Đây là cảnh báo đưa ra mới đây của giới khoa học trong bối cảnh số ca tái nhiễm gia tăng mạnh thời gian gần đây. Điều này chưa từng thấy trước đó đối với các biến thể khác của virus SARS-CoV-2.
Theo chuyên gia dịch tễ học Emmanuel Piednoir của Pháp, tình hình hiện nay thực sự khác biệt. Thế giới đang phải đối mặt với một biến thể với nhiều đặc tính tấn công hệ miễn dịch hơn: “Sự gia tăng mạnh số ca tái nhiễm với biến thể Omicron đã đặt ra một số vấn đề. Trước tiên là chúng ta vẫn không thực sự biết khả năng miễn dịch có được sau khi nhiễm biến thể Omicron sẽ kéo dài bao lâu. Thứ 2 cũng chính vì Omicron ít gây bệnh nghiêm trọng, nên khả năng kích thích miễn dịch của biến thể này cũng nhẹ nhạng hơn và vì thế khả năng bảo vệ cũng thấp hơn.”
Trên thực tế, ngay từ tháng 11/2021 khi những ca nhiễm Omicron đầu tiên xuất hiện, dữ liệu thu thập được từ Nam Phi đã cho thấy đặc tính tấn công hệ miễn dịch của Omicron, với tỷ lệ tái nhiễm cao hơn so với những làn sóng dịch trước đó.
Tương tự tại Anh, hơn 650.000 người tại nước này được cho là có thể đã mắc Covid-19 tới 2 lần và phần lớn xảy ra kể từ khi biến thể Omicron được phát hiện. Theo Cơ quan An ninh Y tế Anh, một người bị coi là tái nhiễm nếu như lần mắc sau cách lần mắc trước đó ít nhất 3 tháng. Cho đến giữa tháng 11 năm ngoái, tỷ lệ tái nhiễm chỉ chiếm khoảng 1% trong tổng số các ca mắc, nhưng tỷ lệ này hiện nay là 10%.
Tuy nhiên, con số thực tế có thể còn cao hơn. Bởi nhiều trường hợp không xét nghiệm, không chẩn đoán và có thể tái mắc còn sớm hơn so với thời hạn 3-4 tháng kể từ lần mắc trước, nhất là ở các quốc gia mà Omicron chiếm chủ đạo. Theo Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới Tedros Adhanom Ghebreyesus, virus vẫn đang lưu hành mạnh và nhiều người vẫn dễ bị tổn thương. Vì thể việc tuân thủ các quy định về phòng chống dịch vẫn rất quan trọng:
Ông Tedros nói: “Virus vẫn đang lưu hành mạnh và nhiều người vẫn dễ bị tổn thương. Đối với nhiều quốc gia, vài tuần tới vẫn thực sự quan trọng. Tôi kêu gọi mọi người cố gắng hết sức để giảm nguy cơ lây nhiễm để giúp giảm bớt áp lực cho hệ thống y tế. Bây giờ không phải là lúc để từ bỏ và vẫy cờ trắng. Chúng ta vẫn có thể giảm thiểu đáng kể tác động của làn sóng hiện tại bằng cách chia sẻ và sử dụng hiệu quả các công cụ y tế cũng như thực hiện các biện pháp xã hội và sức khỏe cộng đồng đã được chứng minh hiệu quả.”
Một nghiên cứu được tiến hành tại Qatar và được đăng trên Tạp chí Y học New England hồi tháng này cho thấy, mặc dù miễn dịch tạo ra từ lần nhiễm bệnh trước đó có hiệu quả ngăn ngừa tới 90% đối với các biến thể Alpha, Beta hay Delta, nhưng với Omicron chỉ khoảng 56%. Tuy nhiên một điều đáng khích lệ là phần lớn các ca tái nhiễm xảy ra cách nhau 1 năm. Điều này cho thấy miễn dịch từ vaccine hay lần mắc trước đó khá hiệu quả và mức độ bảo vệ chống lại Covid-19 nghiêm trọng cũng rất cao (88%)./.