Nineveh, một số khu vực ở các tỉnh Kirkuk và Salaheddin.
Hàng loạt vụ đánh bom do các nhóm phiến quân, khủng bố khiến tình hình an ninh tại Iraq xấu đi (Ảnh: Reuters)
Theo hãng tin CNN, các lực lượng an ninh Iraq đã vứt vũ khí, bỏ chạy khỏi nhiều vị trí ở Mosul và một số khu vực khác. Báo cáo của Tổ chức di trú quốc tế (IOM) cho biết, khoảng 500.000 người đã phải rời bỏ nhà cửa do bạo lực gia tăng tại thành phố Mosul sau khi các nhóm phiến quân kiểm soát hoàn toàn thành phố này.
Thủ tướng Iraq Nuri al-Maliki đã ban bố mức báo động cao nhất, đồng thời triệu tập phiên họp Quốc hội khẩn để tuyên bố tình trạng khẩn cấp đối phó các nhóm khủng bố.
Phát biểu trên truyền hình, ông Maliki cho rằng, đang có một âm mưu chống lại người dân Iraq: “Chúng ta sẽ tự giải quyết vấn đề đang xảy ra và không cần dựa vào sự giúp đỡ từ bên ngoài. Những người con của Nineveh sẽ tự nguyện cầm súng để chống lại những âm mưu đen tối. Tôi nói đó là âm mưu, bởi nhiều thành viên al-Qaeda và tổ chức gọi là Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông (ISIL) không thể đối đầu với lực lượng quân đội và cảnh sát tại các địa phương, nhưng điều gì đã xảy ra và các đơn vị quân đội tại các địa phương đó đã bị sụp đổ như thế nào? Tôi chưa nói về những người phải chịu trách nhiệm về tình hình hiện nay”.
Trong khi đó, một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, phiến quân ISIL đã bắt cóc 48 người, trong đó có lãnh sự, các nhân viên, các nhóm hoạt động đặc biệt và 3 trẻ em tại lãnh sự quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Mosul. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã liên lạc trực tiếp với một số nhóm phiến quân ở Mosul để đảm bảo an toàn cho các nhân viên ngoại giao. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã họp khẩn với lãnh đạo Cơ quan Tình báo quốc gia kiêm Phó Thủ tướng Besir Atalay để thảo luận về diễn biến tình hình.
Quan ngại trước tình hình tại Iraq, Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Cận Đông không chỉ là mối đe dọa đối với sự ổn định của Iraq mà đối với toàn bộ khu vực.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cũng bày tỏ quan ngại. Ông hối thúc tất cả các lãnh đạo chính trị và người dân Iraq thể hiện sự đoàn kết dân tộc để chống lại những mối đe dọa mà Iraq đang phải đối mặt. Tổng thư ký Liên hợp quốc nhấn mạnh bất ổn hiện nay cần được giải quyết trên cơ sở hiến pháp và trong khuôn khổ tiến trình chính trị dân chủ và Phái bộ hỗ trợ của Liên hợp quốc tại Iraq luôn sẵn sàng hỗ trợ tiến trình này.
Được coi là nhóm phiến quân mạnh nhất ở Iraq, ISIL không chỉ gây ra các vụ bạo lực đẫm máu tại quốc gia vùng Vịnh này mà còn tìm cách mở rộng hoạt động sang nước láng giềng Syria. Hồi tháng Tư vừa qua, tổ chức này đã gia tăng hoạt động chống phá tại tỉnh Deir Ezzor của Syria giáp tỉnh Nineveh của Iraq nhằm thực hiện ý đồ thành lập một nhà nước Hồi giáo dọc khu vực biên giới hai nước./.