Cái chết của Tổng tham mưu trưởng quân đội Ấn Độ, Đại tướng Bipin Rawat trong vụ rơi máy bay trực thăng ngày 8/12 không chỉ là một cú sốc lớn cho quân đội Ấn Độ, mà còn đặt ra nhiều thách thức đối với chính phủ Thủ tướng Narendra Modi. Hiện giờ, vấn đề được dư luận quan tâm nhất là ai sẽ kế nhiệm ông Bipin Rawat đảm đương vị trí này?
Lựa chọn không hề dễ dàng
Sau khi Ấn Độ cải tổ cấu trúc các lực lượng vũ trang, vị trí Tổng tham mưu trưởng quân đội (CDS) đã trở thành vị trí có tầm quan trọng then chốt. Ngoài việc điều hành cả một lực lượng quân đội hùng mạnh, CDS còn có nhiệm vụ cố vấn quân sự cho Cơ quan Chỉ huy Hạt nhân do Thủ tướng Modi đứng đầu. Nếu để trống vai trò này trong thời gian dài, Ấn Độ sẽ đối mặt nhiều thách thức. Bên cạnh đó, Chính quyền Modi cần phải tìm ra ứng viên phù hợp trong thời gian sớm nhất khi căng thẳng leo thang tại khu vực biên giới giữa nước này với Ấn Độ và Pakistan.
Việc tìm kiếm người kế nhiệm Tướng Rawat trở nên quan trọng gấp bội bởi chương trình cải cách mà ông được giao phó thực hiện. Tướng Bipin Rawat được bổ nhiệm vào tháng 12/2019 và việc lựa chọn ông giữ chức vụ này được đánh giá là một trong những sáng kiến lớn của chính quyền Modi. Các chuyên gia cho rằng, với tài lãnh đạo và kinh nghiệm quân sự dày dạn của mình, ông Bipin Rawat sẽ giúp quân đội Ấn Độ như “hổ mọc thêm cánh”.
Chính vì thế mà sự chọn lựa ứng viên thay thế sẽ không hề dễ dàng. Ông Adjutant General – một cựu sĩ quan cấp cao trong quân đội cho biết: “Sẽ rất khó tìm người có thể thay thế Tướng Rawat. Tầm nhìn, tính quyết đoán và sự năng động của ông có thể thúc đẩy mọi thứ, thậm chí biến những điều tưởng chừng không thể thành có thể”.
Các tiêu chí đặt ra
Theo một số báo cáo, chính quyền Modi nhiều khả năng sẽ bổ nhiệm Tổng tham mưu trưởng quân đội mới trong vòng một tuần kể từ khi ông Rawat qua đời. Một quan chức cấp cao của Ấn Độ cho biết, quá trình tham vấn đã bắt đầu và chính phủ đang lập hồ sơ bổ nhiệm Tổng tham mưu trưởng quân đội mới. Không có bất cứ quy tắc khắt khe nào cho việc lựa chọn. Về cơ bản quyết định này phụ thuộc một phần vào những thách thức an ninh tại khu vực biên giới.
Tiêu chí lựa chọn rất đơn giản. Bất cứ sỹ quan chỉ huy nào của 3 lực lượng: Lục quân, không quân và hải quân, đều đủ điều kiện đảm nhận vị trí Tổng tham mưu trưởng quân đội. Tuy nhiên họ phải là tướng 4 sao hoặc có cấp bậc tương đương. Tướng 3 sao cũng có thể được lựa chọn nhưng họ phải đủ điều kiện để trở tướng 4 sao. Chính phủ sẽ đưa ra quyết định dựa trên thành tích và thâm niên của các sỹ quan. Người giữ chức vụ này không được quá 65 tuổi.
Ứng viên sáng giá nhất
Trong số 3 tư lệnh các lực lượng vũ trang Ấn Độ, Tư lệnh Lục quân Ấn Độ,Tướng Manoj Mukund Naravane là người giữ chức vụ cao thứ hai trong quân đội sau Đại tướng Bipin Rawat. Nhiệm kỳ của ông kéo dài đến tháng 4/2022.
Tướng Naravane đã tiếp quản vị trí Tư lệnh lục quân Ấn Độ từ Tướng Bipin Rawat vào tháng 12/2019. Ông là người có thâm niên nhất trong danh sách 3 tư lệnh được xem xét. Hai người khác là những gương mặt mới được bổ nhiệm: ông VR Chaudhary, nguyên soái không quân Ấn Độ đảm nhận chức vụ Tư lệnh Không quân vào ngày 30/9/2021 và Đô đốc Hari Kumar trở thành Tư lệnh Hải quân vào ngày 30/11.
Ngoài thâm niên dày dặn, bản lĩnh và không có những hành động gây tranh cãi, điều khiến Tướng Naravane có thể được lựa chọn giữ chức vụ Tổng tham mưu trưởng quân đội là lập trường cứng rắn của ông với Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng leo thang tại khu vực biên giới giữa hai nước. Cho rằng Bắc Kinh đang thực hiện những nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng từ khu vực Ladakh ở phía Tây đến khu vực Arunachal Pradesh ở phía Đông, New Delhi muốn quân đội sẽ hành động mạnh mẽ hơn.
Tiếp nối sáng kiến của người tiền nhiệm
Nhân vật được lựa chọn trở thành tổng tham mưu trưởng quân đội tiếp theo sẽ có nhiệm vụ khó khăn là tiếp nối các sáng kiến hiện đại hóa mà Tướng Bipin Rawat đã đưa ra trong thời gian ông nắm quyền.
Tướng Bipin Rawat đã làm nên lịch sử khi trở thành Tổng Tham mưu trưởng quân đội đầu tiên của Ấn Độ, gánh trách nhiệm to lớn là cải tổ và tái cơ cấu các lực lượng vũ trang – một nhiệm vụ mà ông đã đặt cả trái tim và linh hồn để thực hiện. Ưu tiên hàng đầu của ông là tập hợp lại 3 lực lượng Lục quân, Hải quân và Không quân vào các bộ chỉ huy kết hợp, thay vì phân chia theo khu vực địa lý như Bộ Tư lệnh lục quân phía Bắc, Bộ Tư lệnh không quân phía Tây, Bộ Tư lệnh hải quân phía Nam.
Đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng, ông đã ủng hộ việc “tự lực cánh sinh” và sản xuất vũ khí “Make in India”. Ông cũng quyết tâm cắt giảm quy mô lực lượng vũ trang, giảm chi tiêu và bố trí các nguồn lực cho hiện đại hóa, Quá trình cải cách do ông khởi xướng đang gặt hái được nhiều kết quả thiết thực.
Với những đóng góp kể trên, sự ra đi của Tướng Rawat là tổn thất "không dễ bù đắp" với quân đội Ấn Độ, vì ông là trụ cột vững chắc trong cơ cấu an ninh quốc phòng nước này và được Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh hết lòng tin tưởng, cựu thiếu tướng lục quân Ấn Độ Ashok Mehta nhận xét./.