Thẩm phán Liên bang Mỹ ngày 16/12 tuyên bố chương trình bí mật của Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) nhằm nghe trộm điện thoại của người dân Mỹ là bất hợp pháp, đồng thời ra lệnh chấm dứt các hoạt động này đối với khách hàng của một số công ty dịch vụ điện thoại.
Đây là phán quyết đầu tiên của Tòa án Tối cao Mỹ trong một loạt vụ kiện liên quan tới chương trình do thám bí mật của Cơ quan An ninh Quốc gia do cựu nhân viên Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden tiết lộ.
Trong bản phán quyết dài 68 trang, Thẩm phán liên bang khu vực thủ đô Washington, ông Richard Leon xác định việc Cơ quan An ninh Quốc gia bí mật nghe lén điện thoại của hơn 5 triệu người trên toàn thế giới, trong đó có hàng triệu công dân Mỹ, là vi phạm Hiến pháp, xâm phạm điều luật về quyền riêng tư của các cá nhân.
Thẩm phán Richard Leon ra lệnh cho Chính phủ Mỹ ngừng các hoạt động thu thập và nghe lén điện thoại đối với khách hàng của hai tập đoàn AT&T và Verizon. Đây là hai công ty dịch vụ điện thoại đã có các khách hàng phát đơn kiện lên Tòa án Tối cao.
Thẩm phán liên bang cũng ra lệnh cho Chính phủ Mỹ phải hủy tất cả các dữ liệu mà Cơ quan An ninh Quốc gia đã thu thập từ các cuộc nói chuyện điện thoại của công dân Mỹ.
Phán quyết trên đây của Thẩm phán liên bang được đưa ra sau khi luật sư chuyên bảo vệ các quyền công cộng Larry Klayman, người sáng lập tổ chức Quan sát tự do (Freedom Watch) phát đơn kiện Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ lên Tòa án Tối cao nước này.
Liên quan tới vụ Edward Snowden, bất chấp đã có một số lời kêu gọi của dư luận Mỹ, trong đó có các nghị sỹ đề nghị “ân xá” cho Snowden, ngày 16/12, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney khẳng định cựu nhân viên CIA này sẽ bị đưa ra xét xử, đồng thời hối thúc ông Edward Snowden đang tạm trú ở Nga, sớm trở lại Mỹ để chịu tội.
“Chúng tôi vẫn giữ lập trường của mình, ông Edward Snowden phải bị đưa ra xét xử với cáo buộc làm rò rỉ các thông tin mật cũng như phải đối mặt với các cáo buộc trọng tội. Ông Edward Snowden phải quay trở lại Mỹ để đối diện với các quy trình tố tụng tư pháp. Chúng tôi sẽ gia tăng sức ép với phía Nga về vấn đề này”, ông Jay Carney nói.
Trong một diễn biến có liên quan, ngày 16/12, ông Richard Ledgett, người đứng đầu nhóm đặc nhiệm xử lý vụ Snowden, cho biết, cho tới nay Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ đã có hàng chục sự thay đổi trong phương thức hoạt động và đối với các mạng máy tính nhằm tránh lặp lại các vụ tiết lộ như đối với trường hợp Edward Snowden. Cụ thể, cơ quan này đã áp dụng 41 biện pháp kỹ thuật để theo dõi và giám sát kho dữ liệu tin tức, trong đó có quy chế bắt buộc phải có hai người ở những khu vực có thể truy cập vào kho dữ liệu tin tức./.