Tối qua (25/7), Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas thông báo ban lãnh đạo Palestine đã quyết định dừng tất cả các thỏa thuận ký với Israel, kể cả việc điều phối an ninh giữa lực lượng an ninh Palestine và lực lượng phòng vệ Israel tại Bờ Tây. Căng thẳng Israel –Palestine đã bùng phát trở lại giữa lúc Mỹ chuẩn bị công bố Thỏa thuận Thế kỷ, một sáng kiến vốn bị Palestine phản đối kịch liệt.

Người biểu tình Palestine chạy trốn đạn hơi cay của binh sĩ Israel. Ảnh: Reuters.

Phát biểu tại cuộc họp Nội các được triệu tập khẩn cấp sau khi Israel phá dỡ 10 căn nhà của người Palestine, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố: “Xét đến việc chính quyền chiếm đóng Israel tiếp tục vi phạm các thỏa thuận đã ký và không thực hiện các nghĩa vụ của họ, chúng tôi thông báo quyết định của ban lãnh đạo Palestine dừng thực thi các thỏa thuận đã ký với phía Israel”.

Tổng thống Mahmoud Abbas thông báo, Palestine sẽ bắt đầu thiết lập 1 ủy ban để thực thi quyết định nêu trên. Nguồn cơn dẫn tới động thái này được cho là bắt nguồn từ việc đầu tuần qua lực lượng an ninh Israel đến khu vực Sur Baher, Đông Jerusalem dùng máy móc phá dỡ khoảng 10 căn nhà của người Palestine. Israel cho rằng, các tòa nhà này được xây trái phép và sát với hàng rào chia cắt ở Bờ Tây trong khi các hộ bị mất nhà cho biết họ có giấy phép xây dựng do chính quyền Palestine cấp. Tổng thống Mahmoud Abbas miêu tả đây là hành động “thanh lọc sắc tộc và là tội ác chống nhân loại”. 

Sự giận dữ của người Palestine được phản ánh trong dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an lên án Israel xung quanh vấn đề này nhưng đã bị Mỹ chặn lại. Giới quan sát cho rằng, quyết định của Palestine dừng tất cả các thỏa thuận đã ký với Israel tuy bất ngờ nhưng có thể lý giải bởi đây là hành động tức nước vỡ bờ sau một loạt động thái đơn phương của Israel cùng các chính sách chống lưng của Mỹ. Trước hết Israel gần đây gia tăng các hoạt động định cư, thậm chí còn tuyên bố sẽ sát nhập các khu định cư ở Bờ Tây. Bên cạnh đó Israel tiếp tục giữ lại 138 triệu USD tiền thuế, khiến cuộc khủng hoảng ngân sách của Palestine ngày thêm sâu sắc.   

Tổng thống Abbas cáo buộc Mỹ “tiếp tay” cho các vi phạm của Israel đối với người Palestine thông qua các chính sách thiên vị Israel, đặc biệt là thông qua kế hoạch hòa bình mang tên Thỏa thuận Thế kỷ, tạo “vỏ bọc” để Israel vi phạm chống lại người Palestine.

Tổng thống Abbas cho rằng, Israel đã không tuân thủ các thỏa thuận đã ký, đặc biệt là việc giữ lại và cắt xén tiền thuế thu hộ chính quyền Palestine. Ông thẳng thắn chỉ ra rằng, chính quyền Tổng thống Trump cắt giảm sâu viện trợ cho Palestine vào năm 2018  đã “cổ vũ” Israel tiếp tục có hành động đơn phương thách thức người Palestine và dư luận quốc tế. 

Tổng thống Abbas khẳng định, người Palestine tiếp tục giang rộng cánh tay hòa bình với Israel nhưng không chấp nhận việc Israel mở rộng các khu định cư, phá dỡ trái phép nhà của người Palestine. Palestine sẽ không đầu hàng, không sống chung với sự “chiếm đóng”. Chính quyền Palestine cực lực bác bỏ Thỏa thuận Thế kỷ của Mỹ, gọi đây là thỏa thuận đáng hổ thẹn, khẳng định người Palestine và Jerusalem không phải là thứ để mang ra rao bán. Palestine quyết không đánh đổi các quyền lợi chính trị lấy kinh tế theo như sáng kiến của Mỹ./.