Trong một phiên tòa về di trú ở New York, Mỹ, người ta có thể nhìn thấy một người phụ nữ từng là cán bộ cấp cao của Trung Quốc cũng có mặt tại phiên tòa này.

Người phụ nữ ấy có tên là Yang Xiuzhu, cựu phó thị trưởng thành phố Ôn Châu, một thành phố ven biển ở tỉnh Chiết Giang, miền Đông Trung Quốc. Bà Yang là 1 trong 100 “quan tham” nằm trong danh sách đen của Trung Quốc hiện đang trốn ở nước ngoài. 

Bà Yang Xiuzhu trong văn phòng ở thành phố Ôn Châu năm 2001, khi còn tại vị (ảnh: Tân Hoa xã)

Tháng trước, một nguồn tin từ cơ quan Thực thi di trú và Hải quan Mỹ (ICE) xác nhận rằng, bà Yang đã sang Mỹ bị tạm giam tại đất nước này.

Theo ICE, lý do tạm giam vì bà Yang “vi phạm các điều khoản của chương trình miễn visa” và yêu cầu Tòa án di trú trục xuất bà trở lại Trung Quốc. Sau phiên tòa, bà Yang bị đưa đến trại giam quận Hudson, New Jersey.

Theo chương trình miễn visa của Mỹ, công dân các nước chỉ được lưu trú tại Mỹ không quá 90 ngày, có hộ chiếu điện tử của các quốc gia tham gia chương trình và có vé khứ hồi.

Lou Martinez, phát ngôn viên của văn phòng ICE tại New York tuyên bố, Yang đang bị tạm giam chờ phản hồi từ phía Trung Quốc, vì là một kẻ trốn chạy thực thi pháp luật ở nước ngoài, nên Yang là trường hợp mà ICE sẽ ưu tiên giải quyết.

Luật sư của bà Yang, Vlad Kuzmin tiết lộ, bà Yang đã xin tị nạn chính trị của Mỹ nhưng từ chối tiết lộ thêm những thông tin khác.

Ở Trung Quốc, các nhà điều tra tìm thấy bằng chứng về việc bà Yang đã nhận hối lộ 253 triệu Nhân dân tệ (khoảng 41 triệu USD). Hiện bà Yang đang chịu lệnh truy nã “Thông báo đỏ” (red notice) từ Tổ chức cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol).

Ngày 22/4 Trung Quốc đã công bố công khai và cung cấp “danh sách đen” 100 tham quan đang lẩn trốn ở nước ngoài cho Interpol để thực hiện truy nã trên phạm vi toàn thế giới. 

Trong “danh sách đen” 100 tham quan trốn ra nước ngoài mà Trung Quốc công bố công khai ngày 22/4, có 77 nam và 23 nữ. Có tới 48 vị nguyên là người đứng đầu cơ quan đảng, chính quyền ở trung ương hoặc địa phương, số còn lại là kiến trúc sư, kế toán, nhân viên ngân hàng… 

Năm 2005, bà Yang cũng bị bắt giam ở Amsterdam, Hà Lan. Mặc dù chính quyền TQ đã có những cuộc đàm phán kéo dài với chính phủ Hà Lan, TQ vẫn không thể dẫn độ bà Yang về nước vì thiếu hiệp ước dẫn độ giữa đôi bên.

Tân Hoa xã cho biết, Trung Quốc hiện đang tích cực tăng cường hợp tác với các nước như Mỹ, Canada, Australia để được hỗ trợ về việc dẫn độ tội phạm. Đây là 3 nước mà “quan tham” Trung Quốc thường dùng để làm nơi “hạ cánh an toàn”./.