Covid-19 liệu có kết thúc vào năm 2022?
Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dị ứng và Các bệnh truyền nhiễm, nhận định với CNN rằng, Mỹ sẽ phần nào kiểm soát được dịch Covid-19 vào mùa xuân trong khi CEO của Moderna - Stéphane Bancel dự đoán, đại dịch có thể kết thúc trong 1 năm nữa.
"Nếu bạn nhìn vào sự mở rộng khả năng sản xuất trong 6 tháng qua, chúng ta sẽ có đủ số liều vaccine trong năm tới để mọi người trên Trái Đất đều có thể tiêm vaccine", CEO Moderna dự đoán.
Sarah Gilbert, nhà khoa học dẫn đầu đội ngũ nghiên cứu vaccine AstraZeneca cũng có đồng quan điểm khi cho rằng: "Chúng ta đã sống chung với 4 loại virus corona khác nhau gây bệnh ở người và chúng ta không thực sự phải suy nghĩ nhiều về chúng. Cuối cùng thì virus SARS-CoV-2 cũng sẽ trở thành một trong số những virus corona như vậy".
Albert Bourla, CEO của Pfizer cũng bình luận về tương lai của việc phân phối vaccine: "Chúng ta sẽ chứng kiến một tỷ liều vaccine được sản xuất vào cuối năm nay. Và chúng ta sẽ sản xuất được ít nhất 1 tỷ liều vaccine vào năm sau. Theo tôi, bản thân những con số này đã nói lên viễn cảnh trong tương lai".
Bình luận về dự đoán của ông Bancel, Amesh Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins nhận định với Insider rằng: "Giai đoạn nghiêm trọng của đại dịch này có thể sẽ dịu dần vào năm 2022. Khi ngày càng nhiều người phát triển miễn dịch tự nhiên hoặc được tiêm vaccine thì tình trạng y tế công cộng khẩn cấp này sẽ không còn ảnh hưởng đến thế giới nữa bởi virus không thể gây nên nhiều trường hợp nghiêm trọng, nhập viện hoặc tử vong như giai đoạn hiện nay của đại dịch".
John Brownstein, một nhà dịch tễ học tại Bệnh viện Nhi Boston có quan điểm tương tự khi nhận định ông nhìn thấy "lý do để lạc quan rằng chúng ta sẽ thoát khỏi đại dịch".
Bên cạnh đó, theo những mô hình thống kê gần đây, số ca nhiễm biến thể Delta đang đạt đỉnh và tỷ lệ ca mắc mới sẽ giảm liên tục trong mùa đông này.
Sự bình thường mới hậu Covid-19 đã quay lại một số khu vực trên thế giới. Expo 2020 ở Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) đã bắt đầu chào đón những đám đông du khách một cách an toàn. Kể từ đầu tháng 8, số ca mắc ở UAE liên tục giảm. Trên thế giới, thậm chí một số quốc gia thận trọng nhất cũng dần lấy lại sự tự tin. Australia, với những biện pháp kiểm soát Covid-19 nghiêm ngặt nhất thế giới, dự kiến sẽ mở cửa biên giới vào tháng 12 hoặc bất kỳ khi nào tỷ lệ tiêm vaccine trên toàn quốc đạt 80%.
Thuốc chữa Covid-19 – Bước ngoặt của đại dịch
Các nhà khoa học gần đây cũng đã giải mã được câu đố quan trọng trong cuộc chiến chống virus SARS-CoV-2 khi công ty dược phẩm Mỹ Merck thông báo đã phát triển một loại thuốc kháng viruscó thể làm giảm một nửa nguy cơ tử vong và nhập viện.
Nếu loại thuốc mới của Merck được sản xuất trên thị trường, nó có thể trở thành bước ngoặt trong đại dịch. Đối với vaccine, các nước thu nhập thấp đang bị bỏ lại phía sau. Khoảng 9 tháng sau khi vaccine Covid-19 ra đời, hơn 55 quốc gia vẫn chưa thể tiêm vaccine cho 10% dân số. Hơn 20 quốc gia thậm chí có tỷ lệ tiêm vaccine ở dưới mức 2%.
Loại thuốc trên, còn được gọi là molnupiravir, có khả năng làm giảm nguy cơ nhập viện và tử vong khoảng 50% trong một phân tích sơ bộ trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng, Merck và đối tác Ridgeback Biotherapeutics LP cho biết.
Merck dự kiến có thể sản xuất 10 triệu liều thuốc vào cuối năm nay và có thể sản xuất với số lượng lớn hơn vào năm 2022. Hồi tháng 6, công ty này đã ký thỏa thuận trị giá 1,2 tỷ USD với chính phủ Mỹ nhằm cung cấp 1,7 triệu liều thuốc điều trị Covid-19.
Việc sản xuất ban đầu có thể chưa tiến xa trong việc đối phó với đại dịch nhưng thuốc chữa Covid-19 có thể có chi phí sản xuất rẻ hơn nên sẽ trở nên sẵn có với chi phí thấp tại các nước đang phát triển, Andrew Hill, học giả nghiên cứu cấp cao tại Đại học Liverpool cho hay.
"Đây có thể là một bước tiến lớn trong việc điều trị Covid-19", chuyên gia này đánh giá.
Những yếu tố khó lường
Tuy nhiên, chuyên gia Brownstein đánh giá, sự xuất hiện của biến thể mới thoát khỏi vaccine có thể làm thay đổi tình hình.
"Chúng ta đã nhiền lần bất ngờ về đại dịch này", chuyên gia Brownstein nhận định, đồng thời cho biết, điều này "có thể đặt khung thời gian mà chúng ta dự đoán sai hoàn toàn".
Theo chuyên gia bệnh truyền nhiễm Vidya Mony tại Trung tâm Y tế Thung lũng Santa Clara tại San Jose, California: "Vào thời điểm này, khó có thể dự đoán bất kỳ điều gì". Chuyên gia này cũng đánh giá, việc cho rằng đại dịch sẽ kết thúc trong 1 năm nữa là nhận định "khá lạc quan" và nhấn mạnh rằng, bản chất của đại dịch cần những giải pháp toàn cầu.
"Theo định nghĩa đây là bệnh truyền nhiễm lây lan trên toàn thế giới. Trừ khi chúng ta có thể tiêm vaccine cho toàn thế giới, nếu không thì chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến những biến thể xuất hiện và tiếp tục lây nhiễm", bà Mony đánh giá.
Cũng theo chuyên gia này, Mỹ đã dỡ bỏ các biện pháp hạn chế Covid-19 quá sớm.
Trung tâm Mô hình Kịch bản Covid-19 dự đoán số ca tử vong vì dịch bệnh này ở Mỹ sẽ giảm xuống dưới 100 ca/ngày vào tháng 3/2022. Louis Morledge, bác sĩ nội khoa tại Bệnh viện Lenox Hill tại New York cho biết, các biến thể mới "có thể thay đổi đáng kể mọi thứ". Dù vậy, chuyên gia Morledge tin rằng tiệc tiêm vaccine sẽ là nhân tố quyết định trong việc làm giảm số ca tử vong.
"Trong hầu hết các trường hợp, những gì tôi đang chứng kiến là có những người đã tiêm vaccine, mặc dù đôi khi vẫn mắc Covid-19 nhưng những ca đột phá này thường rất nhẹ và có xu hướng không cần phải chăm sóc y tế. Những người này không cần phải điều trị trong phòng chăm sóc tích cực và cũng không phải nhập viện", chuyên gia này cho hay.
Bác sĩ Morledge cũng cho biết, nếu chúng ta có thể đưa nhiều người nhất có thể vào "chiếc ô vaccine" thì cuộc sống sẽ dễ dàng hơn trong trong 6 - 12 tháng tới.
David Hirschwerk, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Northwell Health ở Manhasset, New York thì cho rằng, trong khi tiêm vaccine là biện pháp để thoát khỏi đại dịch thì tâm lý ngần ngại tiêm vaccine khiến ông hoài nghi về kết quả.
"Điều này có thể thấy ở những người trưởng thành chưa tiêm vaccine cũng như thái độ của họ về việc đưa con cái đi tiêm vaccine. Tôi hy vọng các mô hình trên dự đoán đúng nhưng có quá nhiều điều bất ngờ không báo trước về virus này. Do đó, tôi chưa sẵn sàng để đưa ra một dự đoán", chuyên gia Hirschwerk nhận định.
Các nhà chức trách y tế và các chuyên gia dự báo, tình hình đại dịch sẽ cải thiện đáng kể vào một thời điểm nào đó của năm sau. Các chuyên gia cho rằng, mặc dù một số dự đoán có lẽ sẽ chính xác thì những yếu tố chẳng hạn như việc mở cửa quá sớm và trì hoãn tiêm vaccine có thể trì hoãn sự tiến triển này. Họ cũng cho rằng, càng tiêm vaccine sớm cho mọi người thì chúng ta càng thấy nhiều tiến triển hơn và có thể vượt qua cuộc khủng hoảng này trong những tháng tới./.
** Loạt bài/bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQCP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.