Tấm bản đồ khổ dọc được Nhà xuất bản bản đồ tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc phát hành hồi tuần trước tiếp tục vấp phải sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế. Giới chức nhiều nước và các học giả đều cho rằng, việc thay đổi tấm bản đồ từ khổ ngang sang khổ dọc thể hiện yêu sách đòi chủ quyền của Trung Quốc đang trải dài từ Ấn Độ đến Đông Nam Á, chứng tỏ tham vọng bành trướng lãnh thổ của Bắc Kinh ngày càng lớn.
Bộ trưởng Truyền thông Australia, ông Malcolm Turnbull, một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt trong chính quyền Canberra, người được xem là “phó tướng” quan trọng của Thủ tướng Australia Tony Abbott, ngày 1/7 đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc “dùng sức mạnh cơ bắp với một hoặc vài nước láng giềng, thậm chí tất cả các nước láng giềng ở những thời điểm khác nhau”.
Ông Turnbull cho rằng chính sách của Trung Quốc “hoàn toàn phản tác dụng” và “ảnh hưởng tiêu cực” đối với an ninh khu vực. Những lời chỉ trích của Bộ trưởng Turnbull được dư luận chú ý bởi trước đây giới quan sát đánh giá Australia rất ít can thiệp vào xung đột trên biển Đông, vì Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của nước này.
Trong khi đó, tấm bản đồ 10 đoạn vừa được Trung Quốc công bố tiếp tục khiến giới chức Ấn Độ “nổi giận”. Phản ứng về bản đồ mới của Trung Quốc, thủ hiến bang Arunachal Pradesh, ông Nabam Tuki, đã lên án Trung Quốc đang có mưu đồ bành trướng lãnh thổ. Ông Tuki kiến nghị chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi lập kênh phản đối Trung Quốc, yêu cầu Bắc Kinh đàm phán để tìm giải pháp.
Theo tờ Diplomat của Nhật Bản, tân Thủ tướng Modi, nhà lãnh đạo có thái độ cứng rắn với Trung Quốc trong giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, chắc chắn sẽ không thể chấp nhận việc Trung Quốc ngang nhiên đưa bang Arunachal Pradesh vào bản đồ mới của nước này, bất chấp việc 2 bên đang cố gắng cải thiện quan hệ thông qua hợp tác kinh tế và đầu tư.
Theo chuyên gia Gerad Gayou của Quỹ tư vấn chính sách quốc tế Heritage Foundation, có trụ sở tại Mỹ, việc phát hành bản đồ 10 đoạn không phải là thủ đoạn gì mới của Trung Quốc, song là một động thái cho thấy Trung Quốc đang gia tăng những tuyên bố bất hợp lý về cái gọi là chủ quyền của nước này tại Biển Đông.
Ông Gayou nhấn mạnh, Bắc Kinh đã bỏ ngoài tai mọi lời chỉ trích để theo đuổi chính sách bành trướng lãnh thổ. Chuyên gia Mỹ cho rằng, tấm bản đồ Trung Quốc mới xuất bản không chỉ là tín hiệu cứng rắn đối với ASEAN và Mỹ, nó còn được Bắc Kinh coi như một công cụ hỗ trợ cho nước này trong những cuộc đối đầu về lãnh thổ trong tương lai.
Trong bài báo được đăng tải trên tờ Thế giới của Pháp số ra ngày 1/7, nhà báo Brice Pedroletti nhấn mạnh rằng, Trung Quốc từng tuyên bố rằng nước này đang “trỗi dậy một cách hòa bình” nhưng thực ra không phải vậy. Để đạt được giấc mộng hão huyền về một cường quốc biển, Bắc Kinh sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn, âm mưu, phớt lờ luật pháp quốc tế, sử dụng ưu thế quân sự chèn ép nước nhỏ nhằm thúc đẩy các yêu sách của mình.
Có vẻ như Trung Quốc vẫn không vì những chỉ trích ngoại giao mà kiềm chế các hành động gây hấn trên Biển Đông. Bản đồ đường 10 đoạn là bằng chứng mới nhất cho thấy sự liều lĩnh của Trung Quốc trong tranh chấp chủ quyền lãnh thổ. Trước những động thái mang tính chất khiêu khích này, nhiều quốc gia trong khu vực và cộng đồng thế giới đã bày tỏ quan điểm rằng, phải dùng đến luật pháp để giải quyết các tranh chấp và ngăn chặn ngay những âm mưu, thủ đoạn mới của Trung Quốc./.