Ngay sau phiên khai mạc, sáng nay (22/5), Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XIII của Trung Quốc đã nghe trình bày về dự thảo Quyết định liên quan đến bảo vệ an ninh quốc gia tại Hong Kong.
Ông Vương Thần, Phó Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc trình bày dự thảo Quyết định. Ảnh: CCTV.
Ông Vương Thần, Phó Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc (Nhân đại) Trung Quốc đã trình bày Dự thảo Quyết định của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc về việc thiết lập, kiện toàn chế độ pháp luật và cơ chế thực thi bảo vệ an ninh quốc gia tại Đặc khu hành chính Hong Kong.
Ông Vương Thần cho rằng, phương châm "một đất nước hai chế độ" mà Trung Quốc thực hiện ở Hong Kong đã gặt hái được những thành công "chưa từng có", tuy nhiên trong quá trình thực hiện đã gặp phải một số "tình hình mới, vấn đề mới", đối mặt với "nguy cơ và thách thức mới". Hiện nay, nguy cơ về an ninh quốc gia tại Hong Kong ngày càng rõ rệt, đặc biệt là các hoạt động biểu tình và hành vi can thiệp từ bên ngoài vào Hong Kong trong năm 2019.
Theo ông Vương Thần, các hành vi và hoạt động này đã "thách thức nghiêm trọng" giới hạn của nguyên tắc "một đất nước hai chế độ", gây tổn hại nghiêm trọng đến nền pháp trị, gây nguy hại nghiêm trọng đến chủ quyền, an ninh quốc gia và lợi ích phát triển của Trung Quốc, do vậy cần có những biện pháp mạnh mẽ để phòng ngừa, ngăn chặn và trừng trị.
Tuy nhiên, do việc lập pháp Điều 23 về chống lật đổ, ly khai trong Luật Cơ bản Hong Kong chưa được hoàn thành và có nguy cơ bị trì hoãn thời gian dài, gây khó khăn cho việc thực thi các quy định liên quan trong pháp luật hiện hành, đồng thời cho thấy sự thiếu sót và không phù hợp của chế độ pháp luật và cơ chế thực thi trong bảo vệ an ninh quốc gia, nên Trung Quốc thấy rằng cần phải thiết lập, kiện toàn chế độ pháp luật và cơ chế thực thi trong bảo vệ an ninh quốc gia tại Khu hành chính đặc biệt Hong Kong ở tầm quốc qia, thúc đẩy xây dựng cơ chế bảo vệ an ninh quốc gia trong cả Hiến pháp và Luật Cơ bản Hong Kong.
Sau khi phân tích, đánh giá, nghiên cứu tổng thể, Trung ương và Nhà nước Trung Quốc đã nêu ra phương thức kết hợp giữa ban hành Quyết định và lập pháp, đồng thời tiến hành theo 2 bước.
Bước thứ nhất, Nhân đại sẽ căn cứ vào Hiến pháp và Luật Cơ bản Hong Kong ra Quyết định về việc thiết lập kiện toàn chế độ pháp luật và cơ chế thực thi bảo vệ an ninh quốc gia tại Khu hành chính đặc biệt Hong Kong, đưa ra những quy định cơ bản trong các vấn đề liên quan, đồng thời ủy quyền cho Ủy ban thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc xây dựng luật về việc thiết lập, kiện toàn chế độ pháp luật và cơ chế thực thi bảo vệ an ninh quốc gia tại Khu hành chính đặc biệt Hong Kong.
Bước thứ hai, Ủy ban thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc căn cứ vào Hiến pháp, Luật Cơ bản Hong Kong và ủy quyền theo quyết định liên quan của Nhân đại, kết hợp tình hình cụ thể của Hong Kong, xây dựng luật pháp liên quan và quyết định đưa luật đó vào Phụ lục III của Luật Cơ bản Hong Kong, do Hong Kong công bố thực thi.
Được biết, dự thảo Quyết định có 7 điều và thực hiện theo 5 nguyên tắc cơ bản: kiên quyết bảo vệ an ninh quốc gia, kiên trì và hoàn thiện hệ thống cơ chế "một đất nước hai chế độ", kiên trì quản trị Hong Kong theo pháp luật, kiên quyết phản đối can thiệp từ bên ngoài và đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân Hong Kong.
Dự kiến, dự thảo Quyết định này sẽ được bỏ phiếu thông qua vào cuối kỳ họp, tức ngày 28/5. Nếu thông qua, Quyết định sẽ được chuyển đến Ủy ban Thường vụ để soạn thảo luật mới cho Hong Kong. Luật mới sẽ được lập tức ban hành tại Hong Kong mà không cần thông qua Hội đồng lập pháp tại đây./.