Ngay từ khi hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối của dư luận quốc tế. Hàng loạt các tuyên bố nêu rõ lập trường, quan điểm của các nước trước hành động sai trái của Trung Quốc.
Truyền thông quốc tế đã “vào cuộc" với nhiều bài viết, phân tích, bình luận lên án chính sách bành trướng của Trung Quốc. Tuy vậy, bất chấp dư luận, Trung Quốc vẫn tiếp tục có những hành động gây căng thẳng ở Biển Đông như phát hành bản đồ “tự vẽ” ôm gần trọn Biển Đông.
Thượng viện Mỹ trong tuần qua đã nhất trí thông qua Nghị quyết về Biển Đông yêu cầu lên án việc cưỡng chế, sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực gây cản trở các hoạt động hàng hải, hối thúc chính phủ Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương-981 cùng các lực lượng ra khỏi các vị trí hiện nay, trả mọi việc trở về nguyên trạng như trước ngày 1/5/2014. Nghị quyết này ngay lập tức nhận được sự hoan nghênh của nhiều nước, trong đó có Việt Nam.
Giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép trong vùng biển Việt Nam
Tờ The Star của Malaysia ngày 13/7 cũng đăng bài viết về các thách thức đặt ra đối với các nước ASEAN. Bài báo cho rằng, trong bối cảnh các nước thành viên khu vực đang đối mặt với nhiều nguy cơ hiện hữu, các nước thành viên ASEAN phải gạt bỏ những lợi ích kinh tế, đoàn kết, hợp tác và có hành động quyết liệt hơn nhằm giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông, thống nhất mục tiêu xây dựng một cộng đồng ASEAN, theo đó “đảm bảo các nước thành viên của ASEAN sống trong hòa bình với nhau và với thế giới, trong một môi trường công bằng, dân chủ và hài hòa”.
Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario (Ảnh: Inquirer)
Hai bên cũng nhất trí về vai trò tích cực của ASEAN trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực. Tờ Manila Standar Today của Philippines cũng cho biết, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines hôm nay (14/7) sẽ có tuyên bố chính thức về khẳng định của Trung Quốc gần đây cho rằng, các hoạt động khai thác dầu khí của công ty nước ngoài ở vùng biển Trung Quốc tranh giành với các nước trên Biển Đông, mà không có sự cho phép của Trung Quốc, là “bất hợp pháp”./.